پیام خراسان - ایرنا / درختان کاج قدیمی بجنورد، سال‌ها در برابر باد و باران قامت افراشته بودند، اما امروز این قامت‌های سبز، مرثیه وداع خود را با آسمان شهر زمزمه می‌کنند؛ نشانه‌ای از تغییراتی که فضای سبز شهری در آستانه آن است.
سال‌هاست که قامت‌های کشیده و سبز کاج‌ها، قاب همیشگی آسمان بجنورد را شکل داده‌اند؛ درختانی که زمستان و تابستان، سبزی خود را از مردم دریغ نکردند و زیر باران و برف، بی‌صدا پاسبان خیابان‌ها و پارک‌های این شهر بودند.
بازار ![]()
اکنون، نسیم شهر خبر دیگری می‌آورد؛ کاج‌های پیر و سالخورده، آرام‌آرام سرود وداع خود را با آسمان زمزمه می‌کنند، گویی می‌دانند که زمان جایگزینی‌شان فرارسیده است.
شهر که روزگاری این قامت‌های سبز را با شوق در دل خاک کاشت، امروز با واقعیتی تازه روبه‌روست؛ همان نگهبانان دیرین به خاطر سن بالا، ریشه‌های ضعیف و سایه اندک، بیش از آن‌که حافظ فضای سبز باشند، گاه به خطری خاموش برای رهگذران بدل شده‌اند.
اکنون مدیریت شهری باید میان خاطره و ضرورت، تصمیمی بگیرد که آینده سبز بجنورد را رقم بزند.
شهردار بجنورد از بحران خاموش فضای سبز شهر سخن می‌گوید و یادآور می‌شود که کاج‌ها، گونه‌ای غیربومی هستند که ارتفاع زیاد، ریشه‌های سطحی و ضعیف، سایه کم، حساسیت‌زایی، آلودگی زیست‌محیطی، خطر سقوط و حتی قابلیت اشتعال بالای آن‌ها، شرایطی ایجاد کرده که دیگر نمی‌توان چشم بر پیامدهایشان بست.
سید محمدعلی کشمیری می‌افزاید: نباید منتظر شکایت شهروندان باشیم و باید با کمک مشاوران متخصص، وضعیت درختان کاج شهر را بررسی و برای حذف تدریجی و جایگزینی آن‌ها با گونه‌های بومی و سازگار با اقلیم منطقه برنامه‌ریزی کنیم.
وی خبر می‌دهد که شهرداری از منابع طبیعی خواسته در ایام درختکاری از توزیع نهال کاج خودداری کند، چرا که این گونه علاوه بر ترشح مواد شیمیایی و کم‌اثر بودن در تولید اکسیژن و تصفیه هوا می‌تواند آلرژی و مشکلات تنفسی ایجاد کند.
از اعتراض مردم تا مستندسازی قطع درختان
کشمیری با اشاره به درخواست‌های متعدد شهروندان برای قطع برخی کاج‌ها می‌گوید: قبل و حین قطع، بازدیدهای کارشناسی و مستندسازی انجام می‌شود تا هم شفافیت وجود داشته باشد و هم اقناع‌سازی صورت گیرد و شبهه‌ای ایجاد نشود.
وی عنوان می کند: میوه‌های خشک این درختان که به زمین می‌افتند، سطح معابر را ناایمن می‌کنند و در مواردی، ریشه‌های بیرون‌زده‌شان به کف‌پوش‌ها و موزاییک‌ها آسیب می‌زنند.
سبزی بیشتر از میانگین کشور، اما با چالش تازه
بجنورد با حدود یکهزار و 200 هکتار فضای سبز و سرانه 43 مترمربع برای هر نفر بالاتر از میانگین کشوری 35 مترمربع در نگاه اول شهری سبز به نظر می‌رسد، اما پشت این آمار، واقعیتی نهفته است.
بخش قابل توجهی از این فضای سبز در اختیار کاج‌هایی است که امروز از یک سرمایه زیست‌محیطی به یک تهدید بالقوه بدل شده‌اند.
شهردار بجنورد می‌گوید: حذف کاج‌ها تصمیمی عجولانه نخواهد بود، بلکه گامی تدریجی و حساب‌شده است تا درختانی بومی و مقاوم، جایگزین شوند و فضای سبز شهر هم ایمن‌تر و هم پایدارتر می شود.
شهر بجنورد مرکز استان خراسان شمالی حدود 230 هزار نفر جمعیت دارد.