پیام خراسان - مدیرعامل بیمه سلامت با بیان اینکه بیش از 2 میلیون و 700 هزار ایرانی زیر چتر پوشش بیمه ای صندوق بیماران صعب العلاج قرار دارند، گفت: بیمه های پایه کشور نیز، هر سال حدود شش هزار میلیارد تومان، تنها برای یک نوع دارو هزینه می کنند که این رقم، سه برابر نیاز واقعی کشور است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، محمدمهدی ناصحی با حضور در برنامه «صف اول» شبکه خبر، آخرین اقدامات و برنامه ها درباره بیمه سلامت را تشریح کرد و به پرسش ها در این باره پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سؤال: از سوم تا نهم آبان، هفته ملی بیمه سلامت است، شعار امسال بیمه سلامت چه است؟
ناصحی: یک شعار جامع تری را امسال انتخاب کرده‌ایم برای اینکه از همه توان جامعه استفاده شود در تحقق اهدافی که در نظام سلامت است. بیمه سلامت یک تأمین کننده بزرگ مالی کشور در حوزه سلامت است. برای همین بحث وفاق ملی را برای ایران سالم‌تر به عنوان شعار امسال انتخاب کرده‌ایم و هفته سلامت را برای هر روز آن یک نامی داریم که سعی می‌کنیم در آن زمینه بیشتر اطلاع رسانی کنیم و آگاهی مردم را نسبت به آن بیشتر کنیم و سواد سلامت را در این زمینه‌ها بیشتر بالا ببریم. بحث صندوق بیماران صعب العلاج است، بحث عدالت در سلامت است، تأمین مالی است که هر روز از این هفته به یکی از این عناوین اختصاص داده شده است.
سؤال: از شنبه بگویید چه زیرشعار‌هایی برای این هفته انتخاب کرده‌اید؟
ناصحی: سوم آبان اولین روز هفته و روز اصلی ما است که این قانون در مجلس شورای اسلامی تصویب شده است. برای اینکه مردم از جهت مالی در گرفتن خدمات دچار مشکل نشوند و یک تأمین مناسبی در کشور شود.
سؤال: به گسترگی الان بیمه سلامت نبوده است، خدمات درمانی؟
ناصحی: خیلی محدود بوده است، خدمات درمانی صرفاً پوشش درمان را انجام می‌داد و با اعتبار کمتر در طی این سال هم اعتبار افزایش پیدا کرده است و هم پوشش جمعیتی خیلی بیشتر شد و هم تعداد خدماتی که باید تحت پوشش قرار بگیرد خیلی بیشتر شده است. رو به جلو هستیم، امیدواریم بتوانیم با یک نگاهی که به گذشته داریم، ترسیم مناسبی برای آینده در حوزه‌های مختلف سلامت داشته باشیم. صرفاً بحث درمان نیست، قطعاً بحث پیشگیری یکی از بحث‌های مهم و متعالی در بحث سلامت و بیمه‌های پایه‌های سلامت است که چند سال است روی این خیلی کار کرده‌ایم، معاونتی در سازمان راه اندازی شده است، بحث‌های پیشگیری سطح 4 و بحث‌های جدیدی که در دنیا است.
سؤال: پزشک خانواده هم در همین راستا است؟
ناصحی: بله. در همین راستا است نظام ارجاع، پزشکی خانواده، نگاه نو به تحول دیجیتال در سازمان، نقش هوش مصنوعی در ارتقای کیفیت سلامت و تأمین مالی مردم در نظارت و اینها نکاتی است که در سازمان بیمه سلامت جای مناسب و مهمی را برای خودش باز کرده است. از روز اول، شنبه به نام بیمه سلامت و حفاظت مالی مردم است و سلامت پایدار جامعه است. روز یکشنبه، بیمه سلامت، پیشگیری، تحقق عدالت در سلامت است که روز مهمی است برای اینکه جای پیشگیری باید حتماً در بیمه‌های پایه باشد، برای سلامت مردم از ابتدای تصمیم به تولد فرزند باید جایگاه اش حفظ شود و بیمه‌ها حمایت کنند، نقشی که در عوامل اجتماعی دارند مهم است. روز دوشنبه، بیمه سلامت به عنوان حامی بیماران خاص و صعب العلاج و امید به زندگی است. روز سه شنبه، بیمه سلامت خانواده سالم، جامعه توانمند است. روز چهارشنبه، بیمه سلامت شفافیت و نوآوری به آینده‌ای روشن نامگذاری شده است. روز پنجشنبه، بیمه سلامت همکاری بین بخشی، همراهی مردمی است. روز آخر بیمه سلامت، همراه اقشار آسیب پذیر است که روی این مبحث بیمه سلامت کار کرده است.
سؤال: برای روز یکشنبه روی پیشگیری تحقق عدالت در سلامت صحبت کردید. منظور ما از پیشگیری دقیقاً چه است؟
ناصحی: بیمه سلامت بر اساس اینکه بخشی از نظام سلامت است، تأمین کننده مالی و یکی از قسمت‌های وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی است. از این جهت سیاست‌های ما منطبق است بر سیاستگذاری‌هایی که در کشور در حوزه سلامت می‌شود. سلامت ابعاد مختلف دارد، یک بخش مهم آن بحث پیشگیری و بهداشت است که در کشور به این مقوله توجه زیادی شده است ولی بیمه‌های پایه به این سمت و سو نرفته‌اند. صرفاً بحث‌های پوشش‌های درمانی بوده است، با راه اندازی پزشک خانواده در روستا. الان بیمه روستایی داریم که اکثر هزینه‌های سرپایی و بستری را دارد، بیمه سلامت در روستا‌های کشور پوشش می‌شود.
