پیام خراسان - یک ناشر پیشکسوت گفت: مطالعه استرس را کاهش می‌دهد و خلق‌وخو را بهبود می‌بخشد. این موارد از عوامل کلیدی برای نشاط پایدار هستند. در مقابل استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی با ریسک افسردگی، اضطراب، تنهایی و رضایت لحظه‌ای و ناپایدار همراه است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ؛ نادر قدیانی مدیر انتشارات قدیانی، کتاب را راهکاری برای ایجاد نشاط پایدار دانست و گفت: مطالعه عملکردی شبیه مدیتیشن برای ذهن پرشتاب امروز دارد. رسانه‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی با سرعت بالا و حجم عظیم اطلاعات، ذهن را آشفته می‌کنند و استرس و اضطراب را افزایش می‌دهند که در نهایت به اعتیاد منجر می‌شوند. در مقابل کتاب به عنوان رسانه‌ای سنتی، فضایی آرام و عمیق برای ذهن فراهم می‌کند.
وی افزود: مطالعه کتاب سه ویژگی دارد که آن را از حضور و خواندن در فضای مجازی متفاوت می‌کند. نخستین آن «تمرکز عمیق» است. مطالعه نیاز به تمرکزی پایدار دارد و ذهن را به پردازش عمیق اطلاعات وادار می‌کند. این روند درست برعکس اسکرول سریع در شبکه‌های اجتماعی است که توجه را به طور مداوم از موضوعی به موضوع دیگر منحرف می‌کند. خواندن عمیق مهارت‌های استدلال و تفکر را تقویت می‌کند که اساس رضایت ذهنی بلندمدت هستند. به بیان ساده مطالعه عملکردی شبیه مدیتیشن دارد.
قدیانی ادامه داد: ویژگی دوم در «تقویت تخیل» است. در فرآیند مطالعه خواننده تصاویر، شخصیت‌ها و جهان‌های داستان را در ذهن خود خلق می‌کند. این کار نه تنها باعث تقویت قوه تخیل می‌شود، بلکه همدلی، خلاقیت و درک عمیق‌تری از زندگی را به ارمغان می‌آورد. مطالعه ذهن را فعال نگه می‌دارد و به رشد شخصی کمک می‌کند. با گسترش دانش و ارائه دیدگاه‌های جدید، منجر به احساس رضایت درونی و شادی پایدار می‌شود. ویژگی سوم «کاهش استرس و پایداری سلامت روان» است. همه می‌دانند که مطالعه استرس را کاهش می‌دهد و خلق‌وخو را بهبود می‌بخشد. این موارد از عوامل کلیدی برای نشاط پایدار هستند. در مقابل استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی با ریسک افسردگی، اضطراب، تنهایی و رضایت لحظه‌ای و ناپایدار همراه است.
این ناشر پیشکسوت در ادامه به نقش کتاب در تقویت تاب‌آوری اجتماعی پرداخت و گفت: جامعه می‌تواند از کتاب به عنوان ابزاری قدرتمند برای تقویت تاب‌آوری و تسکین روانی در بحران‌ها استفاده کند. با سازماندهی باشگاه‌های کتاب و برگزاری جلسات کتاب‌خوانی گروهی در سرای محله‌ها، کتابخانه‌ها و کافه‌ها، حتی به صورت آنلاین، می‌توان فضایی برای بحث و تبادل تجربیات ایجاد کرد. وقتی افراد داستان شخصیت‌هایی را می‌خوانند که از بحران‌ها عبور کرده‌اند، از آنها الهام می‌گیرند. این کار احساس تنهایی را کاهش و تاب‌آوری جمعی را افزایش می‌دهد. همچنین ایجاد کتابخانه‌های سیار و اپلیکیشن‌های کتاب‌خوانی رایگان به افراد کم‌درآمد کمک می‌کند تا در دوران بحران به منابع دسترسی داشته باشند. در سطح گسترده‌تر سیاست‌گذاران می‌توانند کتاب‌خوانی را در برنامه‌های آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها بگنجانند تا نسل جوان مهارت‌های لازم را از طریق خواندن بیاموزد. این امر به پیشگیری از اثرات بلندمدت بحران‌ها کمک می‌کند.
قدیانی در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو به کتاب‌هایی که برای خود او الهام‌بخش بوده‌اند اشاره کرد و ادامه داد: مولانا نمونه‌ای برجسته در ادبیات ایران است. آثار این شاعر و عارف قرن هفتم هجری، منبع بی‌پایانی از نشاط روحانی و امید ریشه‌دار است. مولانا با زبانی عاشقانه و عمیق، مفاهیمی مانند عشق الهی، وحدت وجود و رهایی از محدودیت‌های دنیوی را بیان می‌کند که خواندنش می‌تواند روح را از بند‌های روزمره رها کند و نوری از امید پایدار در دل بتاباند.
