بزرگنمايي:

پیام خراسان- سنت حسنه وقف به عنوان یکی از موثرترین راه های مشارکت فعال در امور، همواره پشتوانه اقتصادی اهداف متعالی انسانی در جوامع اسلامی بوده است و واقفان از قرن ها پیش موقوفات خود را با نیات مختلف به ثبت رسانده و از کار مردم در آن حوزه گره گشایی می‌کرده‌اند.

واقفان در دهه های گذشته در نیات وقفی خود بیشتر از هر چیز بر مقتضیات زمان از جمله ساخت مدرسه، مسجد، کمک به ایتام، بهداشت و درمان و امور قرآنی تمرکز داشته اند و این در حالی است که با وجود تاکید دین مبین اسلام بر سلامت جسم و جان، همچنان توجه به این حوزه ها در اهداف خیران کمتر دیده می شود.

وقفی که با توجه به گسترش تکنولوژی پزشکی و ضرورت نیاز جامعه به موضوع درمان پیشرفته باشد، می تواند در بسیاری از موارد کارگشا باشد

وقفی که با توجه به گسترش فناوری های پزشکی و ضرورت نیاز جامعه به موضوع درمان های پیشرفته، می تواند در بسیاری از موارد کارگشا باشد و علاوه بر ترویج فرهنگ اسلامی وقف، زمینه تندرستی و پویایی جامعه را فراهم سازد. در واقع به دلیل آن که پژوهش ها پایه گذار گسترش دانش پزشکی است، توجه به آن بسیار حائز اهمیت به نظر می‌رسد.

ورود خیران به حوزه پژوهش علوم پزشکی می‌تواند نوعی جذب سرمایه باشد تا با ظرفیت آنها امکان به ثمر نشاندن پژوهش هایی که دستاوردهای بزرگی برای حوزه سلامت درپی خواهند داشت، فراهم شود.

این نوع وقف که توسعه ابعاد مختلف آن سبب پیوند نهادهای دیگر از جمله اقتصاد، سلامت و نظام تربیتی در جامعه می شود، می تواند با توجه به نیاز کشور به سرمایه گذاری در زمینه پژوهش، با توجه به محدودیت‌های مالی، نقش بسزایی در توسعه پژوهشکده ها از آغاز تا پایان ایفا کرده و الگوی کاربردی مطلوبی را ارائه دهد.

بودجه پژوهشی دانشگاه، پاسخگوی نیاز تحقیقات‌ نیست

اگر اعتبارات پژوهشی متناسب با نیاز جامعه در اختیار دانشگاه‌های علوم پزشکی قرار گیرد بدون شک دستاوردهای حاصله نتایج بهتری را به دست خواهد داد.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این خصوص عنوان کرد: شیرینی کار پژوهش در این است که نتایج پژوهش صورت گرفته منجر به افزایش سطح آگاهی و اطلاع‌رسانی به مردم باشد. نمونه‌ بارز آن کارهای شاخص اپلیکشینی اجرا شده در گروه‌های کودکان مبتلا به اُتیسم و سالمندان بالای 60 سال بود که هم اکنون در سطح جامعه در حال اجرا است.

محسن موهبتی تصریح کرد: این معاونت در نظر دارد تا علاوه بر حمایت از پژوهشگران روی موضوع بازاریابی هم کار کند تا محصول تولید شده به راحتی در اختیار گروه‌های مخاطب قرار بگیرد. از این رو این حوزه نیازمند حمایت های ویژه است که به تنهایی و با بودجه اختصاص یافته قادر به آن نخواهد بود.

وی ادامه داد: شرایط به گونه ای است که اگر 10 درصد پژوهش‌ها کاربردی شده و منجر به تولید محصول و عرضه در بازار شود، می توان ادعا کرد که اقدامی موثر در حوزه پژوهش صورت پذیرفته است.

کمتر از 10 درصد بودجه پژوهش کشور به دانشگاه ها اختصاص می یابد که این موضوع ضرورت حضور خیران را بیش از پیش می کندمعاون پژوهش و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: از مجموع بودجه پژوهشی کشور کمتر از 10 درصد به وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌ها و دانشکده‌های تابعه این 2 وزارتخانه اختصاص می‌یابد که این امر نیازمند بازنگری فوری است.

موهبتی اظهار داشت: محیط دانشگاهی اولین مکان برای تمرین پژوهش و انجام کارهای موثر و پژوهش‌محور بوده که متاسفانه کمترین بودجه را دارد و این موضوع یکی از مهمترین دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب در بحث تقسیم نادرست بودجه پژوهشی و عدم اختصاص رقم مناسب در این حوزه نیز بوده است.