سؤال: مردم در روستا‌ها چه حق بیمه‌ای در بیمه سلامت پرداخت می‌کنند؟
ناصحی: مردم در بیمه سلامت پرداختی ندارند، 100 درصد را دولت و بیمه سلامت پرداخت می‌کند.
سؤال: فقط پایه را؟
ناصحی: بله که 95 درصد از هزینه‌ها در بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی را بیمه و دولت پرداخت می‌کند. این نگاه متعالی بود که با تأسیس بیمه سلامت نزدیک به 20 سال است که در کشور دارد انجام می‌شود. درحال توسعه است، بحث پزشک خانواده الزام ارجاع در کشور دارد با شکل جدیدی و با شروع در شهر‌ها با پایلوتی که در دو استان چندین سال قبل انجام شده بود، امسال برنامه جدی وزارت بهداشت این است که در کشور این را گسترش بدهد. شروع تدریجی است ولی اجرای کامل در کشور مدنظر وزارت بهداشت است که بیمه سلامت و بیمه‌های پایه هم کنار این مهم قرار دارند به عنوان تأمین کننده مالی و ناظر بر عملکرد مالی یا اجرایی که در این کار صورت می‌گیرد. پس این کار بسیار مهمی است. در کنار آن توجه به اینکه مداخله غیرضروری، مداخله زیان آور برای مردم در اثر مداخلات پزشکی غیرضروری یا مصرف دارو یا استفاده از تجهیزات و امکانات یا مواردی که لازم نیست مداخلات غیرضروری، الان یک مشکل جدی در سلامت مردم ایجاد می‌کند. مصرف بی رویه دارو، عمل‌های جراحی که شاید ضرورت نداشته باشد.
سؤال: پایش آن چطور انجام می‌شود؟
ناصحی: بحث دارویی را مفصل گفته‌ایم، اطلاع رسانی شده است. متأسفانه مصرف دارویی ما بیش از دو برابر مصرف دارو به ازای جمعیت ما است. ما در هر نسخه دارویی مان بیش از 4 قلم دارو داریم که استاندارد ما زیر 2 قلم است. غیر از دارو‌هایی که کنار نسخ اصلی نوشته می‌شود، 4 و 3 دهم الان میانگین کشوری ما است. باید هم مردم و هم جامعه پزشکی و هم شرایطی که ایجاد می‌شود، اطلاع رسانی مناسبی شود، این مدیریت شود. یا در بحث‌های تصویربرداری و آزمایشگاهی کم از دارو نیستند. ما مطمئن هستیم اینها برای سلامت مردم همه اش مفید نیست، خیلی از اینها دور ریز منابع سلامت است و لازم نیست، بعضی از آزمایش‌های غیرضرور که هزینه‌های بالایی دارند. مثلاً در یک آزمایشی که مرور می‌کردم، شاید در همین شش ماهه 420 میلیارد تومان یک آزمایش غیرضرور که نیاز نیست انجام شود، با توجه به شرایطی که در جامعه است و میزان کمبودی که در آحاد جامعه است. شرایط مالی جامعه را نمی‌گویم، وقتی تشخیص در حد بالای 85 درصد بر کمبود یک ویتامینی است چرا باید 420 میلیارد تومان در شش ماه برای این هزینه کنیم. متأسفانه با محدودیت منابعی که داریم به سمت و سویی نمی‌رویم که اینها را مدیریت کنیم، بیمه‌ها هم اگر جایگاه مناسبی داشته باشند، همه مسائل صفر تا 100 مدیریت منابع و مدیریت پرداخت در کشور بر عهده بیمه‌ها باشد، قطعاً راهنما‌های بالینی کمک کننده است، نظام ارجاع به این بحث کمک می‌کند. همه اینها باید کنار هم قرار بگیرد تا ما بتوانیم هم هزینه‌ها را مدیریت کنیم و هم تأمین منابع مناسبی داشته باشیم و این منابع مدیریت شود. اگر این موارد غیرضروری کم شود، به سمت پیشگیری می‌شود، به سمت تغییر شیوه زندگی و پرداخت‌های زندگی می‌رود.
