پیام خراسان - تسنیم / طبق اعلام اداره‌کل هواشناسی خراسان جنوبی، بارش‌ها در سال زراعی جاری نسبت به پارسال 44 درصد و نسبت به میانگین بلندمدت 43 درصد کاهش یافته است؛ آماری که به گفته مسئولان، پیامدهای سنگینی برای کشاورزی، منابع آبی و حتی بافت جمعیتی در پی خواهد داشت.
جواد نخعی، مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی با بیان اینکه استان با یکی از خشک‌ترین سال‌های زراعی دهه‌های اخیر مواجه است گفت: از ابتدای مهرماه تاکنون تنها 70.9 میلی‌متر بارندگی در ایستگاه‌های مراکز شهرستان‌های استان ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 44 درصد و در مقایسه با دوره بلندمدت 43 درصد کاهش دارد.
وی افزود: در شهر بیرجند مرکز استان خراسان جنوبی نیز 73.6 میلی‌متر بارش ثبت شده که نسبت به سال قبل 50 درصد و نسبت به میانگین بلندمدت 49 درصد کاهش داشته است.
نخعی با اشاره به وضعیت بحرانی بارش در برخی مناطق استان تصریح کرد: شهرستان طبس با تنها 29.4 میلی‌متر بارندگی، کمترین میزان بارش را داشته که نسبت به سال گذشته 48 درصد و نسبت به میانگین بلندمدت 62 درصد کاهش داشته است.
وی ادامه داد: در شهرستان‌های دیگر مانند نهبندان، فردوس و طبس نیز کاهش بارندگی‌ها نسبت به دوره بلندمدت به ترتیب 52، 59 و 62 درصد بوده است.
خشکسالی، فقط کم‌بارانی نیست
مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی با اشاره به تأثیرات زنجیره‌ای این وضعیت افزود: خشکسالی ابتدا از مرحله هواشناسی آغاز می‌شود و سپس به مراحل هیدرولوژیکی و کشاورزی می‌رسد و در نهایت وارد فاز اجتماعی می‌شود که امروز شاهد آن در نقاط مختلف استان هستیم.
نخعی بیان کرد: گرمای بی‌سابقه نیز به وخامت اوضاع افزوده است؛ به‌طوری‌که در فروردین و اردیبهشت امسال میانگین دمای استان به ترتیب 3 و 4 درجه افزایش یافته است.
وی از ثبت رکورد تاریخی 50.1 درجه سانتی‌گراد در تیرماه در ایستگاه طبس خبر داد و افزود: این دما در طول آمارهای بلندمدت استان سابقه نداشته و نشان‌دهنده اثرات آشکار تغییرات اقلیمی است.
نقش گرمایش جهانی در بحران
مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی با اشاره به دلایل جهانی این تغییرات اظهار کرد: افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی، گسترش صنایع و رشد جمعیت جهانی از عوامل اصلی گرمایش زمین هستند که آثار آن به‌صورت کاهش بارش، موج‌های گرما، ذوب یخچال‌ها و برهم خوردن چرخه‌های طبیعی اقلیم نمایان شده است.
به گفته وی، میانگین دمای استان در چهار ماه نخست امسال به 26.4 درجه رسیده که نسبت به پارسال 1.9 درجه و نسبت به بلندمدت 1.6 درجه افزایش داشته است.
نخعی هشدار داد: تعداد روزهای گرد و خاک در استان نسبت به میانگین بلندمدت 47 درصد افزایش یافته که نشانه‌ای از نابسامانی‌های شدید اقلیمی و کاهش رطوبت خاک است.
برنامه‌ریزی برای آینده اقلیم؛ ضرورتی فوری
مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی بر لزوم برنامه‌ریزی جدی برای مواجهه با پیامدهای تغییرات اقلیمی تأکید کرد و گفت: اگر اقدامات علمی و پیشگیرانه برای حفاظت از منابع آب، سازگاری کشاورزی با اقلیم خشک و کاهش آسیب‌پذیری مناطق روستایی انجام نشود، در آینده نه‌چندان دور، امنیت آب، غذا و حتی ساختار جمعیتی استان دستخوش تهدیدهای جدی خواهد شد.