بزرگنمايي:

پیام خراسان- اگرچه به طور طبیعی انتظار می‌رود در شهرهای پرتراکم حیواناتی مانند سگ کمتر در معابر و خیابان‌ها دیده شود ولی این روزها قدم زدن در بسیاری از مناطق شهر بجنورد به خصوص حاشیه شهر خطرناک شده است و مشاهده سگ های ولگرد در مواردی به صورت گله ای به وفور مشاهده می شود.

مواجهه با این حیوانات در ساعات خلوت‌ خیابان‌ها برای شهروندان نگران کننده است. نکته قابل تامل اینکه در این ایام علاوه بر شهروندان بزرگسال بعضا دانش‌آموزانی هم که در ساعات اولیه روز و یا حتی در ساعات غروب بین مدرسه و منزل تردد می کنند در معرض حیوان گزیدگی قرار دارند.

پرسه سگ های بی صاحب در شهرها به ویژه مرکز خراسان شمالی موجب نگرانی شهروندان شده است، مشکلی که با پاسکاری های شهرداری و دامپزشکی روبه رو بوده و هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده است.

بر پایه آمار دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی؛ سالانه 2 هزار مورد گزش انسان به وسیله حیوانات در استان رخ می دهد که بیشتر آن مربوط به سگ‌ها است و در این میان پرسه سگ‌ها که بعضا به صورت گله ای در شهرها جولان می دهند سبب گلایه شهروندان شده است.

شهرداری بجنورد جمع آوری سگ ها را وظیفه این نهاد می داند که این اقدام به وسیله 2 پیمانکار نیز در دست انجام است اما از نبود اعتبار و مشکلات پیمانکار این حوزه نیز گلایه دارد و تاکید می‌کند که دامپزشکی برای عقیم سازی سگ های بلاصاحب در این زمینه همکاری لازم را ندارد از طرفی دامپزشکی خراسان شمالی هم می گوید که در این باره اعتبار مورد نیاز باید از طرف شهرداری تامین شود.

پاسکاری این 2 دستگاه هر چه که هست فعلا موجب رنجش شهروندان شده است و باید این وضعیت سامان یابد.

دستکاری در طبیعت با تغذیه سگ‌ها

افزایش یک‌باره جمعیت سگ‌های بلاصاحب در حاشیه شهر موضوع قابل تامل این روزهای مردم بجنورد است و سوال اینجاست که چرا در سال‌های اخیر جمعیت سگ‌های بلاصاحب به طور قابل توجه افزایش یافته است.

در این باره انگشت شماتت به طرف شهروندان و ترحم‌های بی مورد آنها هم است. شهروندان با ترحم بی‌جا نسبت به سگ‌های بلاصاحب سبب افزایش جمعیت آنان شده و البته زمینه های کشیده شدن این حیوانات به شهر شده اند.

معاون خدمات شهری شهردار بجنورد در این‌باره گفت: جمع آوری سگ‌های بلاصاحب از تکالیف شهرداری است که در این‌باره 2 پیمانکار در شهر فعال است و اکنون در پناهگاه نگهداری سگ ها 400 قلاده سگ نگهداری می شود که البته هزینه‌های زیادی بر دوش شهرداری گذاشته است.

مجید شادکام اظهارکرد: رهاسازی سگ‌ها پس از عقیم سازی قابل انجام است اما دامپزشکی استان تاکنون در این زمینه همکاری مناسب نداشته است از این رو نگهداری و هزینه های مربوط به تغذیه و نگهداری همچنان وجود دارد.

وی افزود: البته شماری از ‌ها هم به متقاضیان برای دریافت سگ نگهبان واگذار شده است.

وی درباره افزایش جمعیت سگ های بلاصاحب و پرسه آنان در شهر گفت: شهر بجنورد از هر طرف چسبیده و یا در فاصله کمی از روستاها قرار دارد که این امر سبب شده تا سگ‌ها برای یافتن غذا به حاشیه های شهر کشیده شده و یا حتی در هسته مرکزی شهر پرسه بزنند.

وی افزود: متاسفانه ترحم‌های شهروندان و غذا دادن به این سگ ها سبب شده تا جمعیت آنان افزایش یابد، در بسیاری از کشورها، غذا دادن به حیوان بدون صاحب تخلف است و جرم محسوب می شود اما در کشور ما در این زمینه خلا قانونی وجود دارد و بر این اساس در سال های اخیر شاهد افزایش جمعیت سگ ها هستیم.

خطر شیوع هاری

سگ‌ها انواع مختلفی دارند، سگ نگهبان، سگ گله، سگ خانگی، سگ وحشی و سگ بی صاحب. پرسه زدن این سگ‌ها در محیط‌های انسانی پیامدهای مختلفی دارد. جفت‌گیری گرگ با سگ‌های ولگرد می‌تواند به تولید «گرگاس یا گرگی» منجر شود. حیوانی که خوی وحشی گرگ و هوش سگ را دارد به همین علت می‌تواند خطرناک باشد و با نزدیک شدن به محیط زیست انسان ممکن است به افراد حمله کند. این حیوان برخلاف سگ خوی وفاداری ندارد و حتی به افرادی که این حیوان غذا می‌دهند، هم حمله می‌کند.

