بزرگنمايي:

پیام خراسان- اطلاعات چندانی از "بی تی" نداشتم، گرچه با گشتی در اینترنت مطالبی پراکنده کسب کردم، اما دقیق نمی دانستم که فروش آن ممنوع است یا آزاد؛ هر آنچه هست تفاله های این مرموز سبزرنگ در کوچه پس کوچه های شهر زیبای بجنورد هر رهگذری را به تعجب وا می دارد.

پیاده‌روها و کف خیابان ها پر از بسته ای کوچک بندانگشتی از جنس دستمال کاغذی است که برخی تازه و برخی هم کهنه بر کف زمین انداخته اند.

ایستگاه تاکسی، محدوده میادین اصلی و کف سالن های ورزشی نیز از وجود این بسته های سبزرنگ در امان نیستند و معمولا در این محدوده ها پلاستیک های خالی و سبزرنگ بیش از جاهای دیگر مشاهده می شود.

برای تهیه گزارشی در این خصوص بعد از پرس و جو، سری به یکی از دکه های بجنورد زدم.

جلو می روم و از دکه دار که پیرمردی با صورت چین و چروک است، می پرسم "بی تی" داری؟ ابتدا نشنیده می‌گیرد، دوباره می پرسم، بی تی دارید آقا؟ اما این بار بعد از چند ثانیه با عصبانیت می گوید: نه آقای محترم نداریم.

انگار با همه خوب نیست،  در این میان دور از چشم دکه دار به مجله های خاک خورده نگاهی می اندازم که ناگهان نوجوانی لاغر که 15 سال سن بیشتر نداشت، مقابل دکه می‌ایستد و آخرین پُک سیگارش را طولانی‌ می کشد و به فروشنده می گوید: عمو سلام، امانتی من رو میدی؟ و فروشنده بدون اینکه چیزی بگوید، بسته پلاستیکی سبز رنگی را در دست او می فشارد.

این نوجوان 15 ساله که رخساری رنگ پریده دارد، چهار پنج متری دور از دکه کنار جوی آب می ایستد و دوباره سیگار جدیدی روشن می کند.

به این نوجوان نزدیک می شوم و بعد از معرفی خودم به عنوان خبرنگار خوش و بشی می کنم، سریع با همان لهجه داش مشتی اش می گوید، اگر خبرنگاری پس دوربین و میکروفونت کجاس داش؟

انگار شناختی از خبرگزاری ها ندارد و خبرنگاری را محدود به سیمای ملی می داند.

من در جواب او می گویم، همه خبرنگارها که دوربین و میکروفن ندارند، بدون هیچ مکثی سریع می گوید: نمی خواد توضیح بدی، چی می خوای داش؟

در این حین بسته سبز رنگش را از جیب در می آورد و یکی از آنها در زیرلثه اش می گذارد، بلافاصله از او در خصوص "بی تی" یا همان "پان براگ" می پرسم؛ اینکه چیست و چه خاصیتی دارد و چند نوع است؟ مرام می گذارد و با همان دهان یک طرف پُف کرده می گوید: خوبه من رو سر کیف میاره، کلا 2 نوع "بی تی" داریم، یکی رو بستش عکس تراکتور داره و دیگری عکش شیر داره اما اونی که شیر داره گرونتر و بهتره.

بسته هاش 12 تایی است و قیمت شیرنشان بین 17 تا 20 هزار تومان در بازار متغیر است.

به غیر از این "ناس ملاعیسی" هم هست ولی ما جوونا بیشتر با "بی تی" حال میکنیم، چون که زیاد مثل ناس بوی بدی نداره.

وقتی می بینم گرم صحبت شده، می پرسم؛ فروش "بی تی" برای دکه دار مشکلی ایجاد نمی کند؟ مگر ممنوع نیست؟ با بی‌ پروایی و صدای بلند می گوید: داش 2 تا خیابان بالاتر یکی از سوپرمارکت ها انواع متادون، ترامادول و ب 2 هم می‌ فروشد، منظورش دور یکی از میدان های شلوغ شهر است اما صحت ادعایش را تایید نمی کنم.

بی تی چیست؟

بی تی یا پان پراگ از مواد اعتیادآوری است که در چند سال گذشته وارد کشور شده و محصول کشور هندوستان و پاکستان است.

این مواد اعتیادآور که همواره در بازارسیاه یکه تازی می کند و نحوه استعمال و اثرات آن نیز همانند ماده مخدر «ناس» است در بسته‌هایی سبز رنگ و با طعم انواع میوه‌ها عرضه می‌شود.

تحریک و سرخوشی، گیجی و احساس خارج شدن بخار سرد از مغز، از دست دادن تعادل روحی و رفتاری از عوارض روانی این ماده مخدر است.

ناس یا نسوار نیز یکی از انواع مواد مخدر سبز رنگ است که در ردیف مواد اعتیاد آور و مخدر قرار می‌گیرد در حقیقت ناس از برگ خشک شده تنباکو و مخلوط آهک است.