سؤال: یک فرهنگ سازی کافی است یا باید قانون برای آن گذاشت؟
ناصحی: نکته مهمی است، ما هم باید روی سواد سلامت مردم کار کنیم، یعنی آگاهی مردم نسبت به حوزه سلامت بیشتر شود و از طرفی هم قوانین مناسبی برای این امر داشته باشیم. نگاهی هم داشته باشیم که حتماً پروتکل‌های درمانی، حتماً راهنما‌های بالینی باید به نحوی تدوین شود در کشور، الان داریم ولی کامل نیست، که خدمت رسانی در حوزه سلامت حد و مرزی داشته باشد، مشخص باشد. الان شاید هر دارویی که وارد کشور می‌شود حتی مورد تأیید خیلی از منابع علمی هم نیست، به سرعت وارد جامعه می‌شود و این هزینه‌ها را بالا می‌برد. امکانات تشخیصی هرچند جای تجهیزات و امکانات تشخیصی باید به موقع در کشور باشد ولی مصرف آن باید مدیریت شود. هزینه‌هایی که در این امر است، یک تهران ما به اندازه یک کشور اروپایی «ام آر آی» دارد. اینها هزینه‌ها و منابع سلامت به آن سمت می‌رود که لازم نیست. ما برای یک دارو در کشور برای کنترل بیماری که روش‌های مختلف دیگری، چه تغییر شیوه زندگی و چه مصرف دارو‌های دیگر وجود دارد که مفیدتر هستند، نزدیک به 5 تا 6 هزار میلیارد تومان در سال بیمه‌های پایه دارند برای یک دارو هزینه می‌کنند. این میزان متناسب با جمعیت مبتلایان، متناسب با سایر فاکتور‌هایی که در نظر می‌گیریم و نیازی که باید به طور متوسط آن دارو مصرف شود می‌بینیم بیش از 3 برابر است. اینها نشان می‌دهد که این نیاز‌ها نیاز‌های القایی است. قانون می‌تواند در سطح کلی نوشته شود ولی دستورالعمل‌ها و آئین نامه‌هایی که است مخصوصاً راهنما‌های بالینی بسیار کمک می‌کند. اگر پیشگیری در کشور نهادینه شود، اگر ورزش کنار بیمه و در کنار دانشگاه علوم پزشکی، آموزش و پرورش، بهزیستی، همه این ارکانی که در تربیت کودکان ما نقش دارند کنار هم قرار می‌گیرند. بیمارستان‌های قلب و عروق زیاد شود، روز به روز تعداد آنها زیاد شود، چند بیمارستان سرطان این چند ساله اضافه شده است، آیا کم شده است و سلامت مردم بهتر شده است. الان دیابت و فشار خون از 20 سال قبل خیلی بیشتر شده است، شیوه زندگی نقش دارد ولی مداخلاتی که باید انجام بدهیم همه راه‌هایی است که شاید خیلی درست نباشد.
سؤال: عدالت درمانی را خیلی از مردم دغدغه آن را دارد، بار‌ها هم دولت در خصوص آن صحبت کرده است. سازمان بیمه سلامت در این زمینه چه کار‌هایی انجام داده است و شما چه دستاوردی در تحقق عدالت درمانی داشته‌اید؟
ناصحی: اعتقاد ما این است که اگر منابع سلامت به درستی تأمین شود، بر اساس قانون، الان بر اساس قانون باید بودجه سال 1404 باید 136 همت می‌شد. امسال بودجه‌ای که دولت اختصاص داده است، محدودیت‌هایی وجود دارد ولی 70 همت بوده است. برای سال آینده و این خدماتی که اضافه شده است در حوزه سلامت، جمعیتی که اضافه شده است، شاید درصد زیادی از جمعیت ما بیمه پرداز نیستند و دولت دارد تأمین می‌کند ولی به بیمه آن مبلغ اختصاص داده نمی‌شود، همین باعث سیکل معیوب می‌شود. ما به مؤسسات نمی‌توانیم به موقع و به حد کافی پرداخت کنیم و خدمت مناسب خریداری کنیم، اینها باعث می‌شود چرخه درمان و مؤسساتی که با ما کار می‌کنند نتوانند خدمت مناسبی به مردم بدهند. باید اینها اصلاح شود، بحث عدالت اگر تأمین منابع مناسب شود، ما بیمه پایه قوی داریم، نیاز نیست که کنار بیمه پایه همان خدمات را به بیمه تکمیلی بدهیم و آن خدمات هزینه اش را یا مردم یا کارمند یا مؤسساتی که مرتبط هستند پرداخت کنند. قطعاً بیمه پایه قوی به جای بیمه تکمیلی که به اشتباه در کشور مرسوم شده است و فقط باید هزینه خدمات لوکس را بدهد، الان از کارمند بیمه پایه گرفته می‌شود و بیمه تکمیلی هم گرفته می‌شود، لزومی ندارد، اگر تأمین منابع مناسب شود، پایه را بر اساس بیمه پایه مناسب در کشور می‌گذاریم. هم هزینه‌ها و هم خرید خدمت مناسب، رتبه بندی مناسب، الان همه مؤسساتی که در کشور هستند شاید بیمه شده ما در بیمارستان‌ها رضایت ندارند، ولی ما داریم با رتبه یک به آنها پرداخت می‌کنیم. باز هم چرخ آن مؤسسه نمی‌چرخد، چون مدیریت صحیح نیست. نقش و جایگاه بیمه‌ها اگر درست باشد و بتواند خودش ارزیابی و رتبه بندی کند، آن وقت می‌تواند خرید خدمت مناسبی هم کند. الان اینها در کشور خیلی مناسب نیست، پیشنهاد‌های خوبی الان دارد مطرح می‌شود، قانون این را تأکید کرده است ولی قانون درست اجرا نمی‌شود. هم مجلس و هم ارکان دولت دنبال این هستند که این خرید خدمت و بحث‌هایی که در تأمین مالی است را به سمت بیمه‌ها ببرند. تا به سمت بیمه‌ها نبرند و تجمیع منابع نشود، الان برای یک خدمت توانبخشی به پنج جا اعتبار به بودجه داده می‌شود. به وزارت بهداشت به صورت مستقیم، به بیمه سلامت به نحوی که بعضی از قسمت‌ها را پوشش بدهد، به هلال احمر و بهزیستی و ارگان‌های دیگر هم به همین صورت. چند تکه شدن این اعتبار اثربخشی را کم می‌کند و این تجمیع منابع هم برای صندوق‌های بیمه‌ای، اعتقاد ما این است که اگر بیمه سلامت با سازمان‌های دیگر بیمه‌ای پایه یکی شوند، دولت شکل آن را اصلاح کند، می‌گوییم اگر هم مجازی شده است، صندوق‌های مشترکی باشند که خدمات را بتوانیم با قیمت مناسب و به موقع و درست خریداری کنیم. این در کشور قابل انجام است، یک مقدار عزم آن نیست، مقاومت‌های محیطی است. من بیمه سلامت انتظار دارم حیطه خودم را حفظ کنم.
