بزرگنمايي:
پیام خراسان- شرکت پالایش گاز شهید هاشمینژاد سرخس، در 180 کیلومتری شمال شرق مشهد،
که بیشتر با نام "خانگیران" معروف است، با تولید روزانه 2 هزار تن گوگرد،
قطب تولید گوگرد در خاورمیانه شناخته می شود که علاوه بر گوگرد، تولیدکننده
گاز طبیعی، مایعات گازی و دیگر فرآورده ها از مخازن گازی این منطقه است.
پالایشگاه گاز خانگیران در دهه فجر سال 1362 به دست رهبر معظم انقلاب،
که در آن زمان رییس جمهور بودند، افتتاح و نام شهید هاشمی نژاد بر آن
گذاشته شد. این پالایشگاه، گاز مصرفی استانهای خراسان رضوی، شمالی، جنوبی،
گلستان، مازندران و بخشی از سمنان را تامین میکند.
کاهش خامفروشی در پالایشگاه سرخس
مدیرعامل شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد سرخس گفت: مخازن گازی منطقه
خانگیران شامل سه مخزن گاز شیرین با ظرفیت تولید 17 میلیارد متر مکعب و یک
مخزن گاز ترش عظیم با ظرفیت تولید 550 میلیارد متر مکعب است.
یحیی فیضی اظهار داشت: برداشت از منابع گاز شیرین
خانگیران در سال 1352 با سه حلقه چاه و بهرهبرداری از مخزن گاز ترش
مزدوران در سال 1362 و همزمان با راهاندازی پالایشگاه گاز شهید
هاشمینژاد با حفر 6 حلقه چاه آغاز شد.
وی با اشاره به برنامههای تولید در حوزه انرژی گفت: دولت سیزدهم از
ابتدای کار تصمیم گرفت تا فعالیتهای دانشبنیان را با جدیت مضاعفی پیگیری
کند، بر همین اساس امسال و در جریان سفر یازدهم فروردین رییس جمهور به سرخس
2 کارخانه مجتمع گوگردی شهید سلیمانی پالایشگاه به بهره برداری رسید.
مدیرعامل شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد سرخس اظهار داشت: هدف از
فعالیت این 2 کارخانه، کاهش خامفروشی گوگرد و توسعه زنجیره آن در کشور با
استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و از محل گوگرد تولیدی پالایشگاه خانگیران است.
وی گفت: محصولات و ارزش افزوده گوگرد دانهبندیشده با ایجاد ارزش
افزوده 15 دلار به ازای هر تن، کود بنتونیتی با ایجاد ارزش افزوده سه
برابری نسبت به گوگرد کلوخه و گوگرد میکرونیزه نیز با ایجاد ارزش افزوده
هشت برابری نسبت به گوگرد کلوخه همراه است. مازاد گوگرد این پالایشگاه به
کشورهای چین، هند و پاکستان و میعانات گازی آن به افغانستان صادر میشود.
فیضی ادامه داد: مجتمع گوگردی سردار شهید سلیمانی شامل چهار کارخانه
است که از این تعداد 2 کارخانه پیشتر به بهرهبرداری رسیده بود و 2
کارخانه نیز با سرمایه گذاری سه میلیارد ریالی و 2.5 میلیون یورویی بخش
خصوصی در جریان سفر رییس جمهور، مورد بهره برداری قرار گرفت.
وی اظهار داشت: در کنار این پالایشگاه، پارک گوگردی شهید سلیمانی نیز
ایجاد شده است که هم اکنون چهار شرکت در آن فعال هستند و گوگرد تولیدی
پالایشگاه را به صورت مذاب دریافت و از آن محصولاتی مانند گوگرد گرانول،
گوگرد پاستیل و کود بنتونیت پاستیل تولید میکنند. اخیرا یکی از شرکتها به
دنبال تولید گوگرد میکرونیزه است که فناوری آن خاص و در اختیار شرکتهای
اروپایی است. در بخش گوگرد تقاضای سرمایهگذاران چشمگیر است که متقاضی
واگذاری زمین و تامین خوراک برای تولید مواد با ارزش افزوده هستند.
افزایش ظرفیت تولید
مدیر مهندسی و توسعه شرکت پالایش گاز شهید هاشمینژاد سرخس گفت: در
جریان سفر استانی رییس جمهور در فروردین امسال همچنین مصوب شد مرحله دوم
طرح ذخیرهسازی گاز شامل حفر 28 حلقه چاه، سه ردیف کمپرسور تزریق، 2 واحد
نمزدایی و مولدهای گازی مربوط به آن طی 2 سال به انجام برسد که بر این
اساس ظرفیت ذخیرهسازی گاز از سالانه 204 میلیارد مترمکعب به 2 برابر
افزایش خواهد یافت.
