پیام خراسان -  زنگ خطر بحران جمعیتی مدتهاست به صدا درآمده است و آمارهای مسوولان و کارشناسان حکایت‌های ناگواری از سقوط شدید نرخ باروری در کشور دارد به گونه ای که آینده ای ترسناک برای جمعیت کشور ترسیم می کنند.
آینده ای که در آن نیمی از جمعیت کشور سالمند، مدارس خالی از کودکان و دانشگاه بدون دانشجو و خانه‌ها خالی از صفا و صمیمیت برگرفته از قهقهه کودکان است.

برای جلوگیری از تبدیل این روایت ترسناک به واقعیت گرچه سال ها است که موضوع ترمیم نرخ تولد با اجرای سیاست های تشویقی برای فرزندآوری از سوی مسوولان وقت مطرح می شد اما اجرای این سیاست ها با تعلل‌های بسیاری همراه بوده به گونه ای که اقدامات قابل ذکری برای راهبری بحران جوانی جمعیت انجام نشد.
اما با گذشت تنها یکسال از تصویب قانون جوانی جمعیت، دولت سیزدهم سیاست های تشویقی مقابله با بحران جمعیت و ترمیم نرخ تولد را وارد فاز اجرایی کرده است مسوولان خراسان شمالی با انجام اقداماتی چون تجهیز مرکز درمان ناباروری، تقبل بخش عمده ای از هزینه های درمان زوج های نابارور از سوی بیمه سلامت و پرداخت 2 هزار و 511 میلیارد ریال وام فرزندآوری به زوج های استان، امیدها را همچنان برای رساندن این خطه به قطار امنیت جمعیتی و تداوم نسل‌ها زنده نگه داشته است.
تجهیز تنها مراکز درمان ناباروری
با وجود اجرای سیاست های انگیزشی برای افزایش جمعیت و تلاش ها برای توسعه ارایه خدمات درمانی در کشور، خراسان شمالی همچنان از مرکز درمانی ناباروری مجهز محروم بود و زوج های جوان در مسیر درمان ناباروری مجبور بودند به استان های دیگر از جمله مشهد، تهران و استان های شمالی سفر کنند و جدا از سختی های سرگردانی در این استانها، متحمل پرداخت هزینه های بسیاری نیز شوند.
ساختمان مرکز درمان ناباروری در سال 1397 احداث و بخشی از تجهیزات این مرکز تهیه شده بود اما به‌دلیل نبود تجهیزات، خدمات ارایه شده در آن مرکز درمانی به روش ابتدایی و "آی یو آی" بود که با توجه به اهمیت امر جوانی جمعیت و رویکرد جهادی دولت در تخصیص اعتبارت، تجهیزات این مرکز درمانی بعد از سال ها بلاتکلیفی خریداری شد تا دیگر زوج های جوان برای فرزندآوری آواره استان های دیگر و متحمل هزینه های گزاف نشوند.

سرپرست معاونت درمان در این خصوص می گوید: بالاخره با رویکرد جهادی دولت در حوزه بهداشت و درمان تجهیزات تنها مرکز درمان ناباروری استان خریداری شد و این مرکز فعالیت خود را با تست بر روی نمونه‌های حیوانی آغاز کرد.
دکتر علی عفتی‌زاده می افزاید: سایر تجهیزات مورد نیاز این مرکز نیز با تامین اعتبار 100 میلیارد ریالی در حال خرید است و در روزهای آینده تکمیل می‌شود.
وی با بیان اینکه این مرکز در ابتدا با تست بر روی نمونه‌های حیوانی فعالیت خود را آغاز کرده است، می گوید: اواخر آبان ماه سالجاری نیز خدمات تخصصی درمان ناباروری برای زوج های نابارور استان ارایه خواهد شد.
بهره مندی یکهزار و 800 زوج از خدمات رایگان ناباروری
سرپرست بیمارستان بنت الهدی شهرستان بجنورد نیز می گوید: یکهزار و 800 زوج در خراسان شمالی در سالجاری از خدمات رایگان تنها مرکز درمان ناباروری استان بهره‌مند شدند.
دکتر زهره روهنده با بیان اینکه درمان ناباوروی از خدمات مهم این بیمارستان است، می افزاید: اینک450 زوج نابارور زیر نظر پزشک فوق تخصص خدمات دارو درمانی، آی او (IO) و آی یو آی (IUI) را با همکاری مامای ارشد سیستم دریافت می کنند.
وی می گوید: این مرکز امسال خدمات جدیدی همچون سونوگرافی های تخصصی (واژینال) را به زوجین نابارور ارایه می دهد، ضمن اینکه تمام خدمات فوق تخصصی در این مرکز تحت پوشش بیمه قرار گرفته است.
روهنده با بیان اینکه زوج های نابارور تاکنون با تحمل هزینه های سنگین برای انجام عمل "آی وی اف" به دیگر استان ها سفر می کنند، گفت: با تجهیز این مرکز ناباروری، آی وی اف (IVF) نیز با تعرفه دولتی در این مرکز انجام می شود و خدمات دهی به زوج های نابارور تسهیل خواهد شد.

