پیام خراسان - ده نمودار ارائه شده در این مقاله نشان می‌دهد که شاید برای اولین بار در تاریخ بشر آینده مان بهتر از آن چیزی است که بسیاری از ما فکر می‌کنیم.

در سال 2020 میلادی سازمان تحقیقاتی Future Earth مستقر در پاریس گزارشی در مورد تغییرات آب و هوایی منتشر کرد که بینش بیش از 200 دانشمند برجسته از بیش از 50 کشور را ترکیب کرده بود.
آنان به این نتیجه رسیدند که چالش‌های پیش روی بشر از جمله رویداد‌های شدید آب و هوایی، کاهش اکوسیستم‌های حیاتی، ناامنی غذایی، و کاهش ذخایر آب شیرین با یکدیگر ادغام خواهند شد چالش‌هایی که هر یک به تنهایی به اندازه کافی ویرانگر هستند، اما در کنار یکدیگر ممکن است شهرها، کشورها، سیاره مان و در نهایت خود ما را نابود کنند.
اما آیا لازم است که این گونه باشد؟
ده نمودار ارائه شده در این مقاله در زمینه‌های پیشرفت اقتصادی، سلامت، خدمات اجتماعی و فناوری نشان می‌دهد که شاید برای اولین بار در تاریخ انسان‌ها می‌توانند کنترل قابل توجهی بر آن چه برای گونه‌های ما و سیاره مان رخ می‌دهد اعمال کنند و این که آینده ما بهتر از آن چیزی است که اکثرمان فکر می‌کنیم.
1-فقر شدید در حال کاهش است
در سه دهه گذشته تعداد افرادی که با 1.90 دلار در روز زندگی می‌کنند کاهش چشمگیری یافته است. در سال 1990 میلادی دو میلیارد نفر از 5.28 میلیارد نفر در جهان یا نزدیک به 38 درصد زیر خط فقر شدید بودند. تا سال 2019 میلادی این تعداد به 648 میلیون نفر از 7.68 میلیارد نفر کاهش یافت یعنی تقریبا 8.4 درصد از جمعیت جهان.

با توجه به آن که به گفته "مایکل مواتسوس" اقتصاددان تا سال 1820 میلادی سه چهارم مردم جهان در فقر شدید زندگی می‌کردند فقر بیش‌تر قابل توجه بود بدان معنا که آنان قادر نبودند فضای کوچکی برای زندگی، حداقل ظرفیت گرمایشی و غذا داشته باشند.
بدیهی است که بشریت توانایی افزایش رشد اقتصادی و کاهش چشمگیر فقر را دارد. با توجه به برنامه‌های تامین مالی خرد مانند برنامه‌ای که "محمد یونس" برنده جایزه نوبل ارائه کرده که پیشگام در استفاده از وام‌های کوچک با نرخ‌های بهره مقرون به صرفه بود و در تلاش برای تغییر زندگی فقرا ارائه شد این روند مثبت احتمالا ادامه خواهد یافت.

2-گرسنگی در حال کاهش است
در حال حاضر 663 میلیون نفر یا 8.9 درصد از جمعیت جهان دچار سوء تغذیه هستند. در سال 2001 میلادی این عدد 13.2 درصد بود. متاسفانه ما فاقد داده‌های تاریخی طولانی مدت در مورد گرسنگی و سوء تغذیه هستیم. دقیق‌ترین اندازه گیری‌ها در سال 1990 میلادی آغاز شد و برخی از آن ارزیابی‌ها به سال 1970 میلادی باز می‌گردند.
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد می‌گوید که در سال 1970 میلادی نزدیک به 35 درصد از کشور‌های در حال توسعه دچار سوء تغذیه بودند. ارقام امروز یک روند نزولی واضح را نشان می‌دهند.
با افزایش جمعیت به 10 میلیارد نفر در سال 2050 میلادی تقاضا برای گوشت دو برابر خواهد شد. افزایش اشتهای ما چهار چالش کلیدی را به همراه دارد: سلامت انسان، تغییرات آب و هوا، منابع طبیعی، و رفاه حیوانات.
انسان‌ها نیازی به تصمیم گیری در مورد خوردن یا ترک گوشت نخواهند داشت، اما ما باید منشاء گوشت خود را در نظر بگیریم. اگر ما مرغ، خوک و گاو را انتخاب کنیم انتخاب مان محدود است. از طرف دیگر، اگر گوشت را با ترکیب و ساختار شیمیایی آن تعریف کنیم راه حل‌های نامحدودی خواهیم داشت. ما از طریق علم، فناوری و نوآوری می‌توانیم از گیاهان استفاده کنیم و معماری اولیه آن را برای تهیه جایگزین‌های گوشت تغییر دهیم.

