پیام خراسان -

ایسنا/خراسان جنوبی مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی گفت: با اینکه خراسان جنولبی مهد گیاهان دارویی بسیار و حتی نادر است، اما در حوزه صادرات و ایجاد کارخانه‌ای در این خصوص حرفی برای گفتن ندارد.
محسن پویان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به دستاوردهای مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی، اظهار کرد: وظیفه فطری مجتمع تحقیقات جهاددانشگاهی، تحقیقات بوده و اکنون پژوهشگران روی تحقیقاتی در زمینه فرآوری محصولاتی مانند زرشک و عناب متمرکز شده‌اند.
وی با بیان اینکه فرآوری به معنای این است که از زرشک و عناب محصولاتی تهیه شود تا خام فروشی صورت نگیرد؛ یعنی تولید دانش فنی یه فرآورده را داشته باشیم که آن ماده غذایی و یا دارویی از زرشک و عناب و گیاهان دارویی ساخته شود، تصریح کرد: تهران وظیفه‌ای را برای ما محول کرده که بیشتر روی محصولات استراتژیک زرشک و زعفران و عناب متمرکز شویم.
این پژوهشگر گیاهان دارویی با بیان اینکه فرآورده یعنی تغییری در محصول داده شود که شکل مصرف آن عوض شود، افزود: تاکنون توانسته‌ایم برای حدود 16 فرآورده دانش فنی آن را فراهم کنیم؛ بطور مثال مکمل‌های پروبیوتیک از زرشک و عناب تولید شده است.
پویان ادامه داد: فرآورده دیگری که از زرشک و چند گیاه دیگر برای پیشگیری و درمان بیماری‌های پوستی نظیر پسوریازیس تولید شده و همچنین در راستای مکمل‌های غذایی مانند شکلات عناب، کوکی عناب یا کیک عناب فعالیت‌هایی انجام شده، اما مسئله اینجاست که انتظار مسئولان این است که از دل مرکز تحقیقاتی کارخانه بیرون آید؛ در حالیکه یک موسسه تحقیقاتی کارش این است که دانش فنی تولید کند و آن بخش صنعت و سرمایه گذاری است.
رویکردهای جذب سرمایه گذار تغییر کند
وی با تاکید بر ضرورت جذب سرمایه گذار برای پتانسیل‌های بومی استان، افزود: دانش فنی باید در کنار کار کارخانه‌ها وجود داشته باشد که البته اقداماتی نیز در قالب ستاد توسعه خاوران انجام شده است.
مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی استراتژیک استان نیز که در جهاد دانشگاهی مستقر است، گیاهان دارویی استان را به نقاط مختلف کشور ارسال می‌کند؛ در این مرکز محصول از تولید کننده تهیه و بسته بندی صورت گرفته و به شهرهای دوردست ارسال می‌شود.
پویان ادامه داد: تحقیقات دیگری در مجتمع تحقیقات صورت گرفته؛ مانند پژوهش‌های مربوط به جلوگیری از چروکیدگی عناب و یا در مورد محصول زرشک؛ اینکه چه کنیم که آفات انباری به زرشک حمله نکند و بار میکروبی آن کاهش پیدا کند و یا راجع به سموم نباتی کار می‌کنیم تا درخت عناب را با این سموم سمپاشی کنیم که مضرات زیست محیطی نداشته باشد.
وی با اشاره به وضعیت نامطلوب حمل و نقل خراسان جنوبی، گفت: خراسان جنوبی مشهور است به جزیره‌ای که قانون در آن شدیدا اجرا می‌شود، اما اکنون استاندار فعلی قانونی را وضع کرده‌اند که به طور مثال سرمایه گذاری که در استان ورود پیدا می‌کند، 17 استعلام از ادارات مختلف نگیرد که این امر خود نکته مثبتی برای ورود سرمایه گذاران است.
پویان ادامه داد: در استان گیاه خودرویی مانند اسپند وجود دارد که در کشورهای اروپایی از آن برای درمان سرطان استفاده می‌کنند؛ این گیاه با توجه به خشکسالی‌هایی که در خراسان جنوبی وجود دارد، بسیار زیاد است و می‌توان حتی از مراتع جمع آوری کرد و هر سال به جای اینکه روی زمین ریخته شود به صادرات آن فکر کرد.
