بزرگنمايي:

پیام خراسان - استاندار خراسان رضوی در آیین افتتاح ستاد انسجام ملی استان گفت: تشکیل این ساختار، نشان‌دهنده ظرفیت عظیم انسانی، اجتماعی و مدیریتی خراسان برای ایفای نقش جایگزین در شرایط بحران است و این الگو باید در سراسر کشور تعمیم یابد.

به گزارش اداره کل روابط عمومی استانداری خراسان رضوی، غلامحسین مظفری، در آیین رسمی افتتاح ستاد انسجام ملی استان که با حضور جمعی از نخبگان، مدیران اجرایی، دانشگاهیان و فعالان اقتصادی برگزار شد، از تشکیل ستاد انسجام ملی استان به‌عنوان یکی از نقاط عطف مدیریت بحران در جنگ تحمیلی 12 روزه یاد کرد و گفت: در کوران جنگ، وقتی کشور در معرض تهدید جدی قرار گرفت، تشکیل این ستاد با حضور 60 تا 70 نفر از نخبگان و مدیران دغدغه‌مند، یک سرمایه عظیم اجتماعی و مدیریتی را نمایان ساخت. انسجامی که فراتر از گرایش‌های سیاسی، حول محور ایران، نظام و مردم شکل گرفت.
وی در ادامه افزود: این ستاد امروز به‌عنوان یک سرمایه اجتماعی و مدیریتی بی‌نظیر، ظرفیتی عملی برای اداره کشور در بحران‌های آینده است.
استاندار خراسان رضوی همچنین با اشاره به اینکه شکل‌گیری این ستاد حاصل خودجوشی، تعهد و انسجام نیروهای مردمی، دانشگاهی و حاکمیتی در استان بوده، تأکید کرد: این ستاد نماد انسجام نهاد دولت، ملت، دانشگاه، نخبگان و فعالان مدنی است.
مظفری ادامه داد: نقش‌آفرینی منسجم این ترکیب، نشان داد که در صورت نبود زیرساخت‌های رسمی، می‌توان کشور را از طریق شبکه‌ای از ظرفیت‌های استانی اداره و حتی بازسازی کرد.
وی با تقدیر از دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان متولی علمی ستاد انسجام ملی استان، خاطرنشان کرد: این مشارکت علمی-اجتماعی، از دل بحران زاده شد و باید تقویت شود، هم‌افزایی نهادهای علمی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی می‌تواند نقشه راه عبور از بحران‌های آینده باشد.
استاندار خراسان رضوی همچنین تأکید کرد: این هم‌افزایی علمی و مدیریتی در سطح استانی باید با حمایت حاکمیت به یک ساختار ملی پایدار تبدیل شود و خراسان آماده است این مدل را مستند و منتقل کند.
مظفری در ادامه اظهار داشت: بدون تعارف عرض می‌کنم؛ ظرفیت‌هایی که در دوازده روز جنگ تحمیلی اخیر در استان فعال شدند، نشان دادند که می‌توانند به‌تنهایی یک دولت جایگزین باشند.
وی ادامه داد: در سخت‌ترین شرایط و در غیاب ارتباط سیستماتیک با تهران، خراسان رضوی عملاً به پایگاه فرماندهی جایگزین تبدیل شد و نشان داد که می‌تواند نقش نجات‌بخش برای کشور ایفا کند.
استاندار خراسان رضوی با تشریح لحظات ابتدایی بحران افزود: در همان ساعات اولیه، ستادهای مدیریتی شکل گرفت و با اولویت‌بخشی به مسائل امنیتی، نظامی و انتظامی، جلسات منظم روزانه برای تحلیل شرایط و مدیریت بحران برگزار شد.