سؤال: قوانین بیمه‌ای با همدیگر فرق دارند؟
ناصحی: نه. خیلی از آنها یکی شده‌اند، ولی توانستیم الان در شورای هماهنگی بیمه‌ها اینها را به هم نزدیک کنیم. ولی پایداری منابع اینکه در حوزه ما تأمین منابع کافی شود، در حوزه تأمین اجتماعی بخشی که برای درمان در نظر گرفته شده است حتماً واریز شود، بیمه‌های دیگری که در کشور هستند، آنها هم تجمیع شوند. اگر روستایی هم می‌خواهد خدمت بگیرد با نماینده مجلس و بانک فرقی نداشته باشد.
سؤال: قصه بیشتر از 80 درصد از بیمه شدگان که رایگان بیمه شده‌اند چه است، در حوزه عدالت درمانی کجا تعریف می‌شوند؟
ناصحی: بیمه رایگان در کشور برای اقشاری است که شرایط اقتصادی شان ضعیف‌تر بوده است. قانون و دولت در 20 سال قبل تصمیم گرفتند برای اقشار روستایی و عشایری یک بیمه رایگانی داشته باشند به ادله مختلف. یکی ماندگاری در روستا‌ها بیشتر باشد، بحث‌های اقتصادی را در نظر گرفتند، این انجام شده است، الان هم تداوم دارد که باید در این اصلاحاتی انجام شود. در بخش پنج دهک اول جامعه که بیش از 10 میلیون نفر جمعیت هستند، اینها بیمه رایگان دولت هستند، باید حق بیمه شان را دولت بدهد. صندوق سایر اقشار ما گروه‌هایی هستند تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و گروه‌های کوچک دیگری است دارد حق بیمه آنها را دولت می‌دهد. یعنی 80 درصدی که بوده است، اگر الان محاسبه دقیق کنیم، کمتر از 80 درصد است. 6 دهک کمتر شده‌اند شاید این عدد از 80 درصد کمتر باشد. ولی ما می‌گوییم عمده بیمه شدگان ما تحت پوشش دولت هستند و حق بیمه شان را دولت بر عهده دارد، هرچند به ما کمتر می‌دهد، نصف آن را می‌دهد که اختلال ایجاد می‌کند که باعث تأخیر در پرداخت می‌شود.
سؤال: باعث می‌شود کم کم تعداد این مؤسسات کم شوند در حوزه پوشش بیمه‌ای؟
ناصحی: کم می‌شوند، لغو قرارداد می‌شوند، یک کیفیت خدمات می‌رود، نظارت ما را ضعیف می‌کند.
سؤال: شعار وفاق ملی برای ایرانی سالم‌تر را در چه حیطه‌ای تعریف می‌کنید، یعنی اینکه سازمان‌های دیگر باید به شما کمک کنند، مردم باید چه گامی برای ایرانی سالم‌تر بردارند، مقصودتان برای انتخاب این شعار چه بوده است؟
ناصحی: وفاق را در همه ابعاد می‌دانیم، یک کلمه‌ای است که این روز‌ها به کار می‌رود، از این جهت ما استفاده نکرده‌ایم کلیشه‌ای باشد. ما هدفی داشتیم که اگر مردم هم پای کار نیایند از خیلی از جهاتی که بعضی از وقت‌ها می‌بینید اصرار مردم است روی یک روشی که باید آن اصلاح شود. مجلس باید پای کار باشد، حمایت خوبی می‌کنند، قانون خوبی نوشته شده است ولی در اجرا خیلی اجرا نمی‌شود. دولت در تأمین اعتبار مربوط به بیمه‌های پایه سلامت باید حتماً این را لحاظ کند که مهمترین فاکتور در خدمت رسانی این است که به موقع و مناسب تأمین منابع شود. اگر دولت و مجلس و سازمان‌های نظارتی و مجمع تشخیص مصلحت نظام و همه ارکان در کنار آن مردم، فرهنگ سازی مناسب، رعایت مردم، تغییر شیوه زندگی، باید بهزیستی و مدارس ما در تربیت کودکان و روشن شدن مسیری که باید بچه‌ها در آینده سالم باشند، نقششان را ایفا کنند. در غیر اینصورت خیلی از بیماری‌ها از کودکی شروع می‌شود، خیلی از بیماری‌های قلبی و عروقی 30 سال طول می‌کشد تا بیماری بروز کند. این شیوه زندگی، وزارت ورزش و جوانان نقش مهمی دارد در اینکه فضا‌هایی ایجاد شود قطعاً ورزش برای همه آحاد جامعه باشد، شهرداری‌ها نقش خودشان را خوب ایفاد کنند.
