چاپ

پیام خراسان - شناسایی اجسام طبیعی متعلق به گذشته بسیار دور، کار آسانی نیست. دیرینه‌شناسان اغلب تکه‌های سنگی را که میلیون‌ها سال قدمت دارند به دقت بررسی می‌کنند تا بفهمند آنها به کدام ارگانیسم خاص، ناشناخته و احتمالاً مدت‌ها منقرض‌شده، تعلق دارند.

برای آنان بی‌سابقه نیست که فسیل‌های باستانی را درست تشخیص ندهند یا آنها را با چیز دیگری اشتباه بگیرند. اکنون اما یک مقاله علمی جدید که به تازگی منتشر شده نشان می‌دهد آنها به گونه‌ای تعجب‌آور در شناسایی یک فسیل مرتکب خطا شده بودند.
این فسیل که دهه‌ها پیش در کلمبیا کشف شد، به عنوان گیاهی به نام «گُوِه‌برگ کلمبیایی» (با نام علمی Sphenophyllum colombianum) شناخته می‌شد. تحقیقات جدید دانشمندان اما حالا نشان داده است که این فسیل از اساس گیاه نیست، بلکه در حقیقت پشت استخوانی یک بچه لاک‌پشت‌ است.
فابیانی هررا، دیرینه‌گیاه‌شناس از موزه فیلد کلمبیا، در این باره گفت: «ما به محل مجموعه فسیلی در دانشگاه ملی کلمبیا در بوگوتا رفتیم و شروع به تماشای گیاهان کردیم. در حالی که مشغول عکس گرفتن از آنها بودیم این یکی به نظرمان عجیب رسید.»
او اضافه کرد: «وقتی با دقت به جزئیات آن نگاه می‌کنید، متوجه می‌شوید خطوطی که روی فسیل‌ دیده می‌شوند شبیه رگه‌های یک گیاه نیستند. من مطمئن بودم که به احتمال زیاد استخوان است.»
این فسیل پیشتر توسط کشیشی به نام پدر گوستاوو هوئرتاس که در دهه 50 تا 70 میلادی به جمع‌آوری سنگ‌ها و فسیل‌ها می‌پرداخت در منطقه‌ای نزدیکی شهر ویلا د لویا پیدا شده بود و قدمت آن به 132 تا 113 میلیون سال پیش در دوران زمین‌شناسی کرتاسه بازمی‌گردد.
هنگامی که فابیانی هررا و همکارانش دریافتند که نمونه‌ها به استخوان نزدیکتر هستند تا به برگ گیاه، با ادوین البرتو کدنا دیرینه‌شناس در دانشگاه دل روزاریو کلمبیا که در شناسایی لا‌ک‌پشت‌های باستانی تجربه دارد، تماس گرفتند.
آقای کادنا می‌گوید: «آن‌ها عکس‌ها را برای من فرستادند، و من گفتم این قطعاً شبیه یک کاراپاس (پوسته استخوانی بالایی یک لاک‌پشت) است. این نه تنها یک لاک‌پشت است، بلکه یک بچه لاک‌پشت کوچک است.»

پیام خراسان

مقایسه فسیل یافت‌شده و تصویر فرضی از ترکیب استخوانی پشت لاک‌پشت
این فسیل علائم معمولی را که اغلب در قسمت بیرونی پوسته لاک‌پشت یافت می‌شود نداشته است و به نظر می‌رسد که همین عامل منجر به شناسایی نادرست آن شده است. در عوض، علائم روی فسیل نشان‌دهنده مهره‌ها و دنده‌های لاک پشت هستند.
این استخوان ها با رشد لاک‌پشت به هم گره می‌خورند، بنابراین محققان توانستند تعیین کنند که لاک‌پشت در زمان مرگ کمتر از یک سال داشته و عضوی از خانواده لاک‌پشت‌های دریایی موسوم به «پانچلونیویدیا» (Panchelonioidea) بوده است.
از آنجایی که لاک‌پشت‌های جوان بسیار ظریف و شکننده هستند، یافتن بقایای آنها به ندرت امکان‌پذیر است. محققان بر این باورند که این لاک‌پشت به احتمال زیاد مربوط به لاک‌پشت‌های دریایی دوران کرتاسه است که طول آنها می‌توانست به 4.5 متر برسد.
محققان نام جدید فسیل را «تورت‌ویگ» گذاشته‌اند که نام یک شخصیت انیمیشنی در بازی ویدیویی «پوکمون» است و از ترکیب یک لاک‌پشت و یک گیاه تشکیل شده است.
به اعتقاد محققان، کشف جدید می‌تواند سرنخ مهمی را در مورد چرخه زندگی مرموز این جانوران باستانی به دست بدهد. دکتر هررا می‌گوید: «ما یک معمای کوچک دیرینه گیاه‌شناسی را حل کردیم، اما مهمتر از آن این مطالعه نیاز به بررسی و مطالعه مجدد مجموعه‌های تاریخی در کلمبیا را نشان می‌دهد.»
نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Palaeontologia Electronica» منتشر شده است.