بزرگنمايي:

پیام خراسان - طبق مطالعات انجام شده، ویروس‌هایی که عامل بیماری‌های گرمسیری مانند زیکا و تب دنگی هستند، می‌توانند بوی بدن میزبان خود را به نفع خود مختل کنند

به گزارش نیچر، هر 2 ویروس در آزمایشگاه توانستند بوی بدن موش را تغییر دهند تا آنها را برای پشه‌ها جذاب‌تر کنند.
گونگ چنگ، یکی از نویسندگان این مطالعه و میکروبیولوژیست دانشگاه تسینگ‌ هوا در پکن، می‌‌گوید: این تاکتیک می‌تواند به ویروس‌ها کمک کند تا به اهداف تازه برسند. به‌گفته او، تکنیک‌های قطع این کنترل بدبو نه‌تنها به کنترل زیکا و دنگی، بلکه سایر بیماری‌های منتقله از طریق پشه کمک می‌کند.
جیمز لوگان، متخصص کنترل بیماری در دانشکده بهداشت و طب گرمسیری لندن می‌‌گوید: محققان دهه‌هاست که می‌‌دانند برخی از بیماری‌ها می‌توانند بوی میزبان خود را تغییر دهند. برخی از ویروس‌ها و میکروارگانیسم‌ها برای استفاده از این روش به نفع خود تکامل یافته‌اند. به‌عنوان مثال، گیاهانی که به ویروس Cucumber mosaic آلوده می‌شوند، مولکولی را آزاد می‌کنند که شته‌ها را جذب می‌کند و ویروس از آن به‌عنوان یک ناقل برای آلوده کردن گیاهان جدید استفاده می‌کند. دانشمندان همچنین دریافته‌اند که انگل‌هایی که باعث مالاریا می‌‌شوند، میزبان خود را از طریق تغییر در بوی بدن به پشه‌های عبوری معرفی می‌کنند.
چنگ و همکارانش برای اینکه ببینند آیا ویروس‌های زیکا و دنگی راه‌هایی برای جلب توجه پشه‌ها نیز ایجاد کرده‌اند یا خیر، موش‌‌ها را با هر 2 ویروس آلوده کردند. سپس موش‌‌های آلوده و سالم را در محفظه‌های جداگانه ای قرار دادند و عطر آنها را در محفظه‌‌ای پر از پشه که به هر 2محفظه متصل بود پخش کردند تا ببینند حشرات به‌سمت کدام گروه می‌روند. حدود 65 تا 70درصد از پشه‌ها به سمت محفظه موش‌های آلوده حرکت کردند که این امر نشان می‌‌دهد این حیوانات بوی جذاب‌‌تری داشته اند.
تجزیه و تحلیل شیمیایی هوای هر محفظه نشان داد که موش‌‌های آلوده ترکیبات بدبویی ازجمله مولکول موجود در هوا را به ‌نام «استوفنون» ترشح می‌‌کنند. محققان دریافتند که موش‌‌های آلوده به زیکا یا دنگی 10برابر موش‌های سالم استوفنون تولید می‌‌کنند. آغشته کردن موش‌‌های سالم و همچنین چند انسان داوطلب با استوفنون نشان داد که پشه‌ها به سمت این بو کشیده می‌‌شوند.
باکتری‌هایی که استوفنون تولید می‌کنند به‌طور طبیعی روی پوست رشد می‌کنند، اما تعداد آنها معمولا توسط یک پروتئین ضد‌میکروبی که از سلول‌های پوست ترشح می‌شود، تحت کنترل در می‌آید. با این حال، مطالعات این تیم نشان داد که ژن مسئول ساخت این پروتئین زمانی که موش‌‌ها مبتلا به تب دنگی یا زیکا بودند، کمتر فعال بوده است.
در نتیجه، پوست موش‌‌های آلوده با باکتری‌های تولیدکننده استوفنون پوشانده شد و بوی بدن موش‌ها تغییر کرد تا توجه پشه‌های گرسنه را به‌خود جلب کند. محققان از افراد مبتلا به تب دنگی به وسیله سواب از زیربغل تست گرفتند و دریافتند که انسان‌ها هنگام آلوده شدن به ویروس، استوفنون بیشتری تولید می‌کنند تا زمانی که آلوده نیستند. علاوه بر این، پشه‌ها بیشتر مجذوب سواب‌‌های عرق ‌زده افراد مبتلا به دنگی می‌‌شوند تا سواب‌‌های افراد غیرآلوده.
این اطلاعات نشان می‌‌دهد که ویروس‌‌های دنگی و زیکا از استوفنون برای کمک به گسترش خود استفاده کرده‌‌اند. با این حال، محققان دریافته اند که دادن ویتامین A به موش‌های آلوده که معمولا برای درمان بیماری‌‌های پوستی استفاده می‌شود، به کاهش میزان استوفنون از حیوانات کمک می‌کند و بالقوه راهی جدید برای کنترل شیوع هر 2 بیماری ارائه می‌کند.