پیام خراسان - تسنیم / فرمول یک در تقویم فشرده خود، شامل 24 پیست در 21 کشور و پنج قاره است؛ اما برای ورود به این تقویم، تنها داشتن آسفالت زیبا و مسیر جذاب کافی نیست.
بر اساس مقررات فدراسیون بین‌المللی اتومبیل‌رانی (FIA)، تنها پیست‌هایی که موفق به دریافت درجه یک (Grade 1) شوند، می‌توانند میزبان مسابقات گرندپری فرمول یک باشند. این درجه، بالاترین سطح از سیستم هفت‌مرحله‌ای FIA است که از پیست‌های درگ گرفته تا مسیرهای رالی را شامل می‌شود.
این نظام درجه‌بندی، مجموعه‌ای از قوانین و الزامات ایمنی و فنی را برای هر نوع پیست مشخص می‌کند. پیست‌های درجه یک باید ایمنی لازم برای خودروهایی با نسبت توان به وزن کمتر از یک اسب‌بخار به ازای هر کیلوگرم را تأمین کنند.
شرایط لازم برای دریافت درجه یک FIA
FIA مجموعه‌ای از معیارهای فنی و ایمنی را برای صدور مجوز درجه یک تعیین کرده است؛ هرچند برخی از آن‌ها فقط برای پیست‌های تازه‌ساخته اعمال می‌شوند.
- طول پیست باید حداقل 3.5 کیلومتر و حداکثر 7 کیلومتر باشد.
بازار ![]()
- مسیرهای مستقیم نباید بیش از 2 کیلومتر طول داشته باشند؛ گرچه پیست باکو با مسیر مستقیم 2.2 کیلومتری استثنا محسوب می‌شود.
- حداقل عرض مسیر باید 12 متر باشد، اما در پیست‌های خیابانی مانند موناکو این عدد کمتر است (میانگین حدود 10 متر). برخی کارشناسان همین موضوع را دلیل دشواری سبقت‌گیری در موناکو می‌دانند.
الزامات مربوط به خط استارت و پیت‌لاین
- عرض خط استارت باید دست‌کم 15 متر باشد و خط شروع «ترجیحاً» 250 متر قبل از پیچ اول قرار گیرد.
- فاصله بین خودروها در خط استارت باید 6 متر باشد، اما برای فرمول یک این عدد به 8 متر افزایش می‌یابد.
- پیچ نخست نیز باید حداقل 45 درجه تغییر جهت و شعاعی کمتر از 300 متر داشته باشد.
در مورد پیت‌لاین نیز قوانین دقیقی وجود دارد، عرض آن باید حداقل 12 متر باشد و ورودی و خروجی آن نباید با مسیر اصلی مسابقه تداخل داشته باشد تا از برخورد احتمالی خودروها جلوگیری شود.
سایر ضوابط فنی
- شیب خط استارت/فینیش نباید بیش از 2 درصد باشد.
- بانکینگ (زاویه شیب جانبی) مسیر نیز نباید از 5.7 درجه فراتر رود، البته پیست زاندفورت در هلند برای پیچ‌های 3 و 14 از این قاعده مستثنی است.
این استانداردها نشان می‌دهد که برگزاری یک گرندپری فرمول یک، نیازمند ترکیبی از طراحی دقیق مهندسی، زیرساخت‌های ایمنی پیشرفته و رعایت دقیق‌ترین مقررات FIA است، عواملی که تنها تعداد محدودی از پیست‌های جهان را در رده «Grade 1» قرار می‌دهد.