وی اضافه کرد: در حوزه پژوهش از ظرفیت‌های بخش خصوصی و خیران نیک‌اندیش حوزه سلامت غافل بوده ایم، به طوری که شاهد آن هستیم که برای ساخت بیمارستان این مشارکت بسیار خوب است، اما در اجرا و نتیجه‌گیری کارهای پژوهشی این حضور را نمی‌بینیم.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: هرچند از سوی دانشگاه علوم پزشکی حمایت های کامل از این بخش انجام می گیرد اما اجرای هرچه بهتر برنامه‌های پژوهشی نیازمند ایجاد زیرساخت‌های لازم است که حضور جدی واقفان و خیران نیک اندیش حوزه سلامت را می‌طلبد.

وقف در حوزه سلامت جسم

این روزها شنیدن نیاتی جدید برای وقف با عناوینی که پیش از این کمتر مشاهده می شده است، موضوع چندان عجیبی نیست. یکی از این موارد، وقف در حوزه جسم و روح است که این سالها با توسعه شهرنشینی و پیدایش امکانات جدید و در پی آن نیازهای نو، می تواند گره های زیادی را از زندگی پرچالش انسان باز کند.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی گفت: اسلام نگاه ویژه‌ای به سلامت جسم و روح دارد و این موضوع که هرچه بدن انسان سالم‌تر باشد، بهتر می‌تواند به دین خدمت کند، نکته منطقی و مهمی است.

حجت الاسلام محمد احمدزاده تصریح کرد: از این رو وقف در حوزه پزشکی دارای جایگاه ویژه ای می تواند باشد، البته این وقف ها به طور خاص با عنوان وقف در حوزه پزشکی محسوب نمی‌شود بلکه در واقع وقف در حوزه سلامت جسم و روح به شمار می آید.

800 مورد وقف با نیت جسم و روح در خراسان رضوی وجود دارد و مسوولان باید مردم را بیشتر به وقف در این خصوص مشاوره دهند

وی با بیان اینکه در دهه اخیر 800 مورد وقف با نیت جسم و روح در خراسان رضوی ثبت شده است، خاطرنشان کرد: وقف در حوزه پژوهش و پزشکی منطقی و نیازمند فرهنگ سازی است، از این رو مسوولان باید مردم را به انجام وقف براساس نیازهای جامعه تشویق کرده و به آنها برای وقف بهتر مشاوره بدهند و شرایط را برای این گونه موقوفه ها تسهیل کنند.

حجت‌الاسلام احمدزاده از آمادگی همه‌جانبه برای توسعه همکاری با دانشگاه علوم پزشکی مشهد خبر داد و تصریح کرد: همه بخش‌های اداره کل اوقاف و امور خیریه استان و شهرستان‌ها، آماده همکاری مضاعف برای مشارکت سلامت‌محور در سراسر استان هستند.

استفاده از ظرفیت موقوفه‌ها در نظام سلامت

موضوع وقف حوزه پژوهش مدتی است از سوی مسوولان استانی و برخی چهره های خراسان رضوی مورد توجه بوده و لزوم بهره گیری از آن بیش از پیش مورد اهتمام قرار گرفته است، به طوری که رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد از اهمیت آن سخن گفته است.

رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تصریح بر اینکه نظام سلامت استان و وقف هر 2، خدمتگزار مردم هستند، گفت: باید با ایجاد کارگروه‌های ویژه اجرایی وقف، از ظرفیت این تشکل ها برای ارتقای نظام سلامت و برقراری عدالت بهره برد.

دکتر علی کیانی با اشاره به تفاهم‌نامه مشترک وزارت بهداشت با سازمان اوقاف کشور، افزود: پژوهش در عرصه پزشکی زیربنای توسعه این عرصه است از این رو باید با توسعه مشارکت به خصوص وقف، به منظور دستیابی مردم و ذی‌نفعان به خدمات مطلوب‌تر تلاش کرد.

وی بر ضرورت اقدام مشترک برنامه‌ها و تفاهم‌نامه‌ها از سوی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و اوقاف تاکید کرد و گفت: باید با ایجاد کارگروه‌های ویژه اجرایی وقف در عرصه پزشکی، در مسیر برون سپاری علوم این حوزه تلاش کرد تا خدمات ارائه شده، ملموس تر و محسوس تر به مردم برسد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار داشت: هدف خیران و واقفان، هدایت سرمایه و املاک برای حفظ و ارتقای نظام سلامت استان است و برای آنها، متولی اجرای امور و عنوان دستگاه، ملاک نیست.

امید است که با برنامه ریزی های لازم، زمینه توسعه فرهنگ وقف در حوزه پژوهش و ساخت اماکن پژوهشی پزشکی ایجاد شود و امکان استفاده از ظرفیت خیّران در این حوزه بیشتر فراهم آید.