وی با بیان اینکه اگر این دانه اسپند را تبدیل به دارو کنیم به نفع مردم منطقه است، افزود: بسیاری از گیاهان دارویی دورریز می‌شوند؛ در حالی که به طور مثال از برگ توت، گردو و علف هرز فرز در کشور چین دارو ساخته شده است.
مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: در کشور سراغ داشته‌ها و پتانسیل‌هایمان نرفته‌ایم و قدر نمی‌دانیم؛ شاید علت این است که تنها بر روی نفت تکیه کرده‌ایم، اما کشورهای دیگر سراغ این مسائل رفته‌اند؛ با اینکه شاید ظرفیت‌هایشان به غنای ایران نباشد.
پویان با اشاره به تدوین اطلس گیاهان دارویی استان با بهره گیری زر توان پژوهشگران خراسان جنوبی، افزود: فراموش نکنیم نعمتی چون گیاهان دارویی به منزله دلار برای کشور است و می‌توان ثروت آفرین باشد.
وی با بیان اینکه گاهی محصولاتی چون بلوط تبدیل به کود می‌شود و کسی استفاده نمی‌کند، افزود: 64 درصد داروهای کشور آلمان منشا گیاهی دارد یا از گیاهان به نحوی استفاده شده است، اما در کشور ما این رقم بسیار بسیار پایین است.

پویان با بیان اینکه ما بیشتر برای تامین داروها سراغ ترکیبات شیمیایی می‌رویم چراکه پروتکل‌های آن ساده تر است، تصریح کرد: 25 درصد کشاورزی فرانسه به سمت تولید گیاهانی که برای داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرند، رفته و آماری هم موجود است که کشور چین سالی حدود هزار تا دو هزار مکمل گیاهی را به دنیا معرفی می‌کند.
وی افزود: در ایران کارخانجات اسانس به علت تحریم‌ها و عدم صادرات کارخانه جات تعطیل شدند و اکنون صادرات اسانس کمی داریم که باعث شده کشور ترکیه جای خالی ایران را در این حوزه پر کند.
پویان ادامه داد: کشاورز زمانی به تولید رغبت می‌کند که بازاری وجود داشته و برایش سود آوری داشته باشد؛ این در حالی است سیستم‌های کشاورزی ایران بسیار کند است.
جای خالی شبکه تبلیغاتی و گیاهانی که سطل زباله سرنوشتشان می‌شود
پویان ادامه داد: مشکل دیگر این است که ما یک شبکه تبلیغاتی برای معرفی محصولات خود نداریم؛ در حالی که این شبکه در بسیاری از کشورها وجود دارد.
وی با بیان اینکه به طور مثال گیاه شیرین بیان ایران بهترین شیرین بیان دنیاست، اما کام ایرانی‌ها را شیرین نمی‌کند، افزد: باید این داشته‌ها را به دلار و شغل تبدیل کرد.
مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی با بیان اینکه متاسفانه استراتژی خاصی برای حرکت در یک مسیر مشخص نداریم و سلیقه‌ای کار می‌کنیم، اظهار کرد: بسیاری از کشورها روی گیاهان دارویی کار می‌کنند چراکه تنها صنعتی است که سود دو رقمی دارد، اما سهم ایران در گیاهان دارویی به نیم درصد هم نمی‌رسد؛ در چنین شرایطی صحبت در مورد گیاهان دارویی بی فایده است.
پویان بیان کرد: سالانه صدها تن از گیاهان دارویی دور ریخته می‌شود و به طور مثال نهایت استفاده از گیاهی مثل خارشتر علوفه دام است؛ در حالی که اگر تبدبل به فرآورده‌های دارویی شده و صادر شود می‌تواند برای بیماری‌های سنگ کلیه و التهاب مجاری ادراری موثر باشد.
وی تصریح کرد: برای دیدن پتانسیل گیاهان دارویی در استان باید روش را تغییر داد و به نحو دیگری نگریست تا بتوان سودآوری و درآمدزایی داشت.
انتهای پیام