سؤال: فراخوانی در این زمینه دارید که سازمان‌های مختلف پای کار شما بیایند؟
ناصحی: با وزارت ورزش و جوانان و صداوسیما یک قراردادی منعقد کرده‌ایم، جلسات مختلفی داشتیم، جشنواره‌ای در دست اجرا داریم، شروع این کار را از اینجا کردیم با آموزش و پرورش جلسه داشتیم با حوزه‌های مختلف جلسه داشتیم، کار سختی است و دارد شکل می‌گیرد. در قانون هم سال گذشته در برنامه هفتم هم به همین صورت، یک قانونی را مصوب کردیم بند چ ماده 73 یک نگاه مثبتی بر منابع سلامت ایجاد شد در بیمه‌ها که 5 درصد از منابع بیمه‌های پایه سلامت به سمت پیشگیری بیایند. این اقدام را پیگیری کرده‌ایم، قانون شده است، آئین نامه هایش نوشته شده است. هفته آینده همایشی که داریم تفاهم نامه را با معاونت بهداشتی وزارتخانه رونمایی می‌کنیم، شروع کار را با بحث‌های بسیار مهم، مشوق‌هایی که داده شده است. این روز‌ها روز‌هایی است که به اینها می‌پردازیم، ما روی بند چ ماده 73 خیلی کار کرده‌ایم و بعد آن را مصوب کرده‌ایم. نقش دکتر پزشکیان برای این قانون برجسته بوده است، خودشان کمک کردند و اعضای کمیسیون بهداشت کمک کردند که این مصوب شد. می‌دانیم که اگر اتفاقی می‌خواهد بیفتد باید در ورزش و آموزش و پرورش بیفتد. مسیر ما مسیر درستی است، مشوق ورزشی بدهیم، آن جوانی که در خانواده کم درآمد است، آنجا امکاناتی بدهیم، هرچه به بیمارستان‌ها بدهیم هیچ چیزی نمی‌شود و هر روز کم می‌آوریم ولی اگر از آنجا‌ها اینها اصلاح شود، مطمئن هستیم که در آینده تأثیر بسزایی در سلامتی مردم دارد و این کار‌های مهم انجام شده است.
سؤال: هفته آینده این جشنواره از چه کم و کیفی برخوردار است، نقش مردم و سازمان‌ها در این جشنواره را بفرمایید؟
ناصحی: نگاهی که برای این کار از اول داشتیم که با چه مؤسساتی وارد مذاکره شویم و با چه سازمان‌ها و وزارتخانه ها، جایی که می‌تواند تأثیر زیادی در فرهنگ سازی داشته باشد، رسانه ملی است. رسانه ملی باید خیلی از کارهایش را به این سمت و سو بیاورد که به مردم کمک شود، سلامت مردم اصلی‌ترین موضوع است. از رسانه ملی در این حوزه تشکر می‌کنیم، در نسخه الکترونیک خیلی به ما کمک کردند، در صندوق صعب العلاج و موضوعات مهمی که پیگیر بودیم، در سیاستگذاری‌های حوزه بیمه‌های پایه خیلی کمک کردند. اینجا هم پای کار آمدند، آنها خودشان پیشنهاد کردند که این کار را انجام بدهیم، وزارت ورزش هم به همین صورت است. این نشست‌ها خروجی مناسبی خواهد داشت، ورزش همگانی در جامعه تبلیغ و تشویق شود. رسانه ملی جهتش را به سمت سلامت مردم، در کنار برنامه‌هایی که ما می‌دهیم، وزارت بهداشت و وزارت ورزش می‌دهد، یک تغییر مثبت و مناسبی در جامعه صورت می‌گیرد.
سؤال: سازمان بیمه سلامت ایران چه دستاورد‌هایی در 31 سال گذشته در خصوص تبدیلش از خدمات درمانی به بیمه سلامت که خیلی گسترده شده ، داشته است، از آن دستاورد‌ها صحبت کنید، یکی از آن دستاورد‌ها که یادم است که خیلی مناسب هم بود، تحول دیجیتال و حذف دفترچه‌های کاغذی بود که این خیلی مناسب بود انجام شد، بقیه اش را شما بفرمایید؟
ناصحی: بحث تحول دیجیتال و نقش نظام الکترونیک در حوزه بیمه‌ها، با یکی از سخت‌ترین کار‌ها در بیمه سلامت شروع شد یعنی قانونی که 18 سال مجلس تصویب می‌کرد و اجرایی نمی‌شد، بیمه سلامت شروع کرد و همراه آن سازمان بیمه تامین اجتماعی نقش بسیار خوبی داشته است یعنی دو سازمان مهم بیمه‌ای پایه‌ای کشور این قانون را اجرایی کردند. شاید در کشور‌های دیگر حداقل زمان هفت تا هشت سال باشد، ولی این جا یکی دو سال فراگیر شده است در کشور، عمده موسسات و کل شاید بیش از 99 درصد اسنادی که ما می‌گیریم الکترونیک است، ما در سازمان بیمه سلامت روزانه بیش از 600 هزار نسخه الکترونیک داریم، از شروع کار تا الان بیش از 500 میلیون نسخه الکترونیک نوشته شده است. صرفا این کار سخت که وقتی نسخه نوشته می‌شود برخط و آنلاین بلافاصله باید داروخانه موسسات دیگر باید پرداخت کنندسخت‌ترین قسمت نظام الکترونیک سلامت است و ادامه می‌شود تکمیلش کرد و پرونده الکترونیک شکل بگیردو نظام بستری بیاید مرتبط شود و همه اینها با شروع این کارکه در سازمان بیمه پایه سلامت درکشورانجام شد ان شاءالله با قدم‌هایی که دارد وزارت بهداشت برمی دارد و این راکامل می‌کند بتوانیم یک پرونده الکترونیک بیمه‌ای سلامت مناسبی برای مردم درکنار پزشک خانواده و نظام ارجاع در کشور داشته باشیم. سازمان بیمه سلامت از سازمان‌های هوشمند است و نقش هوش مصنوعی را تمام مراحل می‌آوریم در نظارت و پیگیری و قرارداد‌های مختلف و خود گنجینه‌ای که ایجاد شده است به عنوان نسخه الکترونیک اطلاعات بسیار ذی قیمتی دارد در زمینه‌های مختلف که سیاست گذاران به راحتی می‌توانند در زمینه‌های مختلف درمانی، پیشگیری از آن استفاده کنند. در اینها آماده است برای تحویل به هم مراجع قانون گذاری که مجلس باشد و آمدند دوستان ازکمیسیون بهداشت و درمان و موسسات نظارتی و سازمان‌هایی که ازخریداران بودند از داشبرد‌ها استفاده کنند. وقتی حاکمیت داده‌ها مطرح می‌شود این موضوع است وقتی داده‌های ارزشمندی داریم که می‌توانیم ازآن استفاده کنیم.
