بزرگنمايي:

پیام خراسان- ارائه خدمات به روستاییان منجر به جلوگیری از مهاجرت آنان و حتی افزایش مهاجرت معکوس می‌شود، طبق گفته وزیر کشور توسعه روستایی امروز مساله مهمی است که اهمیت بسزایی دارد و برای حل مشکل حاشیه‌نشینی در شهرها باید به روستاها توجه ویژه‌ای شود.

وجود حدود 60 هزار منطقه مسکونی بدون جمعیت در کشور زنگ خطری برای افزایش حاشیه نشینی و کاهش جمعیت مولد است لذا برخورداری مناطق روستایی از خدمات آب، برق و گاز موضوعی حیاتی است و دولت سیزدهم هم بر این امر مهم تاکیدی جدی دارد.

در همین چهارچوب، دولت مردمی، طرح جهاد آبرسانی را با هدف تأمین آب مطمئن و پایدار برای روستاییان طراحی و اجرایی کرد و طبق اعلام مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب، در قالب این طرح بزرگ، آبرسانی به 10 هزار روستای کشور، 30 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

خراسان رضوی با اقلیم خشک و کویری اش از نظر آب، وضعیتی بحرانی‌ دارد و از 37 دشت این استان، وضعیت 34 دشت بحرانی است و سطح آب زیرزمینی آن افت کرده است و حدود 90 درصد گستره خراسان رضوی و 99 درصد پهنه شهرستان مشهد نیز در خشکسالی شدید قرار دارد.

اکنون بیش از هزار روستا در خراسان رضوی با بحران کم‌آبی مواجه هستند، که در شرایط اوج مصرف و نیز زمان های غیر از آن تعدادی از این روستاها با تانکر آبرسانی می‌شوند.

هزار و 64 روستا، درگیر تنش آبی

شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی به یک میلیون و 265 هزار مشترک آب و 222 هزار مشترک فاضلاب در شهرها و روستاهای این استان، به جز مشهد، خدمت‌رسانی می‌کند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص وضعیت منابع آبی روستاهای استان اظهار کرد: هم اینک هزار و 64 روستا در استان با مشکلاتی در حوزه آب آشامیدنی مواجه هستند.

سیدابراهیم علوی افزود: از این تعداد 574 روستا در شرایط قرمز تنش، 214 روستا در وضعیت نارنجی و 276 روستا هم در شرایط زرد تنش آب آشامیدنی قرار دارند.

وی اضافه کرد: 470 روستا با 184 هزار نفر جمعیت در استان با تانکر آبرسانی می شوند که این رقم 13 درصد پوشش جمعیتی آبفای خراسان رضوی در مناطق روستایی را تشکیل می دهد و از ابتدای سال جاری 153 میلیون لیتر آب به این روستاها حمل شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی خاطرنشان کرد: تعداد نقاط زیر پوشش آب تانکری استان در سال گذشته، 577 روستا بود، هر چند تعداد روستاها نسبت به سال گذشته کاهش یافته است ولی تداوم خشکسالی بر توان آبدهی چاه ها و قنوات در روستاهای بزرگ اثر مخربی داشته است.

علوی خاطرنشان کرد: ادامه پدیده خشکسالی منجر به کاهش آبدهی و خروج برخی منابع تامین آب شرب از مدار بهره برداری شده است.

جهاد آبرسانی در روستاهای خراسان رضوی

طرح جهاد آبرسانی به روستاها در دولت مردمی سیزدهم کلید خورد و طبق اعلام وزارت نیرو، تا کنون بیش از هزار میلیارد تومان در طرح جهاد آبرسانی کشور هزینه شده و قرار است تا پایان سال به هزار روستای کشور آبرسانی شود که تاکنون آبرسانی به 600 روستا تمام شده و اجرای این طرح در 400 روستا نیز پیشرفت 80 درصدی دارد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی در خصوص اجرای این طرح در استان به خبرنگار ایرنا گفت: 421 روستای محروم و بالای 20 خانواری استان در شمول طرح جهاد آبرسانی هستند که از از این تعداد 121 روستا با جمعیت 106 هزار نفر در مرحله نخست با اعتبار پنج هزار و 800 میلیارد ریال توسط قرارگاه نیروی زمینی سپاه و بسیج سازندگی ظرف 30 ماه تامین آب خواهد شد.

