بزرگنمايي:

پیام خراسان- تاکنون راهکارهای مختلفی برای رفع معضل کم‌آبی و تبعات خشکسالی ارایه شده که ویژگی مشترک بیشتر این راهکارها، تمرکز بر استفاده از منابع آبی محدود کنونی است لذا باعث فشار بیشتر بر ذخایر و تشدید روند خشکی می‌شود.

با توجه به اینکه آب پیش نیاز همه طرح‌های توسعه‌ای است، طبق آنچه برنامه‌ریزی شده با اجرای طرح‌ انتقال آب از خارج استان، نیاز آبی خراسان جنوبی در بخش صنعت که رو به رشد است، به‌صورت پایدار تامین خواهد شد.

کشور ایران دارای ساحل طولانی در خلیج فارس و دریای عمان است که فرصت مغتنمی را برای استفاده از منابع آبی گسترده در جنوب و شرق کشور فراهم کرده و مسوولان نیز از چند سال پیش برنامه‌ریزی‌هایی داشته‌اند تا آب دریا به استان‌های درگیر خشکسالی منتقل شود.

آنچه مشخص است اجرای چنین طرح‌هایی با این حجم و گستردگی از توان اعتبارات محدود دولتی خارج بوده لذا سرمایه‌گذاری واحدهای صنعتی بزرگ بهترین گزینه روی میز است تا کم‌آبی در بخش صنعت از طریق انتقال آب جبران شود و حداقل این بخش از وابستگی به منابع محدود آبی داخل استان رهایی یابد.

اگرچه در برهه‌ای از زمان انتقال آب از سرشاخه‌های کارون، چاه نیمه‌های سیستان، سد دوستی و دریای مازندران به خراسان جنوبی از جمله گزینه‌های مختلف انتقال آب به استان بود، حتی مسوولان وقت استان تلاش داشتند تا انتقال آب به خراسان جنوبی از کشور تاجیکستان را مورد بررسی قرار دهند اما به نظر می‌رسد با تشدید خشکسالی‌ها همه این گزینه‌ها کنار رفته و در حال حاضر بحث جدی در حوزه انتقال آب همان دریای عمان است.

مخاطرات کم‌آبی در خراسان جنوبی که یک استان مرزی نیز هست سال به سال جدی‌تر شده و تاکنون هم تاثیرات بسیار نامطلوبی در بخش‌های اقتصادی و اجتماعی از خود بر جا گذاشته است.

اما توجه ویژه رئیس جمهور به تامین آب که مشکل اساسی خیلی از استان‌های کشور است و در سومین سفر استانی آیت الله رییسی به خراسان جنوبی نیز مورد تاکید قرار گرفت، امیدها برای رسیدن آب به زمین تشنه خراسان جنوبی به‌ویژه تامین آب مورد نیاز صنایع، معادن و کشاورزی صنعتی را تازه کرده است.

به باور کارشناسان و فعالان اقتصادی در صورت اجرای طرح انتقال آب به خراسان جنوبی و استفاده آن در بخش صنعت، بسیاری از منابع آب زیرزمینی برای مصارف آشامیدنی آزاد می‌شود و کشاورزی صنعتی نیز رونق می‌گیرد.

سابقه طرح شیرین‌سازی آب دریا و انتقال آب به استان‌های شرق کشور برای حل بحران آب به 2 دهه گذشته باز می‌گردد و طرح انتقال آب از دریای عمان یکی از سنگین‌ترین این پروژه‌هاست که آخرین روز بهمن‌ سال 1395 در قالب قراردادی به عنوان تامین و انتقال آب از دریای عمان به استان‌های شرقی کشور شامل سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی مطرح شد.

بر این اساس تخصیص سهمیه آبی خراسان جنوبی از طرح انتقال آب سالانه 60 میلیون متر مکعب مشخص شده است.

البته انتقال آب از خلیج فارس نیز گزینه دیگری بوده که در برخی استان‌ها عملیاتی شده است اما به نظر می‌رسد با توجه به اینکه خط انتقال آب از دریای عمان نسبت به طرح انتقال آب خلیج فارس باید مسیر هموارتری را طی کند، اجرای این طرح برای تامین آب شرق کشور و خراسان جنوبی در اولویت قرار گیرد.

آن طور که کارشناسان برآورد کرده‌اند، هزینه اجرای طرح انتقال آب دریای عمان برای استان‌های شرقی کشور از جمله خراسان‌ جنوبی و خراسان رضوی کمتر بوده لذا سرعت اجرای طرح نیز بیشتر خواهد بود.

براساس مطالعات صورت گرفته تا افق 1420 و 1425 نیاز آبی استان خراسان جنوبی 70 میلیون متر مکعب در بخش شرب، 188 میلیون متر مکعب در مطالعات فاز یک و 150 میلیون متر مکعب در مطالعات فاز دوم نیاز آب صنعت برآورد شده است.

این در حالی است که طبق آمار رسمی اکنون 100 درصد مساحت خراسان جنوبی درگیر خشکسالی از خفیف تا بسیار شدید است و بررسی‌ها نشان می‌دهد پنج درصد مساحت استان درگیر خشکسالی خفیف، 25 درصد متوسط، 18 درصد شدید و 52 درصد درگیر خشکسالی بسیار شدید است.

خراسان جنوبی امسال وارد بیست و دومین سال خشکسالی شده و طرح انتقال آب از طرح‌های اولویت‌دار این استان است.