افزایش جمعیت سگ‌ها در سکونت‌گاه‌های انسان پیامدهای دیگری هم دارد. در صورتی که این حیوان به هاری مبتلا باشد، می‌تواند این بیماری را به انسان یا حیوانات دیگر منتقل کند و باعث مرگ آنها شود اما حتی اگر هار نباشد هم احتمال تهاجم ‌آن به انسان وجود دارد. حضور آنها در مناطق مسکونی می‌تواند به ایجاد رعب و وحشت در بین مردم به خصوص کودکان و آسیب به آنها شود.

رییس اداره مبارزه با بیماری‌های دامی اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی در این باره هشدار داد که کانون‌های بیماری هاری امسال در استان به 12 مورد افزایش یافت و به مردم توصیه می‌شود که در مواجهه با حیوانات اصول بهداشتی را رعایت کنند.

حسن قاسمی فرد با بیان اینکه امسال 9 کانون بیماری هاری در استان گزارش شد که این رقم در 12 ماهه پارسال 6 کانون ثبت شده است اظهارداشت: امسال سه کانون بیماری هاری در بجنورد، یک کانون در فاروج و در هر کدام از شهرستان های اسفراین و جاجرم 2 کانون این بیماری گزارش شده است.

رییس اداره مبارزه با بیماری های دامی اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی خاطرنشان کرد: امسال پنج مورد هاری مربوط به سگ های بلاصاحب و هاری الاغ، گربه، شغال و گوسفند هر کدام یک مورد به ثبت رسیده است.

وی بیان کرد: یک مورد هاری گربه مربوط به شهر بجنورد و مربوط به گربه بدون صاحب و رها در شهر است از این رو به مردم هشدار داده می شود که از تماس با این حیوانات به شدت خودداری کنند.

معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی هم در این باره گفت: اعتبار مورد نیاز برای عقیم سازی سگ های بدون صاحب باید به وسیله شهرداری تامین و در اختیار قرار گیرد.

علی اکبر دلیرصحرایی اظهار کرد: اجرای واکسیناسیون و مایه کوبی سگ های گله یکی از تکالیف دامپزشکی برای مهار بیماری هاری است که در این زمینه اقدامات لازم انجام شد و سگ های پناهگاه شهرداری هم علیه این بیماری واکسینه شدند.

وی خاطرنشان کرد: در استان 26 هزار و 700 سگ صاحب دار شناسایی شده است که برای دست یابی به ایمنی علیه بیماری هاری باید 75 درصد از این جمعیت علیه بیماری مایه کوبی شوند که بر این اساس باید 20 هزار قلاده سگ زیر پوشش طرح قرار گیرد.

معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی گفت: تاکنون حدود 17 هزار قلاده سگ گله و سگ های صاحب دار مناطق روستایی استان زیر پوشش واکسیناسیون هاری قرار گرفته است.

هاری نوعی بیماری ویروسی است که موجب التهاب مغزی حاد در انسان و برخی پستانداران دیگر می‌شود.

تب و گزگز در محل گزیدگی از علائم اولیه این بیماری محسوب می شود و این علائم معمولا با یک یا چند مورد از علائمی چون تهوع، استفراغ، رفتارهای خشونت‌آمیز، هیجان کنترل‌نشده، ترس از آب، ناتوانی در حرکت بخشی از بدن، گیجی و از دست دادن هوشیاری همراه می‌شود.

در مواجهه با سگ‌های ولگرد چه باید کرد

معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی با بیان اینکه اکثریت قریب به اتفاق موارد حیوان گزیدگی در استان ناشی از گزش سگ است، اظهار کرد: هرگز سگ‌ها را با جیغ زدن و دویدن از مقابل آنها تحریک نکنید.

علی اکبر دلیرصحرایی اضافه کرد: از نگهداری سگ در منزل خودداری کرده و در صورت لزوم نگهداری آن را قلاده زده و از رها سازی بدون کنترل آن خودداری کنید.

وی تصریح کرد: از پرتاب سنگ و اشیاء به طرف سگ‌ها خودداری کرده و هرگز به سگی که زمین می‌خورد و آب از دهانش جاری می شود و صدای پارس خشن دارد نزدیک نشوید.

معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی بیان کرد: سگی را که در حال خواب است و یا در حال غذا خوردن و یا مراقبت از بچه‌های خود است، مورد آزار و اذیت قرار ندهید.

آخرین توصیه دلیر صحرایی به شهروندان در هنگام مواجهه با سگ این است که هنگامی که یک سگ غریبه به شما نزدیک می‌شود، ندوید و بی‌حرکت بمانید.

گذشته از این راهکارها به نظر می‌رسد بهترین راهکار مواجهه با افزایش بی‌رویه سگ‌های بلاصاحب، ایجاد مناطق حفاظتی گسترده با امکانات آب شرب و تهیه غذا برای این جانداران از جانب شهرداری است.

در واقع نباید شرایط به نحوی باشد که آسان‌ترین راه برای کنترل جمعیت حیوانات، محدود به کشتن آن‌ها باشد؛ اقدام به کشتن حیوانات از لحاظ اخلاقی به هیچ‌وجه مورد تایید جامعه پزشکان نیست، زیرا همه مخلوقات به یک اندازه حق حیات دارند.

براساس سرشماری نفوس و مسکن سال 1395، شهرستان بجنورد به عنوان مرکز استان 324 هزار نفر جمعیت دارد که 230 هزار آن در شهر بجنورد ساکن هستند.

استان یک میلیون نفری خراسان شمالی در شمالشرق کشور واقع است و 44 درصد از این جمعیت در روستاها ساکن هستند.