سوال: الان الکترونیکی شدن دفترچه شدن بیمه سلامت چقدر اجرایی شده است، بیمه تامین اجتماعی اجرایی شده، نیرو‌های مسلح کاملا اجرایی شده و با کد ملی‌ها این اتفاق می‌افتد و درسازمان بیمه سلامت با 45 میلیون افرادی که تحت پوشش شما قرار دارند این نظام تحول دیجیتال چقدر جلو رفته و چند درصد کامل شده است؟
ناصحی: بیمه سلامت پیشگام بوده و جلوتر از دیگر بیمه‌ها به جایگاهی رسیده که ما جز در موارد خاص و بحران که نسخه کاغذی را قبول می‌کنیم، غیر از آن نسخه الکترونیک است و 99 درصد از اسنادی که دریافت می‌کنیم چه در حوزه بستری و چه سرپایی الکترونیک است و این گام مهمی است و سخت‌ترین کار در نظام سلامت انجام شد. نکته مهمی که داشت وقتی دفترچه‌های کاغذی حذف شد از جهت محیط زیست و توجه به محیط زیست بسیار ارزشمند بوده است و غیر از این که هزینه آن چنانی برای چاپ دفترچه شاید الان حساب کنیم حداقل هزار میلیارد تومان را حذف کردیم. توجه به طبیعت را در این نگاه آمده است یعنی این نگاه زیست محیطی برای سازمان بیمه سلامت و سایر بیمه‌ها که به این سمت رفتند وجود داشته است، دستاورد دیگری که در سازمان بیمه سلامت انجام شد، ایجاد صندوق خاص بیماران صعب العلاج و خاص بوده که این بسیار مهم بوده است و پناهگاهی شده برای مردمی که مبتلا به بیماری‌های پرهزینه شدند و ما 120 بیماری را تحت پوشش این صندوق داریم که بیش از نصف شان بسته‌های خدمتی نوشته و پشت سامانه هاست و نیاز به مراجعه ندارند مردم و آن‌هایی که هم نیست گروه‌هایی را در استان‌ها تشکیل دادیم با گرفتن فاکتور‌ها هزینه‌های شان را پرداخت می‌کنیم.
سوال: این هزینه‌های بیماران خاص و صعب العلاج کار بسیار مهمی است که سازمان بیمه سلامت انجام داده است، مردم خدای نکرده وقتی به بیماری صعب العلاج مبتلا می‌شوند میزان پوشش دهی سازمان بیمه سلامت برای آنها در چه محدوده‌ای قرار دارد؟ چه به لحاظ درمان و چه به لحاظ آن اتفاقاتی که بعد از پروسه درمان، فرآیند درمان برای شان اتفاق می‌افتد؟
ناصحی: برای مردم کشورمان در سامانه بیمه سلامت بیش از دو میلیون و هفتصد هزار نفر را نشاندار کردیم بیمه شده ما، بیمه تامین اجتماعی هستند دو گروه مهم و سایر آنها می‌توانند به طور مستقیم از منابع استفاده کنند، سهم بیمه پایه داده می‌شود و مابقی براساس بسته‌هایی که داریم بین بیست تا سی درصد، بعضی از بیماری‌ها صددرصد تحت پوشش است، مثل بیماران سرطانی در موسسات دولتی و دانشگاهی تراپی شان صددرصد پوشش داده و یا رادیو تراپی شان درصد زیادی پوشش داده، خیلی از دارو‌ها شاید صددرصد پوشش داده اینها بسته خاص خودشان دارد، ممکن است تغییر قیمتی و دارویی اتفاق بیافتد تا وارد سامانه‌ها شود و بسته هاش تکمیل شود یک زمانی ببرد. یا تغییری که در بخش‌های غیر دولتی است، ما این نظام حمایتی مان عمدتا در بخش‌های دولتی و دولتی دانشگاهی است و اگر خدمت اگر بیمار سرطان در بخش‌های خصوصی آن ما به التفاوت را باید خودش پرداخت کند. اگر در نظام دولتی این خدمت‌ها را بگیرد از پوشش مناسبی برخوردار می‌شود.