علوی افزود: 300 روستای دیگر نیز از محل طرح های تملک دارایی های سرمایه ای با اعتبار چهار هزار میلیارد ریال از آب پایدار برخوردار خواهند شد.

وی اضافه کرد: تاکنون 209 روستا در خراسان رضوی با جمعیت 100 هزار نفر و با هزینه 300 میلیارد ریال با مشارکت بنیاد فرهنگی و نیکوکاری "حاج اکبر ابراهیمی"، خیّر آبرسان کشور و دیگر افراد نیکوکار، تامین آب شده است و قرارداد آبرسانی به 221 روستا هم با سرمایه گذاری و مشارکت افراد خیر و نیکوکار منعقد شده و در حال اقدام است.

مدیرعامل آبفای خراسان رضوی با اشاره به ارتقای کیفی آب شرب در 147 شهر و روستای استان، اضافه کرد: وضعیت آب آشامیدنی در 17 شهر و 130 روستای استان با اجرای طرح کنترل کیفیت، بهبود یافته است.

وی خاطرنشان کرد: در برخی شهرها از جمله گناباد، کاخک، یونسی و بیدخت نیز سامانه دوم آبرسانی در قالب احداث ایستگاه های برداشت آب اجرا شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی افزود: سرانه تولید آب در استان به ازای هر نفر 264 لیتر در شبانه روز و سرانه مصرف 180 لیتر است که با مدیریت مصرف این سرانه قابل کاهش است و باید در راستای مدیریت منابع فعلی آب اقدامات لازم در حوزه مدیریت تولید، مدیریت توزیع و مدیریت مصرف صورت گیرد.

100 روستای شهرستان مشهد، درگیر تنش آبی

آبرسانی به روستاهای شهرستان مشهد برعهده شرکت آب و فاضلاب مشهد است، سال 99 طرح ادغام شرکتهای آب و فاضلاب شهری و روستایی اجرا شد و هم اینک ٢95 روستای این شهرستان زیر پوشش شرکت آب و فاضلاب مشهد است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد در خصوص وضعیت آبرسانی به روستاهای این شهرستان به خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در این شهرستان 350 روستا وجود دارد و از ابتدای سال 99 که مسوولیت آب حوزه روستایی به این شرکت واگذار شده است، آبرسانی 222 روستا به این شرکت محول شد که 140 روستا از این تعداد با تنش آبی مواجه شدند.

حسین اسماعیلیان افزود: هم‌اینک تعداد روستاهای واگذار شده به این شرکت به 2 هزار و 950 روستا رسیده اما با اجرای طرح‌های آبرسانی شرکت، در حال حاضر تعداد روستاهای دارای تنش آبی به کمتر از 100 روستا کاهش یافته است.

وی گفت: با توجه به خشکسالی و افت آبهای زیرزمینی، قنوات و چشمه های روستاها خشک شده و پیش بینی می شود در زمان اوج مصرف سال آینده 100 روستا دچار تنش آبی باشد که آبرسانی به آنها به صورت تانکری و یا با طرح جیره بندی اجرا خواهد شد.

اسماعیلیان افزود: در مجموع 121 هزار مشترک آب در 295 روستای زیر پوشش این شرکت هستند و هم اکنون کمبود آب 30 تا 40 روستایشهرستان مشهد به صورت تانکری تامین می شود.