مظفری بیان کرد: بحران اخیر، جنگی متفاوت از دوران دفاع مقدس بود؛ جایی که ما نه تنها نیاز به لجستیک و اعزام نیرو نداشتیم، بلکه باید سراغ متخصصین هوش مصنوعی، تحلیل‌های سایبری و جنگ‌های ترکیبی می‌رفتیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش این ستاد در هم‌افزایی بین بخش‌های مختلف نیز گفت: همزمان با تهدیدات امنیتی و اختلال در مدیریت مرکزی در جنگ اخیر، این ستاد با مشارکت چهره‌های تأثیرگذار و متخصصین حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و نخبگانی توانست به تصمیم‌سازی‌های کلان در سطح استان جهت دهد. حتی بسیاری از برنامه‌های رسانه ملی به‌ویژه شبکه خبر و رادیو، به‌طور مستقیم از مشهد پشتیبانی شد.
استاندار خراسان رضوی همچنین تأکید کرد که از دل این ستاد، مدل‌هایی برای مواجهه با سناریوهای پیچیده‌ مانند فروپاشی مدیریتی کشور نیز طراحی شد.
مظفری با اشاره به نقش مردم در عبور از بحران نیز تأکید کرد: پیش‌بینی دشمنان، هرج‌ومرج عمومی بود؛ اما مردم ایران و به‌ویژه خراسان، با رفتاری مدنی، آرامش خود را حفظ کردند و نشان دادند که ستون فقرات پایداری کشورند.
وی در ادامه تأکید کرد: اگر مردم نبودند، حتی قوی‌ترین سیستم امنیتی و نظامی هم قادر به حفظ ثبات نبود.
استاندار خراسان رضوی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود، تصریح کرد: وقتی سناریوی بدبینانه را در نظر گرفتیم، هدف ما این بود که خراسان بتواند به عنوان ناجی کشور وارد عمل شود. استان نه‌تنها از خود محافظت کرد بلکه با طراحی و مدیریت منابع، آماده تأمین نیاز کشور در حوزه‌های اساسی مانند غذا، امنیت، ارتباطات و انسجام اجتماعی شد.
مظفری در پایان از تمامی گروه‌ها و افراد مشارکت‌کننده در این ستاد، از جمله دانشگاهیان، مدیران صدا و سیما، فعالان اقتصادی و اعضای گروه‌های مشورتی قدردانی کرد و گفت: امروز در کنار ضلع امنیتی-نظامی و ضلع اداری-اجرایی، این ضلع سوم اجتماعی شکل گرفته که بدون آن، اداره هیچ بحرانی ممکن نیست. اگر این سه ضلع با هم کار نکنند، حتماً شکست خواهیم خورد.
مردم، پشتوانه واقعی امنیت و پایداری کشورند
عبدالرضا جوان جعفری رئیس دانشگاه فردوسی مشهد نیز در این جلسه، با اشاره به مفهوم انسجام اجتماعی، جامعه را موجودی زنده توصیف کرد که در مواجهه با تهدیدات، همچون یک ارگانیسم زنده، واکنش دفاعی از خود نشان می‌دهد.
وی با استناد به دیدگاه یکی از بنیان‌گذاران علم جامعه‌شناسی، تصریح کرد که در شرایط خاص، مانند فشارهای اقتصادی، شکاف‌های فرهنگی و نسلی، تضعیف ارزش‌ها و چالش‌های هویتی، ممکن است جامعه دچار نوعی انفعال شود و واکنش به‌موقعی بروز ندهد.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد، نقش نخبگان، اندیشمندان و دانشگاهیان را در چنین شرایطی حیاتی دانست و بر ضرورت حضور فعال آنان برای تحریک وجدان جمعی و تقویت سرمایه اجتماعی تأکید کرد.
جوان‌جعفری همچنین تصریح کرد: کنش‌گران سیاسی، اجتماعی و دلسوزان واقعی کشور، با تکیه بر مرجعیت علمی خود، می‌توانند نخستین جرقه‌های بیداری و همبستگی را در جامعه شعله‌ور سازند و مانع از بروز شکاف‌های جبران‌ناپذیر شوند.
