پیام خراسان - دانشمندان دارویی نوآورانه طراحی کرده‌اند که با فناوری RIBOTAC مولکول RNA موسوم به TERRA را در سلول‌های سرطانی شناسایی و نابود می‌کند.
تیمی از دانشمندان دانشگاه عبری اورشلیم موفق شده‌اند مولکولی دارویی طراحی کنند که به طور دقیق نوعی RNA وابسته به سلول‌های سرطانی را شناسایی و نابود می‌کند. این RNA با نام TERRA شناخته می‌شود و در بقای برخی از سلول‌های سرطانی نقش کلیدی دارد.
به گزارش مجله‌ی Advanced Sciences، این پژوهش به سرپرستی رافائل بن‌همو، الیاس خاسکیا و دیپاک دهاتونده از دانشکده پزشکی دانشگاه عبری انجام شده است. آنان با بهره‌گیری از فناوری پیشرفته‌ای به نام RIBOTAC مولکولی کوچک و هدفمند طراحی کرده‌اند که می‌تواند RNAهای عامل سرطان را یافته و از بین ببرد، بدون آنکه به مولکول‌های طبیعی سلول آسیبی برساند.
چگونگی عملکرد داروی جدید
فناوری RIBOTAC (مخفف Ribonuclease-Targeting Chimera) به این مولکول اجازه می‌دهد تا ساختار ویژه‌ای از RNA به نام G-quadruplex را که در TERRA وجود دارد، شناسایی کند. سپس این دارو آنزیم طبیعی سلول به نام RNase L را فعال می‌کند تا RNA هدف را تجزیه و نابود سازد.
پژوهشگران تاکید کرده‌اند که این نخستین‌بار است که تخریب دقیق و اختصاصی TERRA در سلول‌های سرطانی امکان‌پذیر شده است. آزمایش‌ها نشان داد که این مولکول تنها بر TERRA اثر می‌گذارد و سایر RNAهای مشابه را دست‌نخورده باقی می‌گذارد.
در آزمایش‌های انجام‌شده بر روی رده‌های سلولی سرطانی از جمله HeLa و U2OS که از دشوارترین انواع سرطان به شمار می‌روند سطح TERRA پس از درمان کاهش یافت و روند رشد تومور به طور محسوسی کند شد.
گامی نو در درمان‌های مبتنی بر RNA
به گفته بن‌همو این دستاورد می‌تواند راه را برای نسل جدیدی از دارو‌های ضدسرطان بگشاید که مستقیما بر RNAهای دخیل در بروز بیماری اثر می‌گذارند نه صرفا بر پروتئین‌ها که هدف رایج بیشتر دارو‌های امروزی هستند. او اظهار داشت: ما ابزاری ساخته‌ایم که مانند یک موشک هدایت‌شونده، RNAهای ناسالم را در سلول‌های سرطانی شناسایی و نابود می‌کند، بدون آنکه به اجزای سالم سلول آسیبی بزند.
این رویکرد تازه تغییری بنیادین در نگرش به درمان‌های دارویی به شمار می‌آید؛ چراکه به‌جای تمرکز بر پروتئین‌ها مستقیما به سراغ RNAهایی می‌رود که کنترل‌کننده آنها هستند. چنین روشی می‌تواند دریچه‌ای نو برای درمان بیماری‌هایی بگشاید که تاکنون دست‌نیافتنی تصور می‌شدند.