وی اضافه کرد: 36 روستا در شهرستان رضویه نیز از خط انتقال سد دوستی آب می گیرند که در صورت کاهش بارندگی ها و حجم ذخیره آب این سد، سال آینده با مشکل مواجه خواهند شد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد افزود: منابع آبی روستاهای منطقه شامل 180 حلقه چاه، قنات و چشمه است و با توجه به افزایش جمعیت روستایی به ویژه در حاشیه شهر، موضوع ایجاد مخازن، حفر چاه، و استفاده از منابع جدید در دستور کار است.

اسماعیلیان افزود: در این راستا از ابتدای امسال 120 کیلومتر خط انتقال و شبکه توزیع اجرا شده و حدود 12 باب مخزن ذخیره آب ساخته شده و یا در دست ساخت است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهدگفت: تاکنون طرحهای زیادی برای آبرسانی به روستاهای شهرستان مشهد عملیاتی شده است و تلاش می شود اجرای طرحهای آبرسانی به روستاها شتاب گیرد.

وی گفت: همچنین در سفر رییس جمهور، 30 میلیارد تومان برای آبرسانی به روستاهای مشهد اختصاص یافت که تامین نیمی از این مبلغ از محل اعتبارات ملی و نیمی از محل اعتبارات استانی است که محقق شده و طرح ها در حال اجراست.

شناسایی چهار هزار انشعاب غیرمجاز

گرفتن انشعابات غیرمجاز آب، منجر به برهم خوردن توازن و عدم اجرای عدالت در آبرسانی به خصوص در مناطق روستایی می‌شود. ساخت باغ ویلاها و استفاده از اشتراک غیرمجاز برای آبیاری فضای سبز آنها و همچنین پرکردن استخرها، مهمترین چالش و معضل حوزه آب به خصوص در شرایط خشکسالی است.

مدیر منطقه پنج شرکت آب و فاضلاب مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: یکی از معضلات موجود در حاشیه و حریم شهرها، ساخت بی رویه باغ ویلاها و استفاده از انشعاب غیرمجاز آب است.

عباس اسحاقیان افزود: ظرفیت انتقال آب به روستاها محدود است، در این شرایط استفاده از انشعابات غیرمجاز توسط باغ ویلاها هیچ توجیهی ندارد و دهیاران و مردم باید هوشیار باشند تا در صورت اطلاع و یا مشاهده انشعاب غیرمجاز، دستکاری شمارشگر و یا هر مورد مشکوک دیگر، از طریق تماس با شماره 122 و ورود به کلید چهار و یا مراجعه به وبگاه شرکت آب و فاضلاب مشهد به نشانی www.abfamashhad.ir بخش "سوت زنی" گزارش خود را اعلام کنند.

وی اضافه کرد: تماس با پیغام‌گیر دفتر حراست به شماره 37644100 و تماس با شماره همراه 09981459381 متعلق به دفتر بازرسی و رسیدگی به شکایات، در ساعات اداری و یا ارسال پیامک در تمامی ساعات شبانه روز از دیگر روشهای اعلام گزارش مربوط به انشعابات غیرمجاز است.

اسحاقیان ادامه داد: امسال شناسایی، جمع آوری و تعیین تکلیف هشت هزار انشعاب غیرمجاز آب هدفگذاری شده و از ابتدای امسال چهار هزار انشعاب غیرمجاز در محدوده فعالیت این شرکت شناسایی و تعیین تکلیف شده است.

وی تاکید کرد: بیشترین اشتراکات غیرمجاز مربوط به باغ ویلاهاست که آب زیادی نیز مصرف می کنند، در حالی که این آب متعلق به روستاییانی است که از آن محروم هستند.

جمعیت روستایی خراسان رضوی بیش از یک میلیون و 700 هزار نفر است که این استان در شاخص نسبت جمعیت روستا به شهر، رتبه نخست کشور را دارد، لذا تامین زیرساختها و ارائه خدمات از جمله آبرسانی برای اشتغالزایی و جلوگیری از مهاجرت در این خطه باید مورد تاکید و توجه جدی مسوولان باشد.