محمد فرزانهمقدم بیان کرد: از مجموع 28 حلقه چاه، چاه اول در حال
حفاری است، چاه دوم در مرحله نصب دکل حفاری است و چاههای سوم و چهارم آماده
شده تا دکل حفاری روی آنها نصب شود و پیشرفت طرح تاکنون 9،6 درصد است.
وی گفت: همچنین از آغاز دولت سیزدهم اقدامات دیگری در خصوص بومی سازی
دستگاهها و مواد مصرفی پالایشگاه انجام شده که بومی سازی مواد شیمیایی
مصرفی نظیر مواد رهاسازی، کاتالیست تیتانیوم بالا و فرآیند تغلیظ گاز اسیدی
شامل طراحی، خرید، اجرا و راه اندازی از جمله آنها است که به ترتیب 260
هزار دلار، 470 هزار دلار و 40 میلیون دلار در کاهش خروج ارز موثر است.
مدیر مهندسی و توسعه پالایشگاه شهید هاشمی نژاد سرخس با بیان اینکه طرح تغلیظ گاز
اسیدی نیز دهم آبان امسال راه اندازی شد، افزود: کاهش انتشار آلاینده به
محیط به میزان 22 هزار تن در سال، کاهش سالانه مصرف سوخت به میزان 12
میلیون مترمکعب و کاهش تولید پسماند کاتالیست به میزان 110 تن در سال از
دستاوردهای زیست محیطی این طرح است.
فرزانه مقدم افزود: با افتتاح طرح تغلیظ گاز اسیدی در پالایشگاه سرخس،
700 میلیارد ریال سودآوری در سال با تولید و فروش 200 هزار تن co2، همچنین
220 میلیارد ریال سودآوری سالانه با فروش 11 هزار تن گوگرد و 540 میلیارد
ریال سودآوری با کاهش 12 میلیون مترمکعب مصرف سوخت حاصل میشود که طراحی،
ساخت و راه اندازی این واحد توسط مهندسان داخلی به انجام رسیده است.
پالایش و محیط زیست
پایش زیست محیطی مراکز صنعتی و پالایشگاهی و بررسی منظم تغییرات ایجاد
شده در محدوده آنها اهمیت بسیاری دارد که در این راستا استفاده از پهپاد،
به دلیل کوچک بودن، مصرف سوخت کم و همچنین کم بودن هزینه مورد نیاز برای
ساخت و در عین حال کارآیی بسیار بالا، مورد استقبال واقع شده است و
پالایشگاه شهید هاشمی نژاد سرخس نیز استفاده از این تجهیزات را برای پایش
محیط زیست این شرکت از سال 99 آغاز کرده است.
رییس واحد ایمنی، بهداشت و محیط زیست شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد
در این خصوص گفت: پالایشگاه خانگیران سرخس به عنوان نخستین شرکت در مجموعه
عظیم صنعت گاز است که از تیرماه 99 اقدام به برنامهریزی و استفاده از خدمات پهپادی برای نظارت زیست محیطی کرده است.
اسماعیل قادری ادامه داد: بسیاری از تهدیدهای زیست محیطی، تخریب منابع
و آلودگیهای ایجاد شده در زمین، نتیجه فعالیتهای غیرمنطبق با شیوه نامه
های محیط زیست و عدم شناسایی به موقع آنهاست و در راستای حفاظت هر چه بیشتر
از محیط زیست اطراف پالایشگاه، استفاده از فناوریهای روز را با مشارکت
کارکنان و سازمانهای مردم نهاد در دستور کار قرار دادهایم.
وی اظهار داشت: از خدمات پهپاد برای کنترل و مدیریت آلایندههای زیست
محیطی، پایش و حفاظت از محیط زیست، پایش کانونهای ایجاد گرد و غبار،
شناسایی مسیل سیلابهای حاصل از بارندگی، پایش مراتع اطراف پالایشگاه،
شناسایی مراتع خشک شده و مستعد آتش سوزی، پایش آب بندها (میزان آب ارسالی
به آب بندها)، بررسی و مدیریت فضای سبز و در نهایت کنترل جایگاههای مخصوص
جمعآوری موقت پسماندها و محوطه دفن آنها استفاده میشود.
شرکت پالایش گاز شهید هاشمینژاد با توجه به ظرفیتهای گسترده ای که در
بخشهای مختلف دارد در دوره های متعدد جایزه سرآمدی و بهبود مستمر صنعت گاز
را در بین پالایشگاههای گازی کشور دریافت کرده است و با طرحهای توسعه ای
دولت، نقش این پالایشگاه در خدمت رسانی به استانهای مختلف بیش از پیش
نمایان خواهد شد.