پیام خراسان - شفق‌های قطبی زمین معمولا در نزدیکی قطب‌ها دیده می‌شوند، اما 41 هزار سال قبل، آسمان شمال آفریقا و استرالیا را روشن کردند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد که میدان مغناطیسی زمین به طور چشمگیری در جریان رویدادی به نام لاشامپ ژئومغناطیسی (Laschamps) تضعیف و جابجا شده و به طور بالقوه بر تکامل انسان‌ها در یک لحظه مهم در تاریخ ما تأثیر گذاشته است.

در طول رویداد لاشامپ، میدان مغناطیسی زمین تنها به 10 درصد از قدرت فعلی خود کاهش یافت و این در حالی بود که قطب‌های مغناطیسی به طور چشمگیری از قطب‌های جغرافیایی دور می‌شدند.
به نقل از اس‌اف، محققان به رهبری آگنیت موخوپادهای (Agnit Mukhopadhyay) از دانشگاه میشیگان در مقاله علمی خود نوشتند: این تغییرات حدود 2000 سال به طول انجامید.
محققان با استفاده از مدل‌سازی رایانه‌ای پیشرفته، مغناطیس کره زمین را در پنج دوره کلیدی در طول این رویداد بازسازی کردند. حباب مغناطیسی محافظ زمین در اوج خود در حدود 40977 سال پیش به طور چشمگیری کاهش یافت و از وسعت طبیعی خود یعنی 51هزار تا 70 هزار کیلومتر معادل هشت تا 11 شعاع زمین به تنها 2.43 برابر شعاع زمین معادل 15498 کیلومتر کاهش یافت.
میدان مغناطیسی همچنین از یک موقعیت شمالی-جنوبی به یک موقعیت پیچیده با چندین قطب مغناطیسی پراکنده در سراسر سیاره تبدیل شد.
موخوپادهای می‌گوید: در این مطالعه، ما تمام مناطقی را که میدان مغناطیسی در آنها متصل نبوده، ترکیب کردیم و به تشعشعات کیهانی یا هر نوع ذرات پرانرژی خورشید اجازه دادیم تا به زمین نفوذ کنند.
‌ظهور شفق‌های قطبی در همه جا
این تغییرات مغناطیسی تأثیرات شگفت‌انگیزی بر شفق‌ها داشته است. شفق‌های قطبی از خانه همیشگی خود در قطب شمال از طریق اوراسیای غربی به شمال آفریقا سفر کردند، در حالی که در نیمکره جنوبی، شفق‌های قطبی بر فراز شرق استرالیا و نیوزلند ظاهر شدند.
این نشان می‌دهد که نور نیز به شدت در اندازه گسترش یافته است. قطر بیضی شفق‌های معمولی معمولا کمتر از 3000 کیلومتر است، اما در طول رویداد لاشامپ، آنها به بیش از 8000 کیلومتر گسترش یافتند که تقریبا سه برابر بزرگ‌تر است.
در اوج رویداد، شفق‌های قطبی احتمالا در سطح جهانی ظاهر شدند.

این تغییرات فراتر از منظره بصری که ایجاد کردند، سطح زمین را در معرض سطوح بالاتری از تشعشعات کیهانی و ذرات پرانرژی قرار داد که به طور بالقوه جو را تغییر داده و زندگی روی سطح زمین را تحت تأثیر قرار دادند.
تکامل انسان در طول این تحولات مغناطیسی
رویداد لاشامپ مصادف با یک دوره حساس در تاریخ بشر بود و با گسترش انسان مدرن در سراسر اروپا، نئاندرتال‌ها ناپدید شدند و انسان‌ها اولین هنر غارشناسی شناخته شده را ایجاد کردند.
هنگام نقشه‌برداری از مناطق تحت تأثیر شفق‌های سرگردان در کنار شواهد باستان‌شناسی، محققان به همبستگی‌های قانع کننده‌ای به ویژه در اوراسیای غربی پی بردند.
موخوپادهای توضیح داد: ما دریافتیم که بسیاری از این مناطق در واقع با فعالیت‌های اولیه انسان از 41 هزار سال پیش، به ویژه افزایش استفاده از غارها و افزایش استفاده از ضدآفتاب‌های ماقبل تاریخ، کاملا مطابقت دارند.
ریون گاروی (Raven Garvey)، دانشیار انسان‌شناسی در دانشگاه میشیگان، خاطرنشان می‌کند که انسان‌های مدرن در این دوره به طور فزاینده‌ای از یک ماده معدنی که به‌عنوان یک ضد آفتاب طبیعی عمل می‌کند، استفاده می‌کردند.
افزایش تولید آن و ارتباط آن عمدتا با انسان‌های مدرن از نظر آناتومی در طول دوره لاشامپ نیز حاکی از استفاده مردم از آن برای این منظور دارد.

انسان‌های امروزی نیز در این دوره لباس‌های متناسب اختراع کردند که امکان تحرک بیشتر را فراهم می‌کرد و در عین حال پوشش و به طور بالقوه محافظت در برابر تشعشعات افزایش یافته را فراهم می‌کرد.
به نظر می‌رسد نئاندرتال‌ها فاقد این فناوری‌ها بوده‌اند و احتمالا آنها در این دوره از قرار گرفتن در معرض تشعشعات در امان نبوده‌اند.
یک رویداد مشابه برای دنیای امروزی ما که به فناوری وابسته است، چه معنایی خواهد داشت؟ عواقب آن شدید خواهد بود.
موخوپادهای هشدار می‌دهد که اگر چنین رویدادی امروز رخ دهد، شاهد خاموشی کامل در چندین بخش مختلف خواهیم بود. ماهواره‌های ارتباطی ما کار نمی‌کنند. بسیاری از آرایه‌های مخابراتی ما که روی زمین هستند، به شدت تحت تاثیر کوچکترین رویدادهای جوی فضایی قرار خواهند گرفت.
در حالی که رویدادی شبیه به لاشامپ قریب‌الوقوع نیست، روندهای نگران کننده‌ای وجود دارد. میدان ژئومغناطیسی زمین در سال‌های اخیر در حال کج شدن بوده است و در 180 سال گذشته به طور پیوسته هر دو دهه یک درصد کاهش یافته است.