بزرگنمايي:

پیام خراسان - به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران صبح چهارشنبه 17 اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی کار خود را آغاز کرد،‌ در این دوره 2هزار و 360 ناشر در دو بخش حضوری و مجازی شرکت کرده‌اند که از این میان هزار و 620 ناشر تنها در بخش حضوری فعال هستند.
در این دوره نمایشگاه حدود 240 ناشر کودک و نوجوان با عرضه بیش از 31 هزار عنوان کتاب و 230 ناشر دانشگاهی و بیش از 80 ناشر آموزشی در نمایشگاه کتاب تهران و بیش از هزار ناشر عمومی حضور دارند.
نمایشگاه کتاب سی و ششم اگرچه در این دوره نسبت به سایر دور‌ه‌های گذشته از نظر تقویم زمانی فعالیت‌ها عقب است،‌ اما تفاوت‌های چشمگیری نیز با دوره‌های گذشته که باید دید این تفاوت‌ها در 11 روز پیش رو می‌تواند نمایشگاه سی و ششم را متفاوت از نمایشگاه سی و پنجم به لحاظ کیفی کند،‌ یا نه؟
یارانه دانشجویی،‌ طلاب و اعضای هیئت علمی
در این دوره نمایشگاه کتاب تهران،‌ بنا به گفته محسن جوادی رئیس نمایشگاه قرار است،‌ یارانه 200 میلیاردی برا ینمایشگاه در نظر گرفته شود.
سقف یارانه اعتباری خرید کتاب برای دانشجویان و طلاب یک میلیون تومان است که از این مقدار500 هزار تومان سهم مشارکت دانشجویان و طلاب بوده و 500 هزار تومان سهم مشارکت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. 
همچنین سقف یارانه اعتباری خرید کتاب برای اعضای هیئت علمی دو میلیون تومان است که از این مقدار معادل یک میلیون تومان سهم عضو هیئت علمی و یک میلیون تومان نیز برعهده معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهد بود.
هم‌چنین در بخش ناشران خارجی نیز وزارت ارشاد یارانه 10 میلیارد تومانی در نظر گرفته است،‌ علاوه بر این،‌ پس از چند سال غیبت‌، وزارت علوم نیز با یارانه قابل توجه برای تجهیز کتابخانه‌های دانشگاه‌های سراسر کشور به میدان مشارکت آمده است،‌
در این زمینه وحید شالچی، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، به تسنیم گفته است که به دلیل افزایش و نوسانات قیمت ارز در سال‌های اخیر، منابع کتابخانه‌های کشور و دانشگاهها از کتابهای به روز خالی شده است. لذا امسال تمهید و طرح ویژه‌ای با همکاری معاونت فرهنگی وزارت علوم و معاونت فرهنگی وزارت ارشاد برای استفاده بهینه دانشگاه‌ها از فرصت نمایشگاه کتاب در نظر گرفته شد.
در این طرح که برای اولین بار است اجرا می شود، قرار است به دانشگاه‌ها یارانه‌ای اختصاص داده شود تا آنها بتوانند منابع و آثار خارجی مورد نیاز کتابخانه‌های خود را تامین کنند و آن را در اختیار اساتید و دانشجویان قرار دهند.
به گفته شالچی،‌ مبلغ در نظر گرفته شده برای این طرح، 25 میلیارد تومان است که 40 درصد آن را خود دانشگاه، 30 درصد آن را معاونت فرهنگی وزارت علوم و مابقی آن از طریق معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و تخفیف ناشر تامین می‌شود.
در این راستا،‌ وزارت علوم در روزهای پایانی اسفند 1403‌، با ارسال بخشنامه‌ای از دانشگاه‌های سراسر کشور خواست که فهرست کتاب‌های مورد نیاز خود را اعلام کنند‌، اما به دلیل اینکه این بخشنامه در روزهای پایانی سال ارسال شد،‌ میزان مشاکرت دانشگاه‌ها اندک بوده است،‌ با این حال دانشگاه‌ها فرصت دارند در روزهای پیش رو اقدام به ارسال فهرست کتاب‌های مورد نیاز خود کنند.
برگزاری فلوشیپ ادبی تهران
یکی از مهمترین تفاوت‌های نمایشگاه سی و ششم،‌ برگزاری نخستین فلوشیپ ادبی تهران است،‌ در این دوره قرار است نخستین فلوشیپ ادبی تهران با محوریت نشرکودک نوجوان با حضور 31 ناشر و آژانس ادبی خارجی و 30 ناشر و آژانس ادبی داخلی با مشارکت انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان و آژانس ادبی اینتروتمای ترکیه برگزار شود. غرفه فلوشیپ نمایشگاه در فضایی به وسعت 900 متر مربع در بخش جنوبی رواق غربی مصلا از 22 اردیبهشت ماه همزان با پنجمین روز نمایشگاه کتاب تهران افتتاح خواهد شد.
برگزاری 16 قرار ملاقات در 3 روز برگزاری فلوشیپ ادبی تهران بین ناشران ایرانی و ناشران و آژانس‌های ادبی از جمله برنامه‌های سالن فلوشیپ است،‌ قرارهای ملاقات ناشران از ساعت 14 تا 17 تنظیم شده است،‌ در روز نخست برنامه دیدار و ملاقات با تصویرگران و نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان برنامه‌ریزی شده است، بازدید ناشران خارجی از سالن نشر کودک و نوجوان برای روز دوم و تور نمایشگاه‌گردی برای روز سوم برنامه‌ریزی شده است.
