بزرگنمايي:

پیام خراسان - به گزارش قدس خراسان، رضا ربیعی با اشاره به اینکه طی چند روز آینده آیین سنتی پخت شیر برنج در روستای توندر این شهرستان برگزار می‌شود، اظهار کرد: هرچند آیین سنتی شیربرنج همه ساله در روستای توندر برگزار می‌شده اما به جز اهالی خود روستا کس دیگری از آن در شهرستان اطلاعی نداشته است.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ اذعان کرد: این آیین سنتی همه ساله هفته دوم اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شده اما به صورت استثنا امسال به دلیل تعطیلی که پیش رو داریم زودتر و در جمعه 7 اردیبهشت‌ماه از ساعت 9 تا 14 برگزار خواهد شد.
وی در خصوص نحوه برگزاری این آیین گفت: بر اساس این آیین دامداران و اهالی روستا بعد از اذان صبح تمام دام‌های روستا را جمع کرده و به منطقه‌ای به نام دامگاه برده و اقدام به جدا کردن بره‌ها و بزغاله‌ها از گله گوسفندان می‌کنند.
جمع‌آوری بیش از دو تن شیر
ربیعی با بیان اینکه بعد از دوشیدن تمامی گوسفندان و کیله کردن هم شیری انجام می‌دهند و تمامی شیرها را با هم تجمیع می‌کنند، اظهار کرد: در مجموع این روز بیش از دو تن شیر جمع‌آوری می‌شود.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ خاطرنشان کرد: آیین سنتی پخت شیر برنج در این روز همراه با برنامه «شیردوشی» و «خلمه»، بازارچه فروش محصولات محلی و صنایع‌دستی است که با همت اهالی روستا و شورای اسلامی و دهیاری و مشارکت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار می‌شود.
وی با اشاره به اینکه دامداران و اهالی منطقه پس از جمع‌آوری تمامی شیرها آنها را به گلزار شهدای روستا می‌برند، افزود: شیرها را پس از رد کردن از صافی به همراه برنج آنها را برای جوشیدن در دیگ دان‌هایی که از قبل آماده کرده‌اند می‌ریزند.
ربیعی با بیان اینکه خرید تمامی اقلام شیربرنج و دوشیدن شیر و جمع‌آوری آنها توسط اهالی خود روستا انجام می‌شود، تصریح کرد: شیربرنج پس از اینکه آماده شد بعد از اقامه نماز ظهر به همراه فتیر محلی به نام کماج بین اهالی توزیع می‌شود.
3000 پرس شیربرنج پخته شده از شیر گوسفند
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ با اشاره به اینکه شیربرنج به همراه شکر یا شیره انگور مصرف می‌شود، اذعان کرد: در این آیین بیش از 3000 پرس شیر برنج پخته شده از شیر گوسفند توزیع و مصرف می‌شود.
وی ادامه داد: این آیین به نیت امام زمان(عج) و بارش رحمت الهی برگزار می‌شود، حدود هفت دهه که این آیین برگزار می‌شود و در بیشتر سال‌ها از جمله سال گذشته شاهد بارش باران همزمان با اجرای این آیین باشکوه بوده‌ایم.
ربیعی همچنین در خصوص «خلمه» گفت: خلمه زمانی‌ است که بعد از دوشیدن و «کیله کردن» و «هم شیری»، چوپان گله بره‌ها را با نوای «های های»، صدا میزند، چوپان دوم که همراه گله بره‌های شیرخوار(گله خلمه‌ها) است، از پشت تپه به سمت گله حرکت می‌کند، به محض اینکه دو گله همدیگر را می‌بینند، به سوی هم می‌دوند و بره‌ها به دنبال مادر خود می‌گردند تا او را پیدا کنند و از شیر باقی مانده می‌خورند.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ ادامه داد: چون امسال به دلیل بارندگی و سرد شدن هوا برنامه ریواس چینی چند روزی به تعویق افتاد این برنامه از چند روز قبل شروع شده و در روز جمعه این محصول بسیار با کیفیت به همراه محصولات لبنی و دیگر محصولات روستا در بازارچه محلی که پیش‌بینی شده عرضه می‌شود.
توندر به لحاظ بافت روستا و طبیعتش منحصر به فرد است
وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود بیش از 2 تا 3 هزار نفر در شهرهای مختلف در این آیین شرکت کنند، گفت: توندر به لحاظ بافت روستا و طبیعتی که دارد جزو روستاهای منحصر به فرد بوده و گردشگر پذیر است.
ربیعی در خصوص وضعیت ثبت آیین‌های این شهرستان گفت: هرچند برخی آیین‌ها از جمله تعزیه‌خوانی در گذشته به ثبت رسیده‌اند اما چون آن زمان کوهسرخ بخشی از کاشمر بود به همین دلیل به نام کاشمر به ثبت رسیده است.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ افزود: امسال پرونده چند آیین ناملموس تکمیل و برای به ثبت رسیدن ارسال می‌شود، همچنین اکنون پرونده مراسم آیینی از جمله حیدر علی، شیربرنج و برخی دیگر در دست تکمیل شدن است.
وی یادآور شد: برداشت گیاهان کوهی، فرآوری آنغوزه و ... در بخش میراث طبیعی هستند که پرونده را تکمیل می‌کنیم، اکنون در شهرستان کوهسرخ 6 اثر ثبتی داریم که بنا و محوطه هستند.
ربیعی گفت: روستای زیبای توندر در دامنه کوه در فاصله 35 کیلومتری شمال غرب شهر ریوش مرکز شهرستان کوهسرخ استان خراسان رضوی قرار دارد.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ اذعان کرد: َتوَنْدَر روستایی از توابع بخش بررود شهرستان کوهسرخ در استان خراسان رضوی است و این روستا در دهستان تکاب قرار دارد و بر اساس سرشماری سال 1395 جمعیت آن 846 نفر است.
وی اظهار کرد: محصولات باغی و دامی، گندم دیم و آبی، نان محلی، دوغ و شیر و ماست محلی، روغن زرد گوسفندی، کشک و قروت، گردو، بادام، آلود، جوزقند، قیسی، کشته زردآلو، سنجد، پسته و بنه‌کوهی می‌تواند سوغات این منطقه برای گردشگران و مسافرینی که به این دیار سفر می‌کنند، قرار گیرد.
ربیعی گفت: کوهسرخ شهرستانی است که در کنار روستاهای تاریخی فراوانش یکی از سرسبزترین، خوش آب و هواترین و ییلاقی‌ترین و زیباترین شهر با داشتن آبشارها و رودخانه‌ها در خراسان رضوی است؛ بهار و تابستان بهترین فصول برای سفر به این منطقه و روستاهای آن و گذراندن شبی در اقامتگاه‌های بوم گردی، کوهستانی و خانه‌های بومی و محلی است.
منبع: خبرگزاری ایسنا