پیام خراسان - مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: امسال برای نخستین بار، کتاب اولیها و بخش ویژه پیامبر اکرم (ص) در جایزه جلال آل احمد دیده شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ابراهیم حیدری با بیان این مطلب افزود: کتاب اولیها را برای اولین بار داشتیم و کتاب اولیها به صورت جداگانه داوری شدند که بیشتر برای تشویق آنها و دادن انگیزه بود. در بخش جنبی نیز به مناسبت هزار و پانصدمین سالگرد تولد پیامبر (ص)، بخشی را به کتابهایی در این زمینه اختصاص دادیم که ۳۰۰ عنوان کتاب به ما رسیده است.
وی گفت: مجموع آثار رسیده به دبیرخانه ۳۲۱۶ اثر در چهار بخش است؛ در بخش داستان بلند و رمان ۱۵۳۱ اثر و در بخش داستان کوتاه ۵۹۶ اثر، در بخش مستندنگاری ۱۰۱۳ اثر و نقد ادبی ۷۶ عنوان. در مجموع شاهد رشد ۲۷ درصدی نسبت به گذشته بودیم. از این میان ۲۴ نامزد به مرحله نهایی رسیدند و ۳ نامزد نیز فارسیزبانان غیرایرانی هستند.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات داوران بخشهای مختلف را به این ترتیب اعلام کرد: در بخش داستان بلند و رمان رامبد خانلری، سعید محسنی و داوود امیریان داوری را بر عهده داشتند. احمد آرام، محمدرضا گودرزی و مرتضی برزگر داوری بخش داستان کوتاه را برعهده داشتند. محسن کاظمی، علی کاشفی خوانساری و مکرمه شوشتری داوران بخش مستندنگاری بودند. عبدالحسین آذرنگ، مریم حسینی و بهنار علیپور نیز داوری بخش نقد ادبی را بر عهده داشتند.
غلامرضا طریقی، معاون شعر و داستان خانه کتاب و ادبیات با تشکر از دستاندرکاران برگزاری این دوره از جایزه ادبی جلال درباره رویکردهای این دوره از جایزه گفت: در این دوره رویکردمان این بود که به ادبیات به معنای ادبیات توجه کنیم، بدون توجه به سویههای سیاسی و اجتماعی؛ بنابراین فکر کردیم چه کسی شأن دارد که به ادبیات به معنای ادبیات توجه کند، آقای قیصری انتخاب اول و آخرمان بود. ایشان چندماهی زحمت کشیدند و امیدوارم نتیجه قابل قبول باشد.
او با بیان اینکه معمولا در جوایز دخالتهایی به بهانه و دلایل مختلف صورت میگرفت، اظهار کرد: آقای حیدری تأکید داشتند کار با سویه علمی پیش برود و دخالت خانه کتاب و هر نهادی که در حوزه ادبیات فعالیت دارد، در جایزه نباشد. ایشان پشتیبانی محکم و قویای داشتند و انصافا شرایط را فراهم کردند تا قولی که به آقای قیصری داده بودیم عمل شود و ایشان از پذیرش دبیری این جایزه پشیمان نشود.
طریقی با اشاره به جنگ ۱۲ روزه، گفت: شرایط اجتماعی بهگونهای بود که تصور نمیکردیم جو جامعه و جو موجود نویسندگان رغبت داشته باشند که در این جایزه شرکت کنند. ممنونم از کسانی که کتاب فرستادند که اگر نمیفرستادند، هر چقدر تلاش میکردیم جایزه به سرانجام خوبی نمیرسید.
مجید قیصری، دبیر هجدهمین دوره جایزه جلال آلاحمد نیز در سخنانی با آرزوی سلامتی برای رضا امیرخانی و اظهار امیدواری که همزمان با ولایت حضرت امیرالمومنین علی (ع) خبر صحت و سلامتی این نویسنده را که مدتی است در پی حادثه سقوط با پاراگلایدر در بیمارستان بستری است، بشنویم، اظهار کرد: در این دوره در بخش رمان جایزه ندادن به آثار واقعا سخت بود. در دورههایی باید بگردیم تا رمانی پیدا کنیم، اما در این دوره نمیتوانید به آثار جایزه ندهید، هرکدام معدل خوبی دارند و هرکدام جایزه نگیرد، سخت میشود.