مدیر انتشارات قدیانی درباره نقش هفته کتاب در پیوند مطالعه و نشاط جمعی گفت: هفته کتاب فرصتی بی‌نظیر برای تقویت پیوند بین مطالعه و نشاط جمعی است. این رویداد می‌تواند از طریق فعالیت‌های خلاقانه، فراگیر و جامعه‌محور، تجربه مطالعه را از یک فعالیت فردی به یک فرآیند شادی‌آفرین و جمعی تبدیل کند تا اثرات آن فراتر از یک هفته باقی بماند.
وی در ادامه به ارائه راهکار‌های عملی برای تحقق این امر پرداخت و افزود: برگزاری جلسات کتاب‌خوانی عمومی در فضا‌های شهری مانند پارک‌ها، مترو‌ها یا کتابخانه‌ها، مطالعه را به تجربه‌ای اجتماعی و شاد تبدیل می‌کند. خواندن داستان‌های کوتاه از نویسندگان ایرانی در جمع‌های کوچک، همراه با بحث‌های گروهی، می‌تواند همدلی و حس تعلق را تقویت کند. این جلسات می‌توانند با موسیقی سنتی یا پذیرایی همراه شوند تا فضایی گرم و صمیمی ایجاد کرده و نشاط جمعی را تقویت کنند.
این ناشر درباره اهمیت داستان‌های بومی گفت: معرفی کتاب‌هایی که روایتگر داستان‌های محلی و تجربیات موفق ایرانیان در مواجهه با چالش‌هاست، می‌تواند حس امید و تاب‌آوری را در جامعه تقویت کند. این قبیل آثار به مردم یادآوری می‌کنند که چگونه نسل‌های پیشین با عبور از بحران‌های گوناگون، مسیر پیشرفت را هموار کرده‌اند. با دعوت از نویسندگان و راویان محلی برای بازگویی این داستان‌ها، می‌توان پیوند عاطفی عمیق‌تری بین مردم و کتاب ایجاد کرد. مطالعه اینگونه آثار با تحریک قوه تخیل و تقویت همدلی، نشاط روانی عمیق و پایداری در مخاطب ایجاد می‌کند که به مراتب ماندگارتر از رضایت لحظه‌ای ناشی از رسانه‌های دیجیتال است.
قدیانی همچنین به ارائه راهکار‌هایی برای دسترسی آسان‌تر به کتاب پرداخت: اعطای تخفیف برای خرید کتاب، توزیع رایگان کتاب‌های کوچک و جذاب در مناطق محروم یا پرتردد و ایجاد کتابخانه‌های سیار با همکاری نهاد‌هایی مانند کتابخانه‌های عمومی، می‌تواند دسترسی به کتاب را آسان‌تر کند. برای ایجاد ارتباط مؤثر با جوانان نیز می‌توان در هفته کتاب کارگاه‌های داستان‌نویسی و نمایش‌های مبتنی بر آثار ادبی برگزار کرد. به عنوان مثال، اقتباس نمایشی از کتاب‌ها برای کودکان و نوجوانان می‌تواند اشتیاق آنان را به کتاب‌خوانی برانگیزد. ما در فروشگاه‌های خود بار‌ها این برنامه‌ها را با موفقیت اجرا کرده‌ایم و نتایج درخشانی گرفته‌ایم. این فعالیت‌ها نه تنها شادی آنی ایجاد می‌کنند، بلکه با تقویت خلاقیت و تفکر باعث ایجاد نشاط پایدار می‌شوند.
این ناشر در ادامه به برنامه‌های فرهنگی گسترده‌تر اشاره کرد و گفت: هفته کتاب می‌تواند به جشنواره‌ای فرهنگی تبدیل شود که با برگزاری نمایشگاه‌های کتاب، اجرای برنامه‌های موسیقی و تئاتر مبتنی بر آثار ادبی و برگزاری جلسات گفت‌و‌گو با نویسندگان، حس نشاط را در جامعه تقویت کند. چنین رویداد‌هایی پیوند عاطفی با کتاب را مستحکم کرده و مطالعه را به بخشی از هویت جمعی تبدیل می‌کنند. برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی با جوایز معنادار مانند کتاب رایگان، بن خرید کتاب و اعطای تخفیف‌های ویژه، می‌تواند انگیزه مشارکت را افزایش داده و مطالعه را به تجربه‌ای شاد و اجتماعی مبدل سازد.
قدیانی در پایان اشاره کرد: هفته کتاب با تلفیق هوشمندانه سنت و مدرنیته و با تمرکز بر دسترسی‌پذیری و تعامل می‌تواند مطالعه را از فعالیتی فردی به جشنی جمعی تبدیل کند.
سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «بخوانیم برای ایران» از بیست‌وچهارم تا سی‌ام آبان (1404) برگزار می‌شود.