روز پنجشنبه 25 اردیبهشت‌ماه نیز تور تهران‌گردی برای ناشران و آژانس‌های ادبی خارجی حاضر در فلوشیپ ادبی تهران تدارک دیده شده است که از اماکن فرهنگی بازدید خواهند کرد.
تغییرجانمایی ناشران آموزشی و دانشگاهی
از دیگر تغییرات ساختاری نمایشگاه سی و ششم می‌توان به تغییر جانمایی ناشران دانشگاهی و آموزشی اشاره کرد،‌ در این دوره ناشران دانشگاهی و آموزشی به رواق شرقی منتقل شده‌اند‌، اتفاقی که به باور این ناشران می‌تواند در فروش آن‌ها تاثیرگذار باشد.
برپایی سالن صنعت چاپ برای نخستین‌بار
برپایی سالن چاپ و نمایش زنده کلیه مراحل چاپ کتاب برای نخستین‌بار در نمایشگاه کتاب از دیگر تغییرات ساختاری نمایشگاه کتاب سی و ششم است،‌ قرار است،‌ خط تولید کامل چاپ کتاب به صورت زنده به نمایش گذاشته شود. علاوه بر نمایش خط تولید کامل چاپ کتاب، توانمندی‌های صنعت چاپ ایران در حوزه صادرات نیز به نمایش گذاشته می‌شود.
حضور ناشران الکترونیک برای اولین بار در شبستان مصلی / عرضه 150 هزار کتاب صوتی و الکترونیکی
برای نخستین بار در سی و ششمین دوره،‌ این مطالبه ناشران الکترونیک که در میان ناشران عمومی و در شبستان مصلی جانمایی شوند،‌ محقق شده است،‌ در این راستا 17 ناشر کتاب الکترونیک‌،‌ صوتی و پلتفرم‌های فعال در این زمینه به نمایشگاه آمده‌اند و بیش از 150 هزار کتاب الکترونیک و صوتی را عرضه کرده‌اند.
هم‌چنین بخش فناوری‌های نشر نیز که برای نخستین‌ بار در نمایشگاه کتاب تهران ایجاد شده است،‌ شاهد حضور 17 شرکت فعال در حوزه فناوری نشر است که در زمینه هوش مصنوعی، خدمات نشر،‌ ویرایش نشر و لایه‌های کتابخانه‌ای فعال هستند.
عراق مهمان ویژه
اما عراق مهمان ویژه این دوره نمایشگاه کتاب تهران قرار است با 30 ناشر و نویسنده در نمایشگاه حاضر شود.افتتاح غرفه عراق مهمان ویژه نمایشگاه سی و ششم ساعت 11 امروز،‌ با حضور سید‌عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و احمد فکاک البدرانی، وزیر فرهنگ و گردشگری انجام می‌شود.
به گفته العصامی معاون رئیس اتحادیه ناشران عراق قرار است،‌ 15 انتشارات از کشور عراق در نمایشگاه کتاب تهران حضور داشته باشند و از این بین،‌ یک انتشارات وابسته به هیئت وزیران و 14 انتشارات عضو اتحادیه ناشران عراقی هستند.
دار المسلمه القانونیه، بیت الحکمه، دار الفراشات، موسسه العصامی، دار الکتب العلمیه، دار اولدبوک، دار الورشه، دار الکتب الادبیه، دار مصابیح، دار المعبد، دار سحر القلم، دار قندیل، کتابخانه الروضه الحیدریه و مکتبه العلویه، نماینده دار العارف للمطبوعات، دار العارف للمطبوعات و دار بابل از جمله ناشران عراقی حاضر در نمایشگاه کتاب تهران هستند.
جای خالی کتابفروشان در نمایشگاه سی و ششم
اما نمایشگاه کتاب سی و ششم یک تغییر دیگر نیز دارد،‌ در این دوره برخلاف سه دوره گذشته،‌ کتابفروشان از نمایشگاه کتاب تهران حذف شده‌اند‌، اقدامی که به تصمیم شورای سیاست‌گذاری نمایشگاه کتاب تهران انجام شد و انتقاد بسیاری از کتابفروشان را نیز در پی داشت. انتقاداتی که پای بسیاری از تشکل‌های شهرستانی را به دفتر سرپرست معاونت فرهنگی باز کرد‌، اما در نهایت نتوانست پای کتابفروشان را به نمایشگاه باز کند.
در نهایت مقرر شد که پس از اتمام نمایشگاه و دقیقا از 28 اردیبهشت ماه،‌ طرحی برای حمایت از کتابفروشان با یارانه 10 میلیاردی درنظر گرفته شود که در سامانه مجازی بازار کتاب اجرا می‌شود،‌ هنوز گزارشی از میزان ثبت نام کتابفروشان در این طرح اعلام نشده است،‌ اما همزمانی اجرای این طرح با پایان نمایگشاه کتاب تهران موجب انتقاد کتابفروشان شده است چرا که معتقدند انتخاب زمان نامناسب موجب خواهد شد تا این طرح در اجرا و در استقبال مخاطبان با شکست مواجه شود.
به هر روی سی و ششمین نمایشگاه کتاب تهران از امروز به مدت 11 روز در مصلی امام خمینی به فعالیت خود ادامه می‌دهد،‌ باید دید این نمایشگاه که در سال‌های پس از کرونا دیگر استقبال میلیونی بازدیدکنندگان را به خود ندیده می‌تواند به روزهای اوج خود بازگردد.