پیام خراسان -  روایت جنگل داستان مردمانی است که یک قرن پیش در چنین روزهایی به سوگ قهرمانی نشستند که آوازه آزادمردی، مبارزه و وطن پرستیش به آن سوی مرزها رسیده است.
شناخت ابعاد مختلف نهضت جنگل و شخصیت پردازی میرزا کوچک جنگلی نیاز ضروری جامعه امروز بوده که در یک قرن اخیر نسبت به آن غفلت شده است.
 
برگردیم به خانه میرزا، جایی که در آن میرزا یونس فرزند میرزا بزرگ خان (از ملاکین و بزرگان شهر رشت) در سال 1257 خورشیدی در محله قدیمی استادسرای شهر رشت متولد شد. میرزا از مبارزان مشروطه‌خواه ایران که با هدف آزادی کشور از چنگال بیگانه، نهضت جنگل را پایه‌ریزی و رهبری کرد.
بزرگ مردی که نسل جوان و نوجوان امروز کمتر از دلاورمردی ها و مجاهدت‌های وی شنیده و می‌داند، اسطوره‌ای که تمام تلاش خود را برای آزادی ایران از نفوذ قوای روس و انگلیس به کار گرفت. درس آزادگی، مبارزه و رهایی از استعمار و استبداد، میرزا را از کلاس درس اجتهاد و روحانیت بلند کرد و به جای قلم به دست گرفتن، اسلحه به دست گرفت و روانه مبارزه با ظلم و ستم شد.
آرمان مشروطه خواهی و رهایی از استبداد، میرزا را به تبعید کشاند اما تبعید هم نتوانست او را از آرمانش دور کند و بعد از تبعید با اشتیاق و عطش بیشتری به مبارزه با استعمار و استکبار آمد و پرچم مبارزه را بر فراز جنگل‌های گیلان برافراشت. اگرچه عمر 43 ساله میرزا کوچک جنگلی، صرف مبارزه با استبداد و استعمار و تقویت روحیه ملی‌گرایی، به‌ویژه در میان جوانان شد و شکست نهضت جنگل و شهادت میرزا، پایانی بر این مبارزه بود؛ اما نام کوچک جنگلی به‌عنوان مردی وطن‌پرست و مدافع آزادی در تاریخ ایران زمین جاودانه شد موضوعی که کمتر به نسل امروز انتقال داده شده است.

گیلان مملو از قهرمان‌ها و اسطوره‌های گمنام است
احد محسن زاده یکی از جوانان گیلانی با اشاره به ابعاد شخصیتی میرزا کوچک خان جنگلی، می‌گوید: معرفی مفاخر ملی و گیلانی باید در اولویت‌های مسئولان باشد موضوعی در خصوص میرزا غفلت شده است.
وی با بیان اینکه در کشورهای دیگر برای جوانان اسطوره سازی می‌کنند، افزود: ایران و گیلان مملو از قهرمان‌ها و اسطوره‌های گمنام است و شخصیت پردازی آنها می‌تواند هادی نسل جوان باشد.
این جوان گیلانی با بیان اینکه جوانان و نوجوانان امروز تشنه معرفت و محتوای فاخر هستند، گفت: آن چیزی که به عنوان بحران و چالش برای نسل جوان مطرح است فقدان محتوای درس آموز و اثرگذار در بخش‌های مختلف است.
محسن زاده با بیان اینکه میرزاشناسی باید از سالن جلسات و سمینارها خارج شود، تصریح کرد: گفتمان میرزاکوچک خان باید به بطن جامعه بیاید و مردمی شود.
وی ادامه داد: نهضت جنگل مردمی بود و گرامیداشت آن هم باید مردمی سازی شود.
درس وطن دوستی و میهن پرستی را باید از میرزا آموخت
حسن زاده یکی از بانوان گیلانی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به شخصیت‌های تاریخی گیلان و ایران، اظهار کرد؛ نسل جوان و نوجوان ما قهرمانان افسانه‌ای غربی و کره‌ای را بیشتر از قهرمانان واقعی ما مثل میرزاکوچک خان می‌شناسند و این نقد بر متولیان فرهنگی وارد است.
وی با اشاره به چالش بزرگ عدم برنامه ریزی و هدف گذاری مطمئن برای معرفی شخصیت‌ها، افزود: تاکنون هیچ سازوکاری اثرگذار برای معرفی شخصیت‌های برجسته در کشور تعریف نشده است.
این بانوی گیلانی با بیان اینکه شخصیت انقلابی و ایمانی میرزا موجب جاودانگی اش شده است، گفت: میرزا با وجود 100 سال غفلت فرهنگی و رسانه‌ای اما همچنان آوازه اش در دنیای آزادی خواهی و جوانمردی می‌درخشد.
حسن زاده با بیان اینکه درس وطن دوستی و میهن پرستی را باید از میرزا آموخت، اضافه کرد: تمام زندگی پر فراز و نشیب میرزاکوچک خان جنگلی پر از درس‌ها و پندهای آموزنده است که باید برای نسل امروز تبیین شود.
وی با اشاره به سازش ناپذیری میرزا در مقابل زور و استعمار، افزود: مبارزه با استعمار و استبداد و روحیه سازش ناپذیری میرزا باید سرلوحه کار مسئولان قرار گیرد.

