پیام خراسان - بیرجند- افزایش سگ های بلاصاحب در محدوده شهری و مسکونی بیرجند مورد گلایه شهروندان شده و خواستار تدبیر از سوی دستگاه های ذی ربط هستند.

خبرگزاری مهر ، گروه استان‌ها: مدتی است در بسیاری از محلات شهر بیرجند و برخی دیگر از شهرهای خراسان‌جنوبی سگ‌های بلا صاحب جولان می‌دهند که هم موجب وحشت برخی از شهروندان و به ویژه کودکان شده و از طرف دیگر به واسطه حضور در محیط‌های شهری و خطر تصادف و … جان خودشان نیز در معرض تهدید قرار دارد.
اما به راستی موضوع ساماندهی سگ‌های بلا صاحب بر عهده کیست و چه اقداماتی باید برای کاهش این معضل انجام داد؟ و آیا اقداماتی چون غذا رسانی به این سگ‌ها اقدام پسندیده و منطقی محسوب می‌شود یا خیر؟
حسین هدایتی از شهروندان خراسان‌جنوبی که در منطقه امیرآباد بیرجند زندگی می‌کند در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: طی ماه‌های اخیر تعداد سگ‌های ولگرد در منطقه ما بسیار زیاد شده است.
وی با اشاره به اینکه در محله ما موردی بوده که حتی سگ پای یک دختر چهار ساله را گاز گرفته است، بیان‌کرد: همه این مسائل امنیت کودکان ما را به خطر انداخته است و موجب نگرانی شده و ما نمی‌توانیم با آرامش خاطر اجازه خروج از منزل را به فرزندانمان بدهیم.
دلسوزی‌هایی که مشکل‌ساز می‌شود
هدایتی گفت: در بسیاری از موارد افرادی که در این منطقه ساکن هستند به واسطه احساس دلسوزی و کمک به سگ‌های گرسنه به آنان غذا می‌دهند و این مسئله موجب شده که سگ‌ها هر روز به مناطق زیست انسان نزدیک‌تر شوند.
این شهروند خراسان‌جنوبی بیان‌کرد: شاید خیلی‌ها از منظر حمایت از حقوق حیوانات و دلسوزی برای آنان بخواهند به سگ‌های ولگرد غذا دهند ولی به نظر من حق واقعی یک حیوان این است که در طبیعت و محیط زیست واقعی خود زندگی کند نه اینکه وارد محیط انسانی شود و هم به واسطه تصادفات در جاده جان خودش در خطر باشد و هم مردم آسیب ببینند.
هدایتی ادامه‌داد: شاید هم به همین خاطر است که از منظر شرعی و دینی علی‌رغم توصیه به حفظ حقوق حیوانات و عدم آزار رسانی به آنان، از نگهداری حیواناتی چون سگ در محیط زندگی انسان (غیر از مواردی مثل سگ نگهبان) منع شده‌ایم چون در هر حال فضولات آنان نیز مشکلات بهداشتی دارد.
دیگر شهروند بیرجند که در شهرک امام علی بیرجند ساکن است، گفت: تعداد سگ‌های ولگرد در این منطقه زیاد است و ساعات بعدازظهر دیگر جرأت بیرون رفتم از منزل را نداریم.
فاطمه احمدی بیان داشت: مسئول جمع‌آوری این سگ‌ها کیست؟ و نمی‌دانم چرا در این زمینه شاهد اقدامات مثمری نیستیم چرا که حداقل طی چند سال اخیر به جای کاهش سگ‌ها هر روز بر تعداد آنها در محدوده‌ها شهری افزوده می‌شود.
محمدنیا از دیگر شهروندان بیرجندی هم با گلایه از حضور بسیار زیاد سگ‌های ولگرد در منطقه شعبانیه بیان داشت: برخی اذعان می‌کنند مردم به واسطه غذا دادن به این سگ‌ها خودشان باعث حضور آنها در محدوده سکونت خود می‌شوند اما من تاکنون شاهد این مورد در محل زندگی‌ام نبوده‌ام.
