پیام خراسان - براساس تحقیقات تازه، یک راهِ ساده، ایمن و مقرون‌به‌صرفه برای تسکین درد وجود دارد: نور سبز! یک آزمایش جدید روی حیوانات نحوه‌ی کارکرد بیولوژیکی نور سبز را آشکار کرده است.

دانشمندان حداقل نیم دهه است که در حال کشف آثار تسکین‌دهنده‌ی نور سبز هستند و نشانه‌ای از نحوه‌ی دقیق کارکرد آن یافته‌اند. این مطالعه‌ی جدید که به سرپرستی یو-لانگ تانگ از دانشگاه فودان در شانگ‌های روی موش انجام شد، نشان داد سلول‌های چشم و گذرگاه‌های مغز که پایه و اساس تسکین درد هستند گاهی‌اوقات پس از قرار گرفتن در معرض نور سبز با شدت کم احساس می‌شوند. محققان در مجموعه‌ای از آزمایشات کشف کردند سلول‌های چشمیِ گیرنده‌ی نور به اثراتِ تسکین‌دهنده‌ی نورِ سبز در موش سالم و موشِ دارای مفاصل ملتهب کمک می‌کنند.
محققان سلول‌های خاصی را غیرفعال کردند تا بببیند چه اثری بر حسِ درد حیوان می‌گذارد. وقتی آن‌ها میل‌یاخته‌های (در مردمک چشم) برخی موش‌ها را غیرفعال کردند، موش‌ها از نور سبز مقدار کمی تسکین گرفتند در حالی که موشِ بدون میل‌یاخته وقتی غرق نور سبز شد، اصلاً نشانه‌ای از تسکین درد از خود بروز نداد.
تانگ و همکارانش در مقاله‌ی منتشرشده‌شان گفته‌اند: «ما دریافتیم که گیرنده‌های نوریِ مخروطیِ شبکیه برای خاصیت تسکین درد نور سبز ضروری هستند، در حالی که میل‌یاخته نقش ثانویه دارد.» از این مرحله، راهی که سیگنال‌های الکتریکی از چشم تا مغز طی می‌کنند، تعقیب شد.
گیرنده‌های میله‌ای و مخروطی با غرق شدن در نور سبز، گروهی از سلول‌های مغزی را در هسته خمیده جانبی تحریک می‌کنند که قبلاً با اثرات مسکن نور روشن ارتباط داشت. در این بخش از مغز، نورون‌ها هورمونی را آزاد می‌کنند که با سیگنال‌دهیِ درد ارتباط دارد. این سلول‌ها پیام را به بخش دیگری از مغز به نام هسته‌ی رافه پشتی منتقل می‌کنند که به نحو موثری، احساس دردِ شدید را کاهش می‌دهد.
مطالعات مختلف روی حیوانات منجر به شناساییِ مکانیسم‌های دیگرِ درهم‌تنیده‌شده در اثرات مسکن نور سبز شده است، مثلاً گیرنده‌های درد در ستون فقرات که با توجه به پیچیده بودنِ تجربه‌ی درد تعجب‌آور نیست و دربرگیرنده‌ی تجربه‌ی حسی، فیزیکی و روانی محرک‌ها و سیگنال‌هایی می‌شود که بین مغز، ستون فقرات و گیرنده‌های درد در جریان است. در حالی که تسکین درد در جوندگان بسیار متفاوت از انسان‌ها است، این مطالعه در اشاره‌ی دقیق به مدار‌های درد در مغز پستانداران که به ورودی‌های بصری واکنش نشان می‌دهند و درک ما را از راه آسان و ایمنِ تسکینِ احتمالی‌شان وسیع‌تر می‌کنند، موفق بوده است.

تانگ و همکارانش با اشاره به احتمال مشارکت نواحی دیگر مغزی نوشته‌اند: «اگرچه روشن نیست آیا درک رنگ بین انسان‌ها و جوندگان قابل‌قیاس است، قرارگیری در معرض نور سبز هم در انسان‌ها و هم در جوندگان، حساسیت به درد را کاهش می‌دهد و این به معنای درگیری مکانیسم‌های مشترک میان دو گونه است.»
قرار دادنِ هشت ساعته‌ی افراد در معرض نوردرمانی، همان کاری که محققان این آزمایش روی موش انجام دادند، عملی یا شدنی نیست، بنابراین جالب است که بدانیم آیا کوتاه کردن مدت‌زمانِ نوردرمانی در کاهش درد موثر است یا نه و اگر چنین است تسکین درد تا چه مدت دوام دارد. از این نظر، مطالعات دیگر نتایج نویدبخشی داشته‌اند. یک مطالعه حیوانی روی موش‌ها نشان داده است که تسکین دردِ ناشی از نور سبز ممکن است طولانی‌مدت باشد و چهار روز پس از درمان دوام داشته باشد.
آزمایشات بالینی اخیر هم خبر از این داده‌اند که روازنه چند ساعت نوردرمانی با نور سبز شدت درد را در گروه کوچکی از بیماران دچار درد بافت عضلانی کاهش می‌دهد و شمار روز‌های سردردِ بیماران مبتلا به میگرن را کم می‌کند. نور سبز پس از عمل جراحی، وابستگی بیماران به دارو‌های مسکن را هم کاهش می‌دهد. کمردرد مزمن هدف بعدی است.
این آزمایشات برای همه اثربخش نیست، اما اگر این مطالعات روی بیماران بیشتری تکرار شود، شاید مسیر نوردرمانی با نور سبز برای تبدیل شدن به یک گزینه‌ی جایگزین برای تسکین درد هموار شود. رام کردنِ درد مزمن یک چالش دیرپا است و تمام درد‌ها هم یکسان نیستند. مواد افیونی در تسکین درد بسیار موثر، اما اعتیادآورند و هنوز آن‌ها را با نور سبز مقایسه نکرده‌ایم.
صرفنظر از درد مزمن، یافته‌های اخیر درباره‌ی فواید نور سبز بار دیگر ثابت می‌کند چرا حضور در طبیعت خاصیت درمانی دارد. رنگ‌آمیزی طبیعت احتمالاً سیستم عصبی ما را به شکل‌هایی مختلفی آرام می‌کند.