سوال: در سامانه‌های پاسخگویی بیمه سلامت و یکی ازدغدغه‌های خیلی مهم مردم پاسخگو بودن سازمان‌های بیمه‌ای است که آن سازمان بیمه‌ای چقدر دغدغه و نگرانی مردم و شکایات مردم را پاسخ می‌داده است که سازمان‌های بیمه گر قدم‌هایی برای آن برداشتند، میزان رضایت مندی مردم چقدر بوده کنار می‌گذاریم، این که این حرکتی به این سمت انجام شود که آن فردی که بیمارست و مبتلا به یک بیماری است حداقل درد و رنج را تحمل کند، چه به لحاظ هزینه‌ای و پاسخ بودن سازمان‌های بیمه این پوشش داده شود و تاکید مقام معظم رهبری هم این بود و پشت دفترچه‌ها نوشته باشد یک طوری با مردم برخورد شود که فقط دردش، درد مریضی باشد، در سامانه‌های پاسخگویی چه قدم‌هایی برداشتید؟
ناصحی: سامانه‌های پاسخگوی 1666 ما بیست و چهارساعته پاسخگوست که مشکلاتی که برای شان برای گرفتن خدمت در بخش‌های دولتی برای شان پیش می‌آید تماس بگیرند به صورت 24 ساعته همکاران ما در خدمت مردم و بیمه شدگان هستند، این را خوشبختانه بررسی‌های ما پاسخگویی‌های مناسبی را نشان می‌دهد، صرفا پاسخ گویی تلفنی صرف نداریم. حتما عملیات اجرایی خیلی از اینها صورت می‌گیرد و پیگیری می‌شود و همه مکالمات ضبط شده و همکاران در ساعت اداری بعد از آن شب قبل همه مکالمات را به صورت رندوم گوش می‌کنند و نظارت می‌کنند که پاسخ مناسبی داده شده باشد در 24 ساعت به مردم و این نقطه قوت ماست در پاسخگویی به مردم است، خدمات دیگری مثل توانبخشی در سازمان بیمه سلامت برای اولین بار تحت پوشش قرار گرفت، درمان ناباروری یکی از موضوعات دیگری است که الان صدو هشتاد هزار نفر تحت پوشش هستند و نشاندار هستند در بخش‌های مختلف تشخیصی و درمانی هزینه‌های شان را پرداخت می‌کنیم و این هم به قانون جمعیت جوانی کشور که موضوع مهمی است توجه ویژه شده است، در بخش اوتیسم، گفتار درمانی و کاردرمانی بحث‌هایی است که در این دوره سازمان به این سمت رفته است که اینها را پوشش دهد که اصلانبوده است و چیز لازمی است.
سوال: یکی ازدغدغه‌های برخی از مردم سازمان‌هایی مثل سازمان بیمه سلامت و پوشش‌هایی مثل بیمه سلامت که صد هزار بار شکر که این را دولت برای برخی ازمردم گذاشت که آنها ازخدمات بیمه بهره‌مند شوند و در زمان بیماری دغدغه هزینه نداشته باشند صرفا در بیمارستان‌های مربوط به دانشگاه‌های علوم پزشکی این اتفاق می‌افتد، این جا شما شفاف سازی کنید که در این دانشگاه‌ها تا چقدر پزشکان متخصص مردم را می‌بینند و ویزیت می‌کنند و تا چه حد موضوعات آموزشی هم مطرح می‌شود، این را برای مردم بگویید که این دغدغه رفع شود؟
ناصحی: این نکته مهمی است که طبق قانون خیلی از صندوق‌های ما اجازه خرید فقط از بخش‌های دولتی و دولتی دانشگاهی دارند یعنی صندوق روستایی صرفا باید خدمت را از بخش‌های دولتی بگیرد. یک وقت آن بیمه شده برود بخش خصوصی صددرصد باید خودش پرداخت کند، بیمه شده دولت صددرصد حق بیمه اش را می‌دهد و مسیرش را مشخص کرده است خیلی از صندوق‌ها به این صورت است، اشتباه نشود می‌گویند بیمه ناکارآمدی زیادی دارد. کارآمدی بیمه در بخش‌های دولتی است، بخش‌های خصوصی خیلی از همکاران دولت را پوشش می‌دهیم ولی، چون باید تعرفه دولتی را پوشش دهیم درصدش، آثارش کم است و اکثر آن هزینه هارا باید خود فرد پرداخت کند. این که بخش‌های دولتی آیا درست خدمت را ارائه می‌دهند یا تکریم ارباب رجوع می‌شود و ما ایراد داریم وقتی می‌گوییم رتبه بندی را بیمه‌ها انجام دهند، اگر رفتیم به بیمارستانی که به بیمه شده ما تکریم نکرده و این اصل مهم را نداشته است یاخدمتش مناسب نبوده یا تجهیزاتش و یا فضای فیزیکی اش آن جا دیگر رتبه یک نگیرد و بیاید پایین‌تر تا خودش را برساند.
سوال: گامی برداشتید؟
ناصحی: بله. خیلی مهم است وقتی ما خرید خدمت می‌کنیم باید ما رتبه بندی کنیم که چه کیفیتی خدمات ارائه شود. این اشتباه است که می‌خواهیم اینها اصلاح شود، هم وزارت بهداشت باید به این سمت برود و هم مجلس برود اصل این است که خدمت مناسب با قیمت مناسب خریداری شود. بیمه شده ما که هرجایی می‌رود که دولت برای او هزینه می‌کند که باید با کیفیت مناسب خدمت ارائه شود، ایده آل‌ها را نمی‌گوییم ولی الان ممکن است که خیلی از اینها ایده آل نباشد، که ممکن است بخش دولتی نرسد و درمانگاه شان شلوغ باشد و مردم بالاجبار به بخش خصوصی بروند که باید اصلاح شود.