وی بیان داشت: زباله گردها با تفکیک زباله‌ها در محلات و ریختن آنها در اطراف سطل ها عامل حضور این سگ‌ها شده‌اند و متاسفانه شهرداری و یا سایر دستگاه‌های ذی‌ربط برای جمع‌آوری این افراد یا برخورد و نظارت ورود نمی‌کنند.

غذا رسانی به سگ‌های بلا صاحب اشتباه است
حمید الهیاری از فعالان محیط زیست خراسان‌جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: امر غذا رسانی به حیوانات وحشی، اهلی و نیمه اهلی که صاحب ندارند مثل سگ‌های ولگرد اشتباه است.
وی با اشاره به اینکه غذا دادن به حیوانات وحشی به نوعی دخالت در اکوسیستم و حیات وحش است، بیان‌کرد: غذا دادن به این حیوانات باعث وابسته شدن آنان به ما، ورود آنان به محیط زندگی انسانی و عدم توانایی تهیه غذا توسط حیوان در شرایط معمول می‌شود.
الهیاری ادامه‌داد: البته در شرایطی که حیات وحش دارای نقصان شده باشد باید به صورت ضابطه مند و زیر نظر متخصصین به حیات وحش غذا داد.
وی گفت: غذا دادن به سگ‌ها و گربه‌ها نیز موجب افزایش بی رویه تعداد این حیوانات و افزایش زاد و ولد بی‌رویه آنان و ورود آنان به محیط شهری و خیابان‌ها و محلات می‌شود و فضولات آنان نیز از نظر بهداشتی آسیب‌زا است.
جولان سگ‌ها در مناطق شهری و افزایش بیماری‌های مشترک
این فعال محیط زیست خراسان‌جنوبی اظهار کرد: از طرف دیگر سگ‌ها احتمال حمله کردن به انسان، به حیوانات اهلی دامداران و کشاورزان را نیز دارند که هم موجب آسیب به دامداران و هم انتقال برخی از بیماری‌های مشترک بین انسان و دام می‌شود.
الهیاری یادآور شد: از این جهت مطرح می‌کنیم که غذا دادن به سگ‌های ولگرد و عدم مدیریت پسماند غذایی توسط شهروندان و عدم مدیریت پسماندها توسط شهرداری‌ها به واسطه سطل‌های زباله رو باز آسیب‌زا است.
وی گفت: توصیه می‌شود که غذا رسانی از طریق پناهگاه نگهداری سگ‌های بلا صاحب صورت گیرد تا آسیب‌ها کاهش یابد.
فاطمه شالچین، مدیر عامل انجمن مهرجویان طبیعت و حیوانات بیرجند و مدیر پناهگاه مهر بیرجند در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: متأسفانه یکی از مهمترین علت‌های افزایش سگ‌های بدون صاحب در برخی از مناطق شهر به واسطه غذا رسانی‌های بی ضابطه رخ داده است.

تأکید بر عقیم سازی سگ‌های بلا صاحب
وی بیان‌کرد: مسلماً ما تنها شهروندی نیستم که گاه جلوی منزل خود یک سگ گرسنه را می‌بیند و به او غذا می‌دهد بلکه بحث اصلی ما افرادی هستند که در حجم زیاد در فضای مجازی حتی برای این امر تبلیغ کرده و با خرید ضایعات مرغ فروشی‌ها و … برای غذا رسانی به این امر دامن می‌زنند.
شالچین با بیان اینکه یکی از تأکیدات ما بر عقیم‌سازی سگ‌های ماده است که این اقدام در پناهگاه به صورت رایگان انجام می‌شود، افزود: علاوه بر این موضوع، شهرداری نیز باید در بحث زباله‌های شهری حساسیت داشته باشد و با قراردادن سطل‌های زباله درب‌دار بر کاهش این آسیب کمک کند.
وقتی جان حیوانات در معرض خطر قرار می‌گیرد
فعال محیط زیست در خراسان‌جنوبی گفت: همه این موارد را ما از منظر حفظ حقوق حیوانات نیز مورد تأکید قرار می‌دهیم چرا که در مواردی سگ‌ها به واسط حضور در محیط انسانی در مناطقی چون بلوار شهید صیاد شیرازی تصادف‌های وحشتناکی کرده و جان آنان نیز در معرض خطر قرار گرفته است.
