چاپ

پیام خراسان - استاندار خراسان رضوی در رابطه با نسخ خطی فارسی موجود در کشورهای همسایه و آسیای میانه گفت: گاهی خطر از بین رفتن این نسخ جدی است و می‌توان در چنین شرایطی، تفاهماتی فرهنگی با این کشورها از جمله افغانستان انجام داد.

به گزارش اداره‌کل روابط عمومی استانداری خراسان رضوی، غلامحسین مظفری، استاندار خراسان رضوی در دیدار با غلامرضا امیرخانی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اهمیت حفظ میراث مکتوب تمدنی، اظهار کرد: نسخ خطی ارزشمندی در افغانستان وجود دارد که در معرض نابودی و خطر هستند. موزه هرات بسیاری از کتاب‌هایی که در اختیار دارد، مربوط به حوزه تمدنی خراسان است.
مظفری ادامه داد: در سال‌های حدود 1382 و با تقاضای استاد شفیعی کدکنی، نسخه‌ای خطی از تذکره‌الاولیاء از افغانستان به خراسان رضوی منتقل شد و بر اساس تعهد ما، یک کپی از این نسخه تهیه و اصل نسخه بازگردانده شد.
استاندار خراسان رضوی با بیان اینکه می‌توان با کشورهای همسایه و آسیای میانه برای تهیه نسخه‌ای از نسخ خطی فارسی موجود در آن کشورها همکاری کرد، عنوان کرد: تجربه موفقی از سفر هیئت اقتصادی و فرهنگی خراسان رضوی به پاکستان و ازبکستان داریم که طی آن تفاهم‌نامه‌های تجاری متعددی مضا و برخی از آن‌ها به قراردادهای بزرگ اقتصادی تبدیل شد. به نظر بنده، با گسترش همکاری‌های اقتصادی، تعاملات فرهنگی نیز تقویت خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به سفر آتی والی هرات به خراسان رضوی، می‌توان زمینه اعزام تیمی از ایران را فراهم کرد.
در ادامه این دیدار، غلامرضا امیرخانی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با اشاره به وضعیت شعب استانی این سازمان اظهار کرد: این سازمان در 13 استان مهم کشور از جمله فارس، کرمان، یزد، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی شعبه دارد. شعبه مشهد در سال 1394 و با تهاتر ساختمانی دو طبقه در خیابان بهار تهران با ساختمان فعلی، تأسیس شد، اما هنوز مشکل تملک ساختمان مشهد حل نشده و ما آمادگی داریم ساختمان بهار تهران را به استان واگذار کنیم.
مظفری با اشاره به وظایف سازمان در حوزه کتابخانه گفت: جمع‌آوری و سرویس‌دهی به پژوهشگران در حوزه کتاب، مجلات و نسخه‌های خطی از وظایف اصلی ماست. در حوزه اسناد، همه سازمان‌های دولتی به جز وزارت اطلاعات، موظف‌اند اسناد خود را پس از دوره ممنوعه 40 ساله به سازمان تحویل دهند؛ این کار الزامی قانونی است، اما بسیاری از مدیران از آن آگاه نیستند و برخی حتی به‌صورت خودسرانه اسناد را امحاء کرده‌اند. نگهداری و آرشیو این اسناد، مسئولیت قانونی ما است و سایت سازمان نیز قابلیت جستجوی کتاب‌ها، مجلات و پایان‌نامه‌ها را برای پژوهشگران فراهم کرده است.
استاندار خراسان رضوی با بیان اینکه کتابخانه ملی در سال 1316 تأسیس شده است، گفت: ساختمان اولیه تنها حدود 2 هزار متر زیربنا داشت، اما با تلاش دولت وقت در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی، ساختمان فعلی در اسفند 1383 افتتاح شد. این مجموعه اکنون در کنار باغ کتاب، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، سه فرهنگستان علوم، پزشکی و ادب، باغ هنر، باغ موزه دفاع مقدس و سایر نهادهای فرهنگی قرار گرفته و آبرویی برای نظام جمهوری اسلامی محسوب می‌شود.
امیرخانی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به محدودیت بودجه در حوزه نسخ خطی گفت: ما 41 هزار نسخه خطی در اختیار داریم، اما سالانه تنها حدود 15 تا 20 میلیارد تومان برای خرید نسخه‌های خطی بودجه داریم که پاسخگو نیست. بسیاری از نسخه‌های نفیس طی سال‌ها از کشور خارج شده‌اند و بازگرداندن آن‌ها به بودجه قابل توجهی نیاز دارد.
وی درباره وضعیت نسخ فارسی در آسیای میانه اظهار کرد: در انستیتو ابوریحان بیرونی ازبکستان حدود 28 هزار نسخه خطی نگهداری می‌شود که این مجموعه مهم‌ترین مرکز نسخ خطی در آسیای میانه است. ما با ازبکستان ارتباط خوبی داریم و پیگیر سفر هیئتی عالی‌رتبه از این کشور به تهران هستیم. با این حال، نسل جوان ازبکستان با وجود مواجهه با میراث عظیم فرهنگی، به دلیل محو شدن زبان فارسی در این کشور، آگاهی زیادی از آن ندارند، اما بستر همکاری فرهنگی بسیار گسترده است.