سوال: یکی ازموضوعات مهم در مورد بیمه‌های سازمان‌های بیمه گری که دولتی هستند که باید توجه بشود، موضوع هزینه هاست، یکی ازتوفیقاتی که حداقل من می‌دانم سازمان بیمه سلامت داشته است، ایجاد کارآمدی در مدیریت هزینه هاست، چون صرفا دولت پول بیمه شده را می‌دهد، آیا می‌تواند گواهی براین باشد که هر طوری هزینه کندو هر طوری ریخت و پاش مالی انجام دهد یا شما سیستم یا سازوکاری به کار بردید برای این که مدیریت هزینه‌های دولتی دراین زمینه بهیه‌تر و کارآمدتر شود چیست؟
ناصحی: در چند سالی که در خدمت مردم در این سازمان مهم بودیم اصول مان این بود که به مسائل فنی و علمی حوزه مخصوصا پوشش جمعیت، پوشش خدمات مناسب و کیفیت خدمات به اضافه تامین مالی مناسب و به موقع اقدام کنیم. حداقل 4 سال این کار را کردیم که پرداخت ما چه به موسسات خصوصی به روز بوده و هزینه‌ها را از طرق مختلف چه مجازی یا حضوری توانستیم تا حدی کنترل کنیم ولی الان بیش از 30 درصد هزینه‌ها القایی است و باید اصلاح شود ولی قطعا مدیریت‌های نوین با هوش مصنوعی و سایر ابزار‌ها می‌تواند کمک کند که در این راستا حرکت می‌کنیم ولی با این نسبت با سازمان‌های همتراز هزینه‌های ما شاید نصف باشد. یک خدمتی را ما پوشش می‌دهیم با همان کیفیت در همان موسسه ممکن است به هزینه‌ای که می‌کنیم کمتر باشد و مولفه‌های مختلفی در مدیریت هزینه لحاظ کردیم و خرید‌هایی که سعی کردیم بکنیم، خرید‌هایی ازجا‌هایی بوده که هم هزینه کمتر باشد و هم کیفیت بیشتر باشد، شاید خرید راهبردی یکی از نکات مهمی است که در صندوق صعب العلاج سعی کردیم لحاظ کنیم. جایی که رادیو تراپی می‌خواهیم قراردادی ببندیم و یا خدمت دیگری که هم پرهزینه است برای مردم و هم داریم پوشش می‌دهیم همه را آنها را سعی کردیم اصلاح کنیم. همه این مولفه‌ها کنار هم شده است که ما خرید مناسب تری بکنیم، نه خرید ایده آل ما، بهتر شده ولی فاصله داریم با آن ایده آل.
سوال: یک جمله‌ای را یادداشت کردم که در یک موردی از سازمان شما خوانده بودم، این که سلامت تنها محصول بیمارستان نیست، نتیجه سیاست‌های اجتماعی عادلانه است، این کلمه را زیاد می‌شنویم، سیاست‌های اجتماعی عادلانه، چه ارتباطی به نظام سلامت و ارتباطی با بیمارستان و نتیجه آن دارد؟
ناصحی: ما هر چه بیمارستان‌ها را توسعه دهیم و امکانات تشخیصی درمانی در کشور بیاوریم، همه باید بیاوریم ولی به جاش، نه این که »پت اسکن» گفتیم در کشور پر از «پت اسکن» و «ام آر آی» بشود و پر وسایل تشخیصی شودو هر شهری باشد، در دنیا این طور نیست، آن موسسه باید بچرخد و سودی باید داشته باشد، خیلی از این جاذبه‌ها خیلی از کسانی که در حوزه پزشکی نیستند می‌آیند سرمایه گذاری می‌کنند که فکر می‌کنند که سود زیادی در می‌آورند ولی ازراه دیگری، ولی مسیر مسیر اشتباهی است متاسفانه، دارد هزینه‌ها و منابع ما را به آن سمت می‌برد. وقتی بحث‌های اجتماعی می‌گوییم بیمارستان راهگشا نیست، این که خانه بهداشت و مراکزبهداشتی و پزشک خانواده باید انگیزه کافی داشته باشند که کنار و مشاور مردم باشند و ارجاع صحیح و به موقع صورت بگیرد. مولفه‌های اجتماعی دیگر است، اگر یک مجموعه‌ای در یک محله‌ای است همه ارکانش بیایند، اگر مسجدی است بیاید شناسایی کند افراد بی بضاعت، شهرداری و هلال احمر و کسانی که وظیفه اجتماعی دارد، آن خانواده ضعیف و مادر باردار که هزینه حداقلی ندارد و فرزندش باید در شکم مادر تغذیه مناسبی بشود وقتی مادر تغذیه نشود یا عوامل روانی و حمایتی را باید حتما برای مادر بادار در نظر بگیریم و اینها مولفه‌های اجتماعی موثر بر سلامت است و می‌شود با همان بحث اس تی اچ معروفی که مولفه‌های تاثیرگذار اجتماعی است و بحث روز ما است و امیدواریم بیاید در کنار حوزه سلامت و در این مسیر برویم، از این فاکتور‌های اجتماعی استفاده کنیم، تنها وزارت بهداشت و تنها بیمه‌ها نمی‌توانند تامین سلامت مردم را بکنند. باید آب ما سالم باشد، باید غذای ما سالم باشد، همه اینها باید کنار هم بیاید .
سوال: خیلی متشکر که امشب در صف اول حضور پیدا کردید و در مورد سیاست‌های بیمه سلامت توضیح دادید، امیدواریم هیچ کدام از ایرانی‌ها هیچ وقت نیاز به بیمه سلامت شما پیدا نکنند و همیشه سالم و پرنشاط باشند.
ناصحی: امیدواریم.