3- امید به زندگی در حال افزایش است
در سال 1800 میلادی امید به زندگی در سراسر جهان 28.5 سال بود. تا سال 2021 میلادی این تعداد به 72.6 سال و در ثروتمندترین کشور‌های جهان به بیش از 80 سال افزایش یافت. شکاف بین طول عمر ثروتمندترین و فقیرترین کشور‌ها به طور خاص در آفریقا و آسیا هم چنان کم‌تر می‌شود.

4-مرگ و میر کودکان کاهش یافته است
ما اکنون با کمترین میزان مرگ و میر کودکان در جهان روبرو هستیم که به عنوان سهم نوزادانی که پیش از پنج سالگی می‌میرند در تاریخ بشریت تعریف می‌شود. تنها در سه دهه گذشته این تعداد به نصف کاهش یافته و از 12.5 میلیون در سال 1990 میلادی به 5.2 میلیون در سال 2019 میلادی رسیده است. در دو کشور پرجمعیت جهان این کاهش حتی خیره کننده‌تر بوده است: در سال 1969 میلادی نرخ مرگ و میر کودکان در چین 11.84 درصد و در سال 2020 میلادی 0.73 درصد بود در حالی که در هند این نرخ در سال 1960 میلادی 24.26 درصد بود و در سال 2020 میلادی به 3.26 درصد کاهش یافت.
برای قرار دادن این موضوع در بستر تاریخی باید اشاره کرد که در قرن هجدهم میلادی در سوئد هر سومین کودک جان اش را از دست می‌داد. در آلمان قرن نوزدهم هر دومین کودک جان اش را از دست می‌داد. در سال 1960 میلادی نرخ جهانی مرگ و میر کودکان 19 درصد بود.

5-مرگ در زایمان رو به کاهش است
تقریبا در تمام طول تاریخ بشر بارداری و زایمان خطرناک بوده و مادران و کودکان با شانس قابل توجهی برای مرگ مواجه بودند. اما این تعداد در چند قرن اخیر و در 20 سال گذشته به شدت کاهش یافته است.
در سال 2000 میلادی مرگ مادران در سراسر جهان (با جمعیت کمی بیش از شش میلیارد) به میزان 450800 نفر ثبت شد در حالی که در سال 2020 میلادی (با جمعیتی نزدیک به هشت میلیارد نفر) این میزان به 293، 760 نفر کاهش یافت.
برای درک این موضوع در سال 1800 میلادی در سوئد و فنلاند از هر 100000 مادر حدود 900 مادر هنگام زایمان جان خود را از دست دادند. در اعداد امروزی 1.26 میلیون نفر از هشت میلیارد نفر روی کره زمین را شامل می‌شود.

6- دانش آموزان مدت بیش تری در مدرسه می‌مانند
روند میانگین سال‌های تحصیل در 111 کشور چشمگیر است. در سال 1870 میلادی میانگین سال‌های تحصیل در اکثریت قریب به اتفاق کشور‌ها کمتر از یک سال بود. امروزه بیش از 12 سال تحصیل برای کشور‌های صنعتی ثروتمند و در جا‌هایی مانند کنیا و هند این میزان 6.5 سال است.
واضح است که کار‌های بیشتری برای انجام دادن وجود دارد، اما این افزایش چشمگیر است و احتمالا از طریق برنامه‌های آموزش آنلاین رایگان مانند آکادمی خان (http://www.khanacademy.org) پلتفرمی که یک بستر رایگان و در سطح جهانی را برای آموزش هر فردی در خر جایی فراهم می‌کند ادامه خواهد یافت.
این پلتفرم ریاضی، علوم، محاسبات، تاریخ، تاریخ هنر و اقتصاد را ارائه می‌دهد. محتوا بر تسلط بر مهارت تمرکز دارد تا به یادگیرندگان کمک کند پایه‌های قوی ایجاد کنند. بنابراین، هیچ محدودیتی برای آن چه می‌توانند بیاموزند وجود ندارد. آکادمی خان پیش‌تر ویدئو‌های خود را به بیش از 30 زبان ترجمه کرده است.