شالچین با تأکید بر اینکه انسان‌ها نباید در چرخه طبیعت و زیست حیوانات تغییر ایجاد کنند، اظهار کرد: شاید اگر انسان‌ها شیوه رفتار با سگ‌ها را بدانند، این حیوانات نیز خطری برای انسان ایجاد نکنند ولی همه انسان‌ها و به ویژه کودکان بر این موضوع واقف نیستند و از این جهت گاه مشکلاتی مانند مورد سگ گزیدگی یک کودک در امیرآباد صورت می‌گیرد.
وی افزود: در نهایت نیز اگر کسانی به غذا دادن به سگ‌های بلا صاحب علاقمند هستند، می‌توانند از طریق پناهگاه اقدام کنند.
مدیر پناهگاه مهر بیرجند با اشاره به اینکه در حال حاضر در پناهگاه 400 قلاده سگ نگهداری می‌شود، بیان کرد: به طور متوسط نیز روزانه 350 تا 400 کیلو غذا به آنان داده می‌شود که این اقدام با کمک خیران، علاقمندان به حیوانات و برخی کشتارگاه‌ها صورت می‌گیرد.
شالچین یادآور شد: البته باز هم تأکید ما بر این است که اولویت با عدم دخالت در چرخه طبیعت با غذا رسانی‌های بی ضابطه است.

جلسات ساماندهی سگ‌های بلا صاحب برگزار نمی‌شود
دکتر محمد اصغرزاده، مدیرکل دامپزشکی خراسان‌جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در بحث ساماندهی سگ‌های بلا صاحب قانون متولی را شهرداری‌ها در شهر و دهیاری‌ها در روستا عنوان کرده است و ستاد و جلسه‌ای هم برای این موضوع وجود دارد که دستگاه‌های مرتبط با بحث سگ‌های بلا صاحب در این زمینه تبادل نظر و رایزنی می‌کردند.
وی با اشاره به اینکه متأسفانه مدتی است این جلسه برگزار نشده است، بیان‌کرد: بهترین راه کنترل و کاهش سگ‌های بلا صاحب در وهله اول زنده‌گیری، جداسازی و عقیم سازی است.
مدیرکل دامپزشکی خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه سازمان‌های مردم نهادی در قاین و بیرجند نیز پناهگاه‌هایی برای نگهداری از سگ‌های بلا صاحب دارند که غذا رسانی در آنجا به صورت اصولی انجام می‌شود، ادامه‌داد: ما نیز در حد توان خود در حوزه تأمین واکسن، ضدعفونی و سم زدایی و تأمین غذا از طریق کشتارگاه‌ها به این NGO ها کمک می‌کنیم.
100 بیماری مشترک بین انسان و سگ‌ها
اصغرزاده با تأکید بر اینکه غذا دادن غیر اصولی و از روی احساسات به این سگ‌ها موجب ازدیاد آنان و ادامه مشکل فعلی می‌شود، گفت: ما بیماری‌های مشترک زیادی بین انسان و حیوانات داریم (800 بیماری) که 100 مورد آن بین انسان و سگ مشترک است.
وی گفت: سگ‌های بلا صاحب چون واکسن نزده‌اند از نظر بهداشتی خطراتی برای انسان دارند و افرادی نیز بدون ملاحظه ممکن است حتی اقدام به نوازش آنان بکنند که از نظر سلامتی آسیب زا است.
مدیرکل دامپزشکی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه حضور سگ‌های بلا صاحب در محیط‌های انسانی ممکن است با خود سایر وحوش مثل شغال و گرگ را نیز به داخل شهرها بکشاند، یادآور شد: به نظر من عمل به قوانین تدوین شده در این حوزه تنها راهکار حل مشکل است.
اصغرزاده اظهار کرد: دین اسلام بر حمایت و حفظ حقوق حیوانات، غذا دادن به آنان و عدم آزار رسانی تأکید فراوانی کرده است و ما هم بر این نکته واقف هستیم ولی غذا رسانی را باید در چهارچوب ضابطه مند و از طریق پناهگاه انجام دهیم.