چاپ

پیام خراسان- رضا سلیمان‌نوری در خصوص قدمت برپایی این سنت حسنه اظهار کرد: قدیمی‌ترین اسناد درباره پذیرایی از زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در این مجموعه به دوران تیموری بازمی‌گردد. به نوشته خواندمیر، از مورخان این دوره، در عهد حکومت تیموریان بر ایران و دوران سلطنت شاهرخ مکانی در حرم امام رضا(ع) به نام «غلورخانه» دایر بوده که در آن‌جا غذایی شبیه حلیم برای اطعام فقرا، ضعفا و ایتام در تمام سال طبخ و این یعنی در ماه مبارک رمضان هم افطاری توزیع می‌شده است.

وی ادامه داد: متاسفانه در این سند قید نشده که آیا غذای آماده شده در محل خاصی از حرم توزیع می‌شده یا خادمان حرم این غذا را در مکان‌های خاص اجتماع فقرا و ایتام توزیع می‌کرده‌اند اما قدیمی‌ترین سندی که در آن به اجرای سنت افطاری حرم مطهر رضوی در ماه مبارک رمضان تاکید شده، مربوط به سال 1111 هجری قمری، یعنی 332 سال قبل و در دوران حکومت صفویان بر ایران است. براساس این سند بودجه‌ای خاص برای برپایی سفره افطاری خادمان حرم مطهر رضوی از محل موقوفات تعیین می‌شده است.

آیین افطاری از اواسط دهه 70 شامل پذیرایی از زائران شد

رئیس هیات مدیره انجمن توسعه گردشگری خراسان با اشاره به تفاوت آیین‌های افطاری در حرم مطهر رضوی از گذشته تاکنون بیان کرد: آیین‌های افطار رضوی تا حدود 2 دهه قبل بسیار محدود و در حد پذیرایی از خادمان خود آستان قدس و حداکثر نیروهای شاغل در واحدهای مختلف این مجموعه بود و از اواسط دهه 70 شمسی کم‌کم شامل پذیرایی از زائران نیز شد.

سلیمان نوری عنوان کرد: این پذیرایی در سال‌های اول تنها شامل افرادی می‌شد که به روش‌های مختلف فیش غذای حضرتی به آن‌ها تعلق می‌گرفت و ایشان با حضور در میهمان‌خانه رضوی به صرف افطار می‌پرداختند. اکنون این سفره کریمانه بسیار گسترده‌تر شده و نه‌ تنها هر شب شامل هزاران نفر که فیش غذای حضرتی را در اختیار دارند، می‌شود بلکه سایر زائران حضرت هم اگر در لحظات افطار در حرم مطهر باشند، با مراجعه به مکان‌های تعیین‌شده می‌توانند پذیرایی مختصری را دریافت کرده و روزه خود را افطار کنند.

قدمت برپایی سفره افطار در حرم رضوی به دوران صفویان بازمی‌گردد — عکس مربوط به سال 1395

وی هدف اصلی برپایی سفره‌های بزرگ افطاری در حرم مطهر رضوی را ایجاد همدلی بیشتر بین گروه‌های مختلف مردم دانست و گفت: ماه مبارک رمضان ماه همدلی و همراهی مردم با یکدیگر است. متاسفانه طی سال‌های گذشته شرایط به گونه‌ای پیش رفته که آیین‌های افطاری به یک مسابقه چشم و هم‌چشمی و فخر فروشی تبدیل شد.

این خراسان‌پژوه اضافه کرد: برپایی سفره‌های بزرگ رضوی در این شب‌ها نوعی مقابله با این فرهنگ غلط و بازگرداندن هویت واقعی آیین‌های رمضانی به اصل خویش است. موضوعی که خداروشکر طی سال‌های اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته و شاهد برپایی سفره‌های مشابهی در بسیاری از مساجد شهر هستیم.