شکست و پیروزی‌های میرزا در قیام جنگل کتاب مجلد عبرت است
رامین حسینی یکی از شهروندان رشتی با اشاره به تاریخ پرفراز و شیب نهضت جنگل، بیان کرد: شکست و پیروزی‌های میرزا کوچک خان جنگلی در قیام جنگل کتاب مجلد عبرت است.
وی با اشاره به تلاش برخی افراد در تحریف نهضت جنگل، افزود: عده‌ای می‌خواستند اصل و اساس نهضت جنگل را به بیراهه ببرند و میرزا را شخصیتی تجزیه طلبی معرفی کنند در حالی که میرزا کوچک مبارزی آرمان گرا و میهن پرست بود.
این شهروند رشتی با اشاره به غفلت‌های صورت گرفته در بازشناسی نهضت جنگل، اضافه کرد: هرگاه روایت درست و واقعی کتمان شود روایت جعلی جایش را می‌گیرد.
حسینی، جنبش جنگل را روشن کننده مشعل آزاری خواهی در ایران و جهان برشمرد و بیان کرد: آزادی خواهان جهان میرزا را شناختند اما هنوز عده‌ای در کوچه و پس کوچه‌های رشت و گیلان هستند که از ماهیت و فلسفه واقعی قیام میرزا خبر ندارند.
وی با اشاره به احساس مسئولیت میرزا نسبت به مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی زمان خویش، افزود: چراغ بیداری و آزادی خواهی گیلان و ایران به دست میرزا کوچک خان و یارانش روشن شد.
گیلان بواسطه نام میرزا باید در جهان شناخته شود
قریشی یکی از جوانان گیلانی در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه شخصیت میرزا محتوای غنی برای تولیدات هنری و فرهنگی هنری است، اظهار کرد: در شخصیت پردازی میرزاکوچک خان جنگلی کوتاهی فراوانی صورت گرفته است.
وی ادامه داد: برای پرداختن به ابعاد شخصیتی و مبارزاتی میرزا باید فیلم‌های زیادی ساخت شود و کتاب‌ها و تألیفات گسترده‌ای به چاپ برسد.
این جوان گیلانی با تاکید بر دغدغه مندی مسئولان و متولیان فرهنگی در بخش میرزاشناسی، تصریح کرد: گیلان بواسطه نام میرزا باید در جهان شناخته شود در حالی که اقدامات فاخری در معرفی میرزا و نهضت جنگل صورت نگرفته است.
قریشی با اشاره به عوامل شکست نهضت جنگل، بیان کرد: تبیین عوامل شکست و ناکامی نهضت جنگل که بیشتر آن از جریان نفوذ می‌گذرد باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
یکصد و یکمین سالگرد شهادت میرزا یونس استادسرایی ملقب به میرزا کوچک خان جنگلی در حالی رو به سپری شد که پس از یک قرن گمنامی و بی مهری، مسئولان استان گیلان کنگره بین المللی میرزا کوچک خان را کلید زدند و این حرکت اگرچه کار ارزشمندی است اما نمی‌تواند خلاءهای یک قرن گمنامی را پر کند و نیاز است در معرفی میرزاکوچک خان این اسطوره محور آزادی‌خواهی و میهن پرستی اقدامات فاخر و اثرگذارترین صورت گیرد مسئله‌ای که امروزه به عنوان مطالبه عمومی مطرح است.
نسل جوان امروز تشنه ادبیات فاخر و محتوای روح بخش نهضت جنگل و شخصیت پردازی میرزا کوچک خان است و این محتوا باید با اثر هنری و فرهنگی خاص، نسل به نسل و سینه به سینه به آیندگان انتقال یابد.