ناس به دلیل بوی بد و افزودنی‌هایی نظیر آهک، مواد معدنی خاک، طعم‌دهنده‌ها، شیرین‌کننده‌های مصنوعی و حتی خاکستر سیگار به مخدر کثیف معروف است و نوع لفاف‌دار آن در بسته‌بندی‌های بسیار جذاب عرضه می‌شود.

عوارض جسمی و روانی بی تی

یکی از کارشناسان سلامت خراسان شمالی با اشاره به عوارض جسمی و روانی بی تی می گوید: نیکوتین موجود در بی تی از طریق مخاط دهان جذب و باعث بدرنگ شدن دندان‌ها شده و باعث سرطان دهان و حنجره می‌شود.

کریم بهمن می افزاید: جدای از ایجاد بیماری‌های لثه، ساخارین موجود در آن عامل بیماری‌های کلیه و سرطان روده بزرگ است و عوارض گوارشی متنوعی برای فرد ایجاد می‌کند.

وی می گوید: همچنین بی تی موجب عارضه در دستگاه تنفسی، قلب و عروق می‌شود و از آنجایی که با مصرف این ماده ترشح بزاق بیشتر و فرد دائم آب دهانش را بیرون می ریزد می‌تواند باعث انتقال بیماری‌های عفونی مثل هپاتیت شود.

بهمن یادآور می شود: فرد در اثر مصرف آن ممکن است تعادل رفتاری و حرکتی خود را از دست بدهد اما مهم‌ترین عارضه این ماده ایجاد وابستگی و اعتیاد به آن و تمایل فرد به استفاده از موادمخدر قوی‌تر است.

بی تی جزو مواد مخدر نیست!

یکی از کارشناسان حقوقی در این خصوص می گوید: خلا قانونی سدی برای برخورد با فروش و استعمال این مواد اعتیادآور شده و ضربه بزرگتر این فقدان قانون، شدت گرفتن شایعه بی خطر بودن آن است زیرا که در بین عموم مردم این تصور وجود دارد که اگر این مواد، سرطانزا است چرا خرید و فروش آن جرم محسوب می شود.

حسین سروری با اشاره به اینکه بی تی جزو مواد مخدر نیست، می افزاید: نیروی انتظامی تنها در مواردی می‌تواند از ورود بی تی به استان جلوگیری کند که به عنوان قاچاق کالا محسوب شود که در این حالت هم در صورت مشاهده مجرمان فقط به صدور حکم جریمه اکتفا می شود.

وی با بیان اینکه در این زمینه خلاء قانونی احساس می‌شود، تصریح می کند: شاید در آینده قانونی وضع شود که به نیروی انتظامی اجازه برخورد با فروشندگان این ماده را بدهد.

سروری ادامه می دهد: با گران شدن سیگار و مخدرهای دیگر استقبال به مصرف بی تی و ناس در استان ما بیشتر شده و این ماده به دلیل ارزانی بین جوانان مشتریان تازه ای پیدا کرده است.

قبح زدایی اصلی ترین دلیل شیوع بی تی

دبیر شورای مبارزه با مواد مخدر خراسان شمالی نیز در این خصوص می گوید: گرچه گروه های بازرسی متشکل از اداره کل صمت و نیروهای انتظامی با هدف جلوگیری از شیوع ماده اعتیاد آور بی تی، به صورت مرتب از سوپرمارکت ها و دکه ها بازرسی می کنند اما دلایل فرهنگی یا به زبانی ساده تر قبح زدایی این مواد در جامعه دلیل اصلی شیوع است.

ابوالحسن نجفی می افزاید: در واقع گرچه مقابله با فروش و عرضه انواع مواد قاچاق و اعتیادآور بی‌تأثیر نیست اما این مقابله بدون پیگیری روش‌های دیگر ناکارآمد است.

وی تصریح می کند: در وضعیت فعلی آسیبی که فروش آزادانه بی تی یا هر نوع ماده مخدر و اعتیاد آور به همراه دارد قبح‌زدایی از آن و بی تفاوتی بسیاری از خانواده نسبت به آن است که این امر فرد آلوده را خود به خود به سوی مصرف مواد قوی تر سوق می دهد.

نجفی با تاکید بر انجام اقدامات فرهنگی برای جلوگیری از شیوع مصرف این مواد، می گوید: در حوزه اقدامات فرهنگی می توان با بهره گیری از رسانه ها و فضای مجازی و تولید محتواهایی هدفمند خانواده ها و نوجوانان را نسبت به عوارض جسمی و روانی این ماده آگاه کرد.

بجنورد مرکز خراسان شمالی 220 هزار نفر جمعیت دارد.

جمعیت این استان 863 هزار نفر است و 44 درصد از این جمعیت در روستاها سکونت دارند.