پیام خراسان - حدود 40 سال پیش، باستان شناسان بقایای تخم‌های غول پیکری را در استرالیا پیدا کردند که تاکنون دانشمندان نتوانسته اند گونه جانوری مربوط به آن را شناسایی کنند، اما یک مطالعه جدید سرانجام گره این معما را باز کرده است.

در حدود 40 سال پیش بود که بقایای تخم‌های غول پیکری در استرالیا کشف شد که دانشمندان را برای سال‌ها دچار سردرگمی کرد. این تخم‌ها از گونه‌ای کاملا جدید بود و تلاش‌های برای شناسایی گونه جانوری آن بی نتیجه بود تا اینکه یک پژوهش جدید سرانجام پاسخی برای این معمای اسرار آمیز یافته است.
دانشمندان دانشگاه کپنهاگ و همکاران بین المللی آن‌ها با انجام یک مطالعه جدید، به مناقشه علمی چندین ساله در مورد اینکه مادر واقعی تخم‌های غول‌پیکر مرموز چه حیوانی است، پایان دادند. طبق بررسی‌های این تیم بین المللی، این تخم‌ها متعلق به گونه‌ای اردک غول پیکر منقرض شده به نام Demon Ducks of Doom است که روزگاری در دشت‌های استرالیا پرسه می‌زده است.
دانشمندان می‌گویند این اردک باستانی، پرنده‌ای 200 کیلیوگرمی با منقاری بزرگ بود که ارتفاع آن به دو متر می‌رسید. قدیمی‌ترین آثار کشف شده از این پرنده مربوط به 65000 سال پیش در استرالیا بوده است بنابراین می‌توان حدس زد که با انسان‌های اولیه در ارتباط بوده اند. بر اساس مطالعه این تیم بین المللی، این اردک که البته قادر به پرواز نبوده است، تخم‌هایی به اندازه طالبی می‌گذاشته که احتمالاً برای انسان‌های باستانی به عنوان یک منبع ضروری پروتئین در نظر گرفته می‌شد.

از سال 1981، هویت پرنده‌ای که این تخم‌ها را گذاشته، منبع بحث و جدل برای دانشمندان در سراسر جهان بوده است. تا همین اواخر مشخص نبود که آیا این تخم‌ها واقعاً متعلق به خانواده «اردک‌های شیطان» است یا خیر. برای مدت‌ها گروهی از دانشمندان معتقد بودند که این تخم‌ها متعلق به گونه Genyornis newtoni است و برخی دیگر نیز آن‌ها را به پرنده Progura که یک عضو منقرض شده از گروه گونه‌های megapode است، منسوب می‌کردند. پروگورا «پرندگانی شبیه مرغ» بودند که فقط بین پنج تا هفت کیلو وزن داشتند. حامیان ایده تعلق تخم‌ها به پرنده پروگورا معتقدند که ضخامت پوسته تخم‌های کشف شده برای پرنده‌های غول پیکر بسیار نازک است.

سمت چپ تخم اردک Genyornis newtoni و سمت راست تخم شتر مرغ استرالیایی
جوزفین استیلر، استادیار دپارتمان زیست شناسی دانشگاه کپنهاگ و یکی از محققین این مطالعه جدید توضیح می‌دهد: «با این حال، تجزیه و تحلیل ما از توالی‌های پروتئینی تخم‌ها به وضوح نشان می‌دهد که پوسته این تخم‌ها نمی‌توانند از مگاپود‌ها و یا پرنده پروگورا نشأت گرفته باشند. چنین پوسته‌ای فقط می‌تواند از گونه جنیورنی‌ها شکل گرفته باشد. ماتیو کالینز، یکی از نویسندگان و استاد دانشگاه کپنهاگ که حوزه تحقیقاتش ژنتیک تکاملی است، می‌افزاید: «به این ترتیب، ما یک بحث طولانی و داغ درباره منشأ این تخم‌ها را پایان داده‌ایم».
این نتایج از تجزیه و تحلیل پروتئین و پایگاه داده ژنی تخم‌ها بدست آمد. توالی‌های پروتئین مجموعه‌ای از «کدهای» ژنی را به دانشمندان داد که می‌توانستند آن‌ها را با ژن‌های بیش از 350 گونه از گونه‌های موجود پرنده مقایسه کنند. جوزفین استیلر توضیح می‌دهد که کاملاً مشخص شد که تخم‌ها توسط یک مگاپود گذاشته نشده‌اند و بنابراین به پروگورا تعلق ندارند. بدین ترتیب، محققان معمای منشأ تخم‌های استرالیایی باستانی را حل کردند و دانش جدیدی در مورد تکامل به ما دادند.

سمت چپ استخوان ران Genyornis newtoni و سمت راست استخوان ران شترمرغ استرالیایی
تحقیقات قبلی روی خرده‌های تخم نشان می‌دهد که پوسته‌ها پخته شده و سپس دور ریخته شده‌اند. زغال‌زدگی روی سطوح پوسته تخم تاییدی بر این موضوع است و ثابت می‌کند که ساکنان اولیه استرالیا تخم‌ها را حدود 65000 سال پیش می‌خوردند. دانشمندان می‌گویند اولین ساکنان استرالیا احتمالاً در شمار بسیار بالا تخم‌ها را از لانه‌ها برداشت کرده‌اند، که این فرضیه ممکن است منجر به انقراض پرنده Genyornis در 47000 سال پیش شده باشد. این تحقیق به تازگی در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.