چتر حمایتی بیمه سلامت بر سر زوج های نابارور
یکی از سیاست‌های مهم دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود تاکنون توجه به اقشار آسیب‌پذیر و کم‌درآمد بود تا با این اقدام بتواند بخشی از مشکلات آنها را حل کند که در این مسیر برقراری «بیمه رایگان» افراد فاقد بیمه از مهمترین اقداماتی بود که به اجرا گذاشته شد.
جدای از گسترش چتر بیمه‌ای و پوشش بیمه همگانی که به عنوان نمونه در خراسان شمالی نیز مورد توجه خاصی گرفت، دولت در راستای افزایش جمعیت و فرزند آوری خدمات ویژه ای همچون پرداخت 90 درصد هزینه‌های درمان ناباروری را در دستورکار خود قرار داد.
مدیرکل بیمه سلامت خراسان شمالی در این خصوص به خبرنگار می گوید: ارایه خدمات ناباروری برای اولین بار از طریق سازمان بیمه سلامت ایران انجام می شود که ضوابط پوشش بیمه ای خدمات درمان ناباروری از طریق شورای عالی بیمه سازمان های بیمه گر و اداره های کل بیمه در سراسر کشور ابلاغ شد و تا 90 درصد هزینه های بر اساس قوانین بیمه ای به بیمه شده ها پرداخت می شود.
محسن رعنایی با اشاره به شناسایی یکهزار و 442 زوج نابارور توسط سازمان های بیمه‌گر در استان، یادآور می شود: سهم این نهاد برای ارایه خدمات به این افراد 942 نفر است.
وی می افزاید: 500 نفر از زوج های نابارور نیز از سایر بیمه های پایه همچون سازمان تامین اجتماعی و نیروهای مسلح خدمات دریافت می کنند.
رعنایی تصریح می کند: تمامی زوج های ناباروری که به مراکز درمانی مراجعه می کنند در سامانه های نسخه الکترونیکی توسط پزشکان نشانه دار و از خدمات ناباروری بیمه ای بهره مند می شوند.
رعنایی ادامه می دهد: همچنین زوج هایی که از سایر مراکز درمانی خدمات ناباروی دریافت کرده اند با ارایه مدارک مورد نیاز خدمات بیمه ای دریافت خواهند کرد.

وی با بیان اینکه تمامی مراکز درمانی ناباروری مکلف به داشتن قرارداد با بیمه ها هستند، می گوید: در غیر این صورت پروانه این مراکز تمدید نخواهد شد و بیمه سلامت برای کمک به جوانی جمعیت در درمان ناباروری به زوج ها، خسارت متفرقه پرداخت می کند.
مدیرکل بیمه سلامت خراسان شمالی خاطرنشان می کند: پرداخت هزینه درمان در رحم اجاره ای و جنین اهدایی، افزایش تعداد بار مراجعه درمانی در مدت یک سال به چهار نوبت از دیگر خدمات این سازمان بیمه گر در راستای افزایش جمعیت و فرزند آوری است.
پرداخت 2 هزار و 511 میلیارد ریال وام فرزندآوری
یکی از دیگر از اقدامات تشویقی دولت برای رسیدن به قطار امنیت جمعیتی پرداخت تسهیلات ارزان فرزندآوری است که در خراسان شمالی نیز همزمان با سراسر کشور به خوبی این مشوق فرزندآوری در حال اجراست.
‌تسهیلات فرزندآوری بدون سپرده گذاری و تنفس 6 ماهه برای بازپرداخت اقساط با کارمزد چهار درصد و رعایت دوره زمانی ابلاغی، طبق دستورالعمل بانک مرکزی پرداخت می شود.
دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های خراسان شمالی در این باره می گوید: در راستای جوانی جمعیت و حمایت از فرزندآوری 2 هزار و 511 میلیارد ریال وام فرزندآوری در نیمه نخست سالجاری از سوی 18 بانک دولتی و خصوصی به متقاضیان این استان پرداخت شد.
علی اصغر هدایتی می افزاید: این میزان وام در قالب پنج هزار و 778 فقره پرونده پرداخت شده است.
وی تصریح می کند: بیشترین وام فرزندآوری از سوی بانک ملت با 950 فقره، سپه 926 فقره، صادرات 875 فقره و ملی 670 فقره پرداخت شد و کمترین پرداختی فرزندآوری نیز مربوط به بانک های ایران زمین، سامان، گردشگری، پارسیان و موسسه اعتباری ملل بوده است که کمتر از 10 فقره پرداختی داشته اند.

دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های خراسان شمالی یادآور می شود: در این میان برخی بانک های خصوصی استان در ارایه تسهیلات از جمله فرزند آوری استقبال نمی کنند در حالی که این مهم برای بانک های دولتی و خصوصی تکلیف است که باید اجرایی شود.
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت که در جلسه مورخ 24 مهرماه 1400 در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید
خراسان شمالی در میزان ناباروری، جزو استان های با خطر متوسط قرار دارد، به گونه ای که نرخ باروری در استان 2.1 درصد است.
استان خراسان شمالی حدود یک میلیون نفر جمعیت دارد و هم اکنون طرح سنجش ناباروری در شهرهای بجنورد، شیروان، راز و جرگلان و فاروج در حال اجرا است.