بازنگری در برنامه‌های دانشگاه فرهنگیان؛ گامی حیاتی برای تربیت معلمان و مدیران توانمند در نظام آموزشی

پیام خراسان - در نشست اعضای شورای معاونان و مدیران شهرستانی آموزش و پرورش استان، ایرج مهدی‌زاده، سرپرست مدیریت امور پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان استان، بر نقش بنیادین آموزش و پرورش در تحقق توسعه پایدار تأکید کرد و گفت: آموزش و پرورش یکی از ارکان کلیدی توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و علمی کشور است. این نهاد مأموریت‌های مهمی چون تأمین و تربیت نیروی انسانی کارآمد، ارتقاء سطح فرهنگی جامعه و هدایت نسل آینده را برعهده دارد.

وی با اشاره به تحولات شتاب‌زده جهانی به‌ویژه در حوزه فناوری و ظهور هوش مصنوعی، افزود: جهان امروز در میانه موج چهارم فناوری قرار دارد. پس از دوران کشاورزی، صنعتی و اطلاعات، اکنون هوش مصنوعی تحولات بنیادینی را رقم زده است؛ تحولی که اگر با رویکردهای سنتی به آن پاسخ دهیم، دچار عقب‌ماندگی خواهیم شد.
مهدی‌زاده با بیان اینکه برنامه‌های فعلی درسی پاسخگوی نیازهای نوین نیستند، اظهار کرد: برای دستیابی به حیات طیبه در نظام تعلیم و تربیت، باید در اهداف، محتوا و روش‌های آموزشی بازنگری جدی صورت گیرد. مدارس باید از قالب‌های سنتی خارج شده و با بهره‌گیری از فرصت‌های نوین، به کانون رشد و خلاقیت تبدیل شوند.
او با تأکید بر نقش کلیدی دانشگاه فرهنگیان در تربیت نیروی انسانی آموزش و پرورش، افزود: دانشگاه فرهنگیان نه‌تنها باید معلمان آینده را آموزش دهد، بلکه باید در تربیت مدیران مدرسه نیز برنامه‌ای منسجم و هدفمند داشته باشد. متأسفانه تاکنون الگوی مشخصی برای پرورش مدیران مدرسه طراحی نشده و این یک خلأ جدی در نظام آموزشی است.
مهدی‌زاده تأکید کرد: مدیر مدرسه باید فراتر از یک مسئول اجرایی، به عنوان رهبر آموزشی ایفای نقش کند؛ کسی که بتواند بستری برای رشد معلمان، دانش‌آموزان و حتی اولیا فراهم آورد. در همین راستا، مدیران آموزش و پرورش نیز باید جایگاه مدرسه و کلاس درس را ارتقاء دهند.
او با اشاره به ساختار آموزش و پرورش، آن را به «هرم وارونه» تشبیه کرد و گفت: در این ساختار، رأس هرم دانش‌آموز است و تمامی ارکان از وزیر تا مدیر مدرسه باید در خدمت معلم و دانش‌آموز باشند. افتخار ما حضور مستقیم در کلاس درس و نقش‌آفرینی در فرآیند تعلیم و تربیت است.
وی همچنین بر ضرورت تعامل مداوم بین آموزش و پرورش شهرستان‌ها و دانشگاه فرهنگیان تأکید کرد و گفت: دانش‌آموختگان دانشگاه فرهنگیان باید تحت هدایت معلمان با تجربه و راهبران آموزشی قرار گیرند. دریافت بازخوردهای میدانی از مدارس، در بهبود کیفیت برنامه‌های تربیت معلم نقش بسزایی دارد.
در بخش دیگری از سخنان خود، مهدی‌زاده با اشاره به مفهوم «مدیریت ناب آموزشی» اظهار داشت: آموزش و پرورش باید به سیستمی تبدیل شود که نیازهای واقعی جامعه را پاسخ دهد، بهره‌وری را افزایش دهد و با منابع محدود، بهترین نتایج را حاصل کند. این هدف از طریق حذف فرایندهای ناکارآمد، شناسایی عوامل اتلاف زمان و استفاده بهینه از منابع انسانی قابل دستیابی است.
وی در پایان، با تأکید بر لزوم رهبری اصیل در مدیریت آموزشی، گفت: رهبری موفق مبتنی بر شناخت خود، تصمیم‌گیری تحلیلی، پایبندی به اخلاق حرفه‌ای و شفافیت در ارتباطات است. این مؤلفه‌ها می‌توانند زمینه‌ساز اعتمادسازی و حرکت به سمت مدیریت اثربخش در آموزش و پرورش باشند.
او سخنان خود را با یادآوری ضرورت مهرورزی و خدمت خالصانه چنین به پایان رساند: «امروز بیش از هر زمان، جامعه به آرامش نیاز دارد. اگر همه ما مردم را دوست بداریم و برای آن‌ها خدمت کنیم، آموزش و پرورش نیز به جایگاه واقعی خود بازخواهد گشت.»