وی با اشاره به واکنش هوشمندانه مردم در مواجهه با تهدیدات اخیر، از نقش دانشگاه‌ها در این عرصه تقدیر کرد و گفت: محصول تعامل و قراردادهای متعدد علمی و پژوهشی میان دانشگاه و دستگاه‌های اجرایی، به شکل ایستادگی در برابر هجمه‌ها نمایان شد.
علی یوسفی، دبیر ستاد انسجام ملی استان خراسان رضوی نیز در این جلسه گفت: ستاد انسجام ملی، با هدف ایجاد یک حرکت جامعه‌محور و مردم‌پایه برای پاسخ به شرایط خطیر کنونی کشور شکل گرفته و تلاش دارد با تمرکز بر ارتقاء همبستگی اجتماعی، فضایی برای نقد، گفت‌وگو، و ارائه پیشنهادهای سازنده از سوی نخبگان و عموم مردم فراهم کند.
وی با تأکید بر اینکه سکوت در برابر سیاست‌های نادرست، کشور را به سمت مسیرهای خطرناک سوق می‌دهد، افزود: رویکرد ستاد، رویکردی ایران‌محور، متکثر، دگرپذیر و قابل دفاع است که از نگاه‌های افراطی فاصله دارد و بر ایجاد یک جریان فرهنگی و اجتماعی حیات‌بخش برای کشور تمرکز دارد.
یوسفی پنج مأموریت اصلی ستاد را چنین برشمرد: ماموریت اول پشتیبانی از گفت‌وگوهای عمومی و نخبگانی ایران‌محور که از طریق نشست‌ها با مردم و نخبگان تأثیرگذار، سعی در تبیین مؤلفه‌های هویتی و فرهنگی ایران دارد. ماموریت دوم پشتیبانی از برنامه‌های ادبی و هنری ایران‌محور، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های عظیم هنر، ادبیات، موسیقی و تئاتر است.
دبیر ستاد انسجام ملی استان ادامه داد: سومین ماموریت پشتیبانی از فعالیت‌های رسانه‌ای که عمدتاً بر بستر رسانه‌های اجتماعی متمرکز خواهد بود؛ چهارمین محور پشتیبانی از برنامه‌های تربیتی و سلامت روان از طریق تدوین چارچوب‌هایی با مشارکت متخصصان حوزه‌های مختلف برای ارتقاء سلامت روانی جامعه است و پنجمین ماموریت پشتیبانی از سیاست‌ها و تدابیر ایران‌محور، با طراحی ساختاری منعطف و قابل انطباق با شرایط، که به طور ویژه از ظرفیت‌های مردمی و نهادهای مدنی بهره‌مند خواهد شد.
وی با اشاره به نقش کلیدی نیروهای مردمی در پیشبرد این طرح گفت: حرکت ستاد انسجام ملی، متکی بر مشارکت نهادهای مردمی و خیرخواهانه است و انتظار می‌رود بخش قابل توجهی از هزینه‌ها نیز توسط مردم دغدغه‌مند پوشش داده شود.
یوسفی از تعامل گسترده با نهادهای اجرایی از جمله استانداری خراسان رضوی و تلاش‌های استاندار، برای ارتقاء ظرفیت‌های اداری در پاسخ به بحران‌های اجتماعی و اقتصادی یاد کرد و گفت: ما به دنبال طراحی فرمولی برای هماهنگی مؤثر میان حرکت مردم‌نهاد و ظرفیت‌های اداری و دولتی هستیم. برای تحقق انسجام اجتماعی پایدار، باید ساختارهای رسمی نیز با سرعت و چابکی لازم ارتقاء یابند.
دبیر ستاد انسجام ملی استان، با اشاره به لزوم آمادگی برای بدترین سناریوهای اجتماعی و اقتصادی نیز بیان کرد: همان‌گونه که در دوران دفاع مقدس با تهدید زندگی کردیم، امروز نیز باید با درک واقع‌گرایانه از وضعیت کشور، با تهدیدها زندگی کنیم و تصمیم‌های دقیق و بلندمدت بگیریم.