او با بیان اینکه در نقد ادبی بنا بر تصمیم هیئت داوران نامزد نداریم، گفت: هیئت داوران هجدهمین دوره از جایزه جلال ضمن قدردانی از پژوهشگران، هیچ اثری را شایسته نامزدی نشناخت.
قیصری سپس درباره بخش «کتاب اولیها» نیز گفت: این که آثار نویسندهای را که برای اولین بار رمان و داستان منتشر میکند با آثار بزرگانی، چون ابوتراب خسروی و رضا جولایی و دیگران بررسی کرد، از انصاف و عدالت خارج میشود. در این دوره تلاش کردیم نویسندگان همگن در حوزه رمان و مجموعه داستان را ببینیم و با یکدیگر مقایسه کنیم. البته امیدوارم در سالهای بعد هم این اتفاق بیفتد و جزئی از اساسنامه جایزه جلال شود. بخش جنبی «ماه مجلس» را نیز به دلیل هزار و پانصدمین سال ولادت حضرت پیامبر (ص) داشتیم.
او خاطرنشان کرد: ادبیات آینه جامعه ماست، سعیمان در هیئت داوری این بود که از میان آثار، اثری انتخاب شود که شأن برگزیده بودن و معرفی شدن داشته باشد و نشان دهد ادبیات ما کجاست. پیشتر گاه آثاری معرفی میکردند که تصویر روشنی از جامعه نداشت، یکسویه بود و صدای همه اقشار در آنها دیده نمیشد. سعی ما بر این بود که هیئت داوران بدون سوگیری، تصویر روشنی از جامعه معاصر بدهد.
در ادامه نشست در بخش پرسش و پاسخ خبرنگاران، غلامرضا طریقی در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران درباره ارزیابی از دورههای مختلف جایزه جلال که چه تأثیری بر سرنوشت کتابها داشته و آیا «دوران طلایی جایزه جلال» را خواهیم داشت، گفت: یک ارزیابی صورت گرفته که در روزهای آینده در وبگاه خانه کتاب و ادبیات منتشر خواهد شد؛ اینکه جایزه چه تأثیری در سرنوشت کتابها دارد، من نیز بدبینی داشتم، اما بر اساس این ارزیابی تمام کتابها به طور میانگین هشت چاپ منتشر شدهاند. «دوره طلایی» قضاوت شماست. این جایزه مانند نوزاد تازه به دنیا آمده به مرور شکل گرفته و دوره ضعیف و قوی داشته است.
او یادآور شد: امسال با همراهی مدیرعامل خانه کتاب، کتابهایی را که نامزد جایزه جلال شدهاند، در سامانه «بازار کتاب» فروش ویژه با تخفیف خواهیم داشت تا دسترسی مردم به کتابها را راحت کنیم.
همچنین حیدری از افزایش ۲۰ درصدی میزان جایزه جلال خبر داد و گفت: ۶۰۰ میلیون تومان به برگزیده اهدا خواهد شد و ۲۰۰ میلیون تومان نیز به شایسته تقدیر.
قیصری نیز در پاسخ به پرسشی درباره اقتباس گفت: ادبیات از سینما جلوتر است. «سووشون» سیمین دانشور چند سال بعد به تصویر درآمد. ما مثل جزیره هستیم. اگر به هالیوود نگاه کنیم یک اثر سریع به فیلم تبدیل میشود. ما نیاز داریم دستگاههای مختلف سریع کار انجام بدهند. اینکه چرا به سمت اقتباس نمیرویم باید بررسی شود. دست ادبیات در این حوزه پر است.
جایزه ادبی جلال آل احمد هجدهمین دوره خود را میگذراند. این جایزه به منظور معرفی آثار برگزیده ادبیات داستانی در ایران در سال ۱۳۸۷ پایهگذاری شده است.
.