7-سواد در حال افزایش است
در سال 1800 میلادی نرخ باسوادی جهانی برای افراد 15 سال و بالاتر 12.05 درصد بود در حالی که در سال 2016 میلادی 86 درصد از افراد در این گروه سنی باسواد بودند. هنوز عمدتا در کشور‌های جنوب صحرای آفریقا، به ویژه در بورکینافاسو، نیجر و سودان جنوبی جایی که نرخ باسوادی زیر 30 درصد است نابرابری‌هایی وجود دارد، اما این تغییر تاریخی را نباید دست کم گرفت.

8-قانون مور تاکنون درست بوده است
"گوردون مور" بیش از نیم قرن پیش نظریه‌ای را ارائه کرد که تصور ما از فناوری را به طور اساسی تغییر می‌داد. او پیش بینی کرد که قدرت ریز تراشه‌هایی که رایانه‌های ما را راه اندازی می‌کنند هر دو سال یکبار دو برابر افزایش می‌یابد در حالی که هزینه آن تقریبا یکسان باقی می‌ماند. او اختراع رایانه‌های خانگی، گوشی‌های تلفن همراه، ماشین‌های خودران و ساعت‌های هوشمند را پیش بینی کرد و اشاره کرده بود که تمام آن فناوری‌ها به مرور زمان ارزان‌تر می‌شوند.
از آن زمان به این سو اثبات شده که قانون مور درست بوده است. برخی ادعا می‌کنند که با توجه به محدودیت‌هایی که در مورد تعداد ترانزیستور‌هایی که روی یک تراشه قرار می‌گیرند وجود دارد این روند نمی‌تواند ادامه یابد. با این وجود، برخی دیگر بر این باورند که قدرت رایانه می‌تواند به طور تصاعدی به رشد خود ادامه دهد.

9-دسترسی به اینترنت در حال افزایش است
سهم جمعیتی که به اینترنت دسترسی دارند از جمله در کشور‌های در حال توسعه در حال افزایش است. بیش از دو سوم جمعیت کشور‌های ثروتمند آنلاین هستند. حدود نیمی از جمعیت جهان هنوز آنلاین نیستند به این معنی که قدرت جمعی اینترنت احتمالا در سالیان آینده افزایش خواهد یافت.

10-استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر در حال افزایش است
سوخت‌های فسیلی که تاثیر عمده‌ای بر آب و هوای زمین دارند برای دهه‌ها بر ترکیب انرژی اکثر کشور‌ها تسلط داشته اند. این سوخت‌ها مسئول اکثر قریب به اتفاق گاز‌های گلخانه‌ای هستند و باعث آلودگی هوا می‌شوند و سلامت انسان را تحت تاثیر قرار می‌دهند. برای کاهش ردپای کربن در جهان چرخش قابل توجهی به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر ضروری است. در سال 2019 میلادی نزدیک به 8000 تراوات ساعت یا تقریبا 11 درصد از مصرف انرژی جهانی از فناوری‌های تجدیدپذیر حاصل شد که شامل انرژی آبی، انرژی خورشیدی، نیروی باد، نیروی امواج زمین گرمایی، نیروی جزر و مدی و سوخت زیستی مدرن می‌شود. در مقابل، در سال 1965 میلادی تولید جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر تنها 941 تراوات ساعت بود.
اگر قرار است با چالش‌های قرن حاضر روبرو شویم از تغییرات آب و هوایی گرفته تا کمبود مواد غذایی دولت‌ها، شرکت‌ها و کارآفرینان از سرتاسر جهان باید با یکدیگر همکاری کنند و از نوع تفکر خلاقانه و جسورانه‌ای که ما را به سیاره ماه رساند استفاده کنند.
دولت‌ها دیگر تنها نهاد‌هایی نیستند که می‌توانند نقش معناداری در مقابله با این چالش‌های به ظاهر لاینحل ایفا کنند. شرکت ها، موسسات تحقیقاتی و مبتکرانی که خود دست به کار می‌شوند با منابع و نیروی انسانی کم در کنار دوستداران فناوری مانند "بیل گیتس" که میلیارد‌ها دلار از ثروت خود را خرج می‌کنند اکنون می‌توانند به تنهایی به اهداف بلندپروازانه‌ای دست یابند.
تحولی که جهان در حال حاضر دستخوش آن است عمیق می‌باشد و به مراتب جایگزین تاثیر ناشی از انقلاب صنعتی خواهد شد. پس از آن چه خواهد شد؟ آینده متعلق به کسانی است که امید را انتخاب کرده و کسانی که از فناوری برای تاثیر مثبت